Rondje Frankrijk 2017 - chronologisch deel 1

Dit deel wordt geschreven in het land van Asterix (Alesia ligt hier niet ver vandaan), terwijl de donder rommelt, flitsen de hemel verlichten en dikke druppels op de tent uiteenspatten.

Intro

Het lijkt al lang geleden en ik raak het spoor bijster wat de tijd betreft. Wanneer vertrok ik alweer? Juist: 20 mei. Ondertussen zijn we al 31 mei. Halfweg ongeveer.

Aanloop

De aanloop kennen jullie: ik zou - na het onvergetelijke avontuur van 2014 - een ander stuk van Frankrijk verkennen met de E-Orca.

Het eerste deel besloot ik over te slaan. De Orca en alle bagage werden in de VW T4 gehesen en zo reed ik tot net over de Franse grens, in de buurt van Chimay.

Alleen lukt dat niet: zo'n velomobiel is een lomp ding om op te tillen. Ik zag Brecht dat alleen doen met een WAW. Met een Quest of zo lukt dat ook wel, maar als je een Orca aan het 'instapgat' optilt, gaat de klep open. Werkt niet. Dank zij de vriend van dochterlief ging het wel.

Dit optrekje bevindt zich 200 km van huis en daar wonen vrienden van mij. De T4 kan er parkeren zo lang nodig.

Omschakelen

Die omgeving - de Thiérache - is ook een ideale plek om van werk- naar reismodus om te schakelen. Eerst zou ik er enkele dagen aanpassen; het werk van me afzetten en me mentaal voorbereiden op een solotrip van bijna 2000 km.

Die dagen daar zijn verleidelijk. Er zijn vrienden die ik al decennia ken; er heerst een onwaarschijnlijke rust en - indien ik het wens - er is ook altijd werk om de gedachten te verzetten. Werk als in tuinieren en klussen en verbouwen. Naast het werk zijn er de aangename dingen des levens.

Coin is Frans voor kweepeer: godendrank (met 50% alcohol)

Op zaterdag kwam ik er aan; de zondag was een rustdag. Op maandag maakte ik een buurtverkenning: door het bos, langs slingerende wegen door de heuvels en dat alles zonder extra lading. Een mentale voorbereiding, zo je wil.

Klaar voor het echte werk

Op dinsdagmorgen was het zover. De eerste bestemming was de "Vélorizon'- een treffen 
van onze Franse ligfietsvrienden - in Lunéville bij Nancy. Daar zou ik op donderdag aankomen. Ik had er geen idee van hoe het daar zou verlopen, maar dat zou ik wel zien eens het zover was.
Dat is dus het begin van deel 2, zodra er weer een verbinding mogelijk is.

Rondje Frankrijk - nieuwsflash

Ik leef nog, hoor. Alleen: wifi op (Franse) campings is geen evidentie. Tijd hebben om blogberichten te maken ook niet en dat lukt alleen online.

Huidige status: in een 'chambre d'hôte' (B&B voor de Nederlandstaligen) aan de Saône, ergens tussen Dijon en Vesoul.

Snikheet: vandaag tot 33° C. Moet je zeker hebben als je een lange helling opklimt in een velomobiel!

Sfeerbeeld - op weg naar Lunéville, bij Nancy

Spanningspiek

De dagen rond het vertrek voor een langere reis zijn altijd momenten van spanning.

De laatste dagen voor ik vertrek, vraag ik me voortdurend af of ik wel alles mee heb dat ik nodig heb. Al jaren werk ik met een (elektronische) checklist en het doel is geen onbewoond gebied, maar toch... In mijn hoofd wordt die checklist voortdurend overlopen: heb ik niets over het hoofd gezien; heb ik wel alles mee dat erop staat; is de checklist op zich wel volledig...

Ook de eerste dagen van de reis zijn spannend. Na een hele periode van stress (enfin, alles is relatief) moet ik omschakelen naar reismodus, naar 'het lukt wel', naar 'niks moet'. Onvermijdelijk zit in die eerste dagen een dag waarop ik denk 'waar ben ik aan begonnen' en 'er zijn makkelijker manieren om je vakantie door te brengen', maar dan denk ik terug aan de trip in 2014. Wat in het geheugen blijft hangen, zijn vooral de mooie momenten, beelden zoals het zicht vanaf de camping in Fécamp.

Ik twijfel er niet aan: ook deze keer ga ik boeiende ontmoetingen tegemoet. Mensen van allerlei slag, die om hun eigen redenen aan een reis begonnen zijn. Ook deze keer zullen beelden in mijn geheugen gegrift worden; beelden van landschappen, van mensen, van plaatsen...

Op het allerlaatste bezorgde Brecht (Fietser.be) me een vervanging (onder waarborg) van de Crystalyte accu. Met de Flevo accu van 500 Wh en de Crystalyte van 400 Wh heb ik ruim voldoende om de dagelijkse trip te volbrengen. Sinds december is het freewheelsysteem van de motor ook weer in orde, dus zelfs zonder ondersteuning kan ik verder.
Het minivizier, dat er in 2014 nog niet was, maakt het rijden nog aangenamer.

Om het geheel af te werken en onder het motto 'muziek verzacht de zeden' is de Orca nu ook uitgerust met een bluetooth speaker voor onderweg of op de camping (liefst zonder anderen te storen). Net voor de smurfenmuts blijkt ideaal: de klanken worden netjes naar mijn oren geprojecteerd en de ruimte erachter doet dienst als klankkast (er zitten passieve radiators op de achterkant van de Trek Max A34).

Met andere woorden: ik ben er (ongeveer) klaar voor.

Demotivator

Mijn gedachten zijn grotendeels gericht op de reisvoorbereiding: track maken, heb ik alles mee, is de Orca er klaar voor ...

Vandaag liet die met een luide knal weten dat hij er ook nog is. Net vertrokken van het werk was het heel snel afgelopen.

Scheur 1

Scheur 2

Maar liefst op twee plaatsen was de binnenband gesneuveld! Aan herstellen moet ik niet denken.

Voor het zekerste legde ik zowel een andere buiten- als binnenband om. De reden van de ontploffing? Geen flauw idee. Kan de hitte zijn - het was zeker 28° - of gewoon een versleten binnenband, want aan de buitenband was niets te merken.

Twee collega's passeerden me op de fiets, maar hulp konden ze me niet bieden. Dat hoefde ook niet: een band vervangen heb ik al nog gedaan. Uiteindelijk was ik vijf minuten later thuis dan anders.

Voor de reis heb ik alvast twee nagelnieuwe Trykers mee. Die lagen al een poosje klaar. Nu nog een inventaris maken van de beschikbare binnenbanden.

A l'envers

Binnenkort begin ik eraan: een volgende 'rondje Frankrijk'. Er waren kandidaten om mee te rijden: een voor de eerste dagen, een andere om na enkele dagen aan te pikken.
Kandidaat twee moest verstek laten gaan, want hij krijgt zijn vakantie niet. Kandidaat een zal wellicht ook niet mee kunnen, wegens teveel werk.

Ter herinnering: dit was het voorziene rondje.

Lunéville ligt ongeveer bij punt C op deze kaart

Ondertussen leerde ik via het Franse ligfietsforum dat van 25 tot 28 mei een treffen plaatsvindt in Lunéville. Verdorie: daar passeer ik, maar dan wel op de terugweg.
De oplossing is simpel: ik keer de trip om (à l'envers, en Français). Dan valt dat mooi in de trip te verwerken.

De reden: het is altijd leuk om andere (lig-)fietsers te ontmoeten. Tegelijk is zo'n treffen een ideale gelegenheid om mijn Frans weer snel op peil te brengen.

Ondertussen ben ik druk bezig met de voorbereiding. Dit weekend werden de tent en tarp opgezet als 'technische controle' (alles is gekeurd en goed bevonden). De spullen worden beetje bij beetje klaargelegd; ik controleer wat nog met bijgehaald worden; de remmen van de Orca kregen een onderhoudsbeurt; de banden werden nagezien.
Gisteravond werd de hele track opgemaakt

Tenslotte is er nog een klein verschil met de oorspronkelijke route: ik rij eerst een eindje met de kampeerbus, die in Frankrijk bij vrienden blijft staan. Dat betekent dat het gekendste stuk overgeslagen wordt en dat er 400 km van de trip wegvalt. Volgens de track blijft er nog ruim 1.900 km over, dus er wordt zeker nog genoeg gefietst.

Zo ziet de trip eruit via Garmin Basecamp. Grofweg een rechthoek. Ik begin linksboven, in de buurt van Laon. Dan gaat het in wijzerzin, met in de rechter bovenhoek Lunéville. Onderaan zie je rechts Lyon staan. Van daar gaat het ten noorden van Clermont-Ferrand naar Limoges. Van daaruit via Auxerre en Troyes rij ik weer noordwaarts, tot waar het busje staat.
 
Nu wordt het dus verder klaarleggen, praktische regelingen treffen voor het onderhouden van planten en huisdieren en gewoon zorgen dat ik er klaar voor ben.

Vanaf ergens rond het weekend mag je geregeld een verslagje van de rit verwachten, mits ik over een (betaalbare) internetconnectie beschik.

Hillbilly toer

Uitdaging

Het lijkt erop dat veel ligfietsers een aversie hebben tegen hellingen. Meer nog: in bepaalde kringen wordt met grote stelligheid beweerd dat je met een ligfiets niet kunt klimmen...

Om die groep hun ongelijk te bewijzen, organiseerden we met WOL een 'hillbilly toer', waarbij we geen enkel grens schuwden: geen beperking in hellingsgraad en zelfs geen taalgrens.

Aanloop

Na een eerste, mislukte, verkenning volgde vorige week een tweede. Gisteren, 13 mei, reden we dan die rit. De aanmeldingen maakten het al duidelijk: er waren er genoeg die hier zin in hadden!

Deelnemers

Helen had pech: de voorkeur ging naar open ligfietsen, maar zij beschikt 'slechts' over een eWAW. Geen discriminatie, dus Helen reed mee met haar bolide. Voor de rest waren er de volgende deelnemers en fietsen:

• Wouter 'Spruitje' Delanote met zijn High Baron
• Tom Goeman met een Challenge Seiran SL
• Ronny 'Ronnius' Van Huffel met een ondersteunde HP Streetmachine
• Jan 'CapoJan' Goddemaer met een Challenge Seiran 24
• Eric 'erde' Deley met een Challenge Trike
• Bart 'BeeCee' Colson kwam met een HP Skorpion (met Bafang ondersteuning)
• Helen Vanderspiegel met de eWAW

Relatief veel volk dus en iedereen had het erop.

Helen haar BMWaw achter de andere BMW

Streetmachine en Seiran 24 achterop het busje

De rit

Zoals ik het aangekondigd had, werd het een 'technische' rit: veel op- en afschakelen en een prima oefening voor de bochtentechniek. Trage, klimmende bochten en andere aan hoge snelheid in afdalingen. Het was vooral een schitterende toer: rustige wegen in voor bijna iedereen ongekend gebied. De Vlaamse Ardennen zijn bij WOL gekend, maar het 'Pays des Collines', bij onze Franstalige landgenoten, is dat niet.

Bij zo'n rit rij je in een losvast verband: bij elke klim en afdaling gaat iedereen aan eigen tempo verder. Het is pas aan het volgende kruispunt, op de top van een helling of in een dal, dat je weer samenkomt.

De laatste voorbereiding

Soms is het hard werken: de steilste helling die we bedwongen, had een hellingspercentage van net boven 10 %. Die weg liep niet recht, maar slingerde omhoog tot aan de grens van Flobecq/Vloesberg. Als je al 50 km in de benen hebt, wordt dat toch wat zwaarder.
De snelste afdaling haalde een hellingshoek van maar liefst 12%. 'Afdaling' is hier niet het juiste woord; het lijkt meer op een gecontroleerde val.
Voor de rest: op en neer, slingerend door het landschap, in steeds wisselende configuraties, druk pratend onderweg en genietend van de schitterende omgeving.

Vlakbij Flobecq (Vloesberg): een van de weinige gevaarlijke oversteekplaatsen

Bij Ellezelles: neen, geen terrasje te bespeuren

Eén probleem: in zo'n landelijk gebied vind je amper terrasjes voor een koffiepauze.

De eerste echte halte was onze middagpauze in Saint-Sauveur. Pintjes aan 1,60 euro, waar vind je dat nog? Direct aansluitend op die pauze, kregen we een flinke klim voor de kiezen. De groep werd een langgerokken sliert, die zich zwoegend en hijgend een weg omhoog baande. 

Eric en Bart: bijna boven (Saint-Sauveur)

Wouter: ook bijna boven, met Helen op de hielen

'BionX' Ronny nadert de top

Gevolgd door 'Bafang' Helen

De beloning: genieten van het uitzicht (Frasnes-les-Anvaing)

Het leuke is dat je daarna weer kunt afdalen.

Onderweg waren Tom en ik het roerend eens: Challenge maakt schitterende fietsen, maar ze hebben behoefte aan uitzonderlijk veel TLC (tender love and care). Met andere woorden: er schort één en ander aan de betrouwbaarheid. Gelukkig was dat niet echt het geval tijdens deze rit: geen lekke banden, geen aanrijdingen, geen pannes. Enkel de ketting van mijn Seiran liep er vooraan enkele keren af en op andere momenten wilde die niet naar het kleinste blad. Zoiets is wel snel opgelost.

De trikers, Eric en Bart, ergens onderweg.

De enige velomobiel in het gezelschap

Jan en Tom, twee Challenge ligfietsen

Bij Brakel. Bijna terug.

De Sint-Martinus kerktoren van Velzeke: het start- en eindpunt.

Ronnius ontdekte hier onverwachte voordelen van zijn BionX motor: de accu was amper ontladen bij aankomst. Een BionX kan namelijk regenereren: bij het afdalen werkt de motor als generator/rem. Je snelheid wordt beperkt en de opgewekte energie vloeit terug naar de accu. Het nadeel: na elke afdaling moesten we op hem wachten (grapje).

Voor Eric 'erde' kunnen we enkel bewondering hebben: hij fietste eerst 50 km van Deerlijk naar Velzeke, waar we startten. Dan nam hij deel aan de rit van 70 km en daarna fietste hij nog eens 90 km terug naar huis! Die afgeronde cijfers gaven een totaal van 200 km, met de Challenge Trike. Chapeau! Maar ook: dat zijn we van hem gewoon.

Het besluit was unaniem: dit is een prachtige, onontdekte streek. Het Vlaamse deel is wel populair bij wielertoeristen, maar een keer over de taalgrens ben je bijna alleen.

Het andere besluit was ook unaniem: met ligfietsen kun je wel degelijk hellingen aan.

Tot slot wat cijfers

Het persoonlijke record met de Seiran is weer wat scherper gesteld: 75,8 km/u is de nieuwe topsnelheid.

Er werden 719 hoogtemeters bedwongen

De rit was 72 km lang.

De volgende uitdaging: hier een vervolg aan breien.

Bijzondere vermelding

Ronnius leverde zowat de helft van het beeldmateriaal, waarvoor dank.

Er bestaat geen slecht weer

... enkel slechte fietskleding, zegt het spreekwoord.
 Laten we dat uitbreiden tot ... enkel de verkeerde fiets.

Bij regenweer is een velomobiel het (alternatieve) vervoersmiddel bij uitstek!

Lastig en prachtig

Na de vroegtijdig afgebroken eerste verkenning van de hillbilly toer, was het zaterdag het moment om de rest te verkennen. Het eerste deel fietste ik maandag; het laatste deel wandelde ik maandag, met de Seiran aan de hand.

Zaterdag (6 mei) reed ik met het busje tot in Brakel, waar ik kon aanpikken waar de tocht de vorige keer eindigde. Vanaf hier komt de rit in het 'pays des collines' (heuvelland), meestal langs heel kleine wegen.

ergens in Brakel

Het begon al goed: een track geeft geen richting aan, enkel een lijntje waar je moet rijden. Na een kilometer of twee had ik door dat ik op de terugweg van de track reed. Omdat de heen- en terugroute vrij dicht langs elkaar lopen, besloot ik door te steken naar de juiste kant.
Daarvoor moest ik door het Brakelbos rijden.

In deze tijd van het jaar zijn veel bossen schitterend: vers groen en de bodem bedekt met boshyacint. In België trekt iedereen dan naar het onder fotografen populaire Hallerbos (bij Halle, Brussels Gewest), maar datzelfde vind je eigenlijk overal.

Het Brakelbos: bospaden met een Seiran op Kojaks. Niet zo evident. Af en toe afstappen, wegens te modderig. Gelukkig maakt dit geen deel uit van de route.

Het weer was schitterend: een warm zonnetje, een droog wegdek en rustige weggetjes. Helaas moet je  af en toe erg drukke wegen dwarsen, waarop echt snel gereden wordt; recent kwam tijdens de Etixx Classic Tour een fietster om het leven bij zo'n oversteek. We zullen zaterdag hier en daar heel aandachtig moeten zijn!

Rijden over kronkelende heuvelwegen is iets helemaal anders dan kilometers langs rivieren en kanalen cruisen: continu schakelen, remmen, weer schakelen. Zware inspanningen afgewisseld met pijlsnel afdalen en met een (naar mijn gevoel) flinke hellingsgraad door de bochten zoeven.

Het verste punt: Saint-Sauveur

De straatnaam geeft het al aan: klimmen!

Daar is het doel

Zicht van bovenaf

Op de meeste plaatsen is het ook opvallend stil. Geen grote wegen, amper verkeer. Wat je hoort, zijn de geluiden van natuur en landbouw. Meer niet.

Zowat het slechtste stuk asfalt

Nog niet eens het steilste, maar wel een heel eind klimmen

Enkele cijfers:

• nieuw snelheidsrecord met de Seiran: 72 km/u (bergaf, dat spreekt voor zich)
• traagste klim: net niet omvallen; zo ongeveer 5 km/u
• 560 hoogtemeters 
• steilste aangeduide helling 8%, maar ik meen dat er nog steilere waren (tot 10 % schat ik)
• gebruikte versnellingen: alle 27 

Verkenning met een onverwachte afloop

Aanleiding

Op 13 mei is er een volgende toer met de ligfietsersclub. Deze keer gaf ik me op om de tocht te organiseren. Dat houdt niet veel in: een route bedenken (of kiezen), verkennen en de concrete afspraken maken.

Mijn insteek is: we gaan klimmen en dalen. In Oost-Vlaanderen kom je dan gauw in de Vlaamse Ardennen terecht. Via Routeyou vond ik een zo op het oog mooie rit die ons tot net over de taalgrens zou brengen. Zo'n rit moet je wel even verkennen:

• is er niets onderbroken?
• is alles befietsbaar?
• waar kunnen we 's middags terecht voor een hapje en een drankje?

De tocht is 70 km lang, met als steilste klim een eind van 7%. Bij WOL (West- en Oost-Vlaamse Liggers) werd de tocht 'hillbilly toer' gedoopt.

De rit

Omdat een ander gegeven was 'bij voorkeur geen velomobielen', deed ik de verkenning ook met de open ligger. Maandag 1 mei is een vrije dag en het was droog, dus dit was het moment voor de verkenning. De Seiran ging achterop het busje en zo trok ik naar het startpunt, bij Zottegem.

Sint-Martinuskerk, Velzeke

Het eerste deel ging via allerlei wegen die ik herkende van vroegere ritten. Het was ook duidelijk dat dit populair terrein is bij wielertoeristen: overal zag ik ze rijden, in lycra pakjes op lichte fietsjes. De Seiran toerfiets viel duidelijk uit de toon.
Wat ook uit de toon viel, was een verdacht getik in de aandrijving. Ik wachtte af.

Klimmen en dalen, dalen en weer klimmen, slingerend door de Vlaamse Ardennen. Soms 10 km/u, dan weer 40. Ideaal voor wie de schakel- en bochtentechniek onder de knie wil krijgen. Prachtig slingerende wegen, prima asfalt op de meeste plaatsen.

Krekelberg: dreigende lucht, maar het bleef droog

Over de taalgrens kwam ik aan Flobecq/Vloesberg. Daar kreeg ik de tot dan schitterendste afdaling onder de wielen: aan ruim 40 km/u volgde ik de slingerende asfaltweg door het bos. Zalig gewoon!

Gedaan met fietsen

Maar zoals we weten, volgt na elke afdaling weer een klim. Daar was het afgelopen, over and out. Met een klap blokkeerden de pedalen. Op een helling sta je dan heel erg snel stil. De oorzaak was gauw gevonden: het verdachte geluid had geleid tot een losgekomen schalm in de ketting.

Een binnenband had ik bij. Bandenlichter en dergelijke ook, zelfs een set sleutels. Maar geen kettingpons, geen reserveschakel, geen tang... Daar bovenop is 1 mei een feestdag, dus alles is dicht.

Er zat maar één ding op: te voet terug naar Velzeke, waar het busje stond. 15 km wandelen door mooi gebied is ook niet mis, als je ervoor kiest. Het alternatief was iemand bellen, maar rekening houdend met de tijd die nodig is om tot in Flobecq te raken, de fiets in de auto te krijgen en dan terug te rijden, kon ik evengoed stappen. Het traagste tempo was tenslotte het wandeltempo; in de afdalingen kon ik op de fiets en dan ging het wel snel.
De wandelroute liep voor het grootste deel over het Mijnwerkerspad: een tot wandel- en fietspad omgebouwde oude spoorlijn.

Op het mijnwerkerspad

Nu is dat genieten van natuur en stilte; toen was het een drie uren durende treinrit, zonder zitplaatsen voor 'het plebs' (de mijnwerkers), tussen Brakel en Bernissart.

Achteraf

Terug thuis wilde ik de losse schakel eruit halen. De kettingpons was niet goed genoeg voor die taak. Wat wel lukte, was de pen er weer door drukken. De schakel zat weer vast zoals het hoort.
De ketting is nog eens grondig gereinigd en geolied. Bij de rest van de verkenning (een volgende blogpost) verliep alles prima. Geen verdachte geluiden meer.