Elk voordeel...

Een gekende uitspraak.

Een Orca is een schitterend afgewerkte velomobiel, zo ongeveer gebouwd voor de eeuwigheid: degelijke componenten, gesloten aandrijflijn, subframe, ... Dat maakt dat er amper onderhoud aan is.

Met de keerzijde maakte ik donderdag, vrijdag en zaterdag kennis. Ik vond al een poosje dat mijn zithouding niet optimaal was, vermoedelijk omdat de afstand tot de stuurhendels te kort was. (eigenlijk had dit moeten bekeken worden toen ik de Orca ophaalde, maar door de problemen met de aandrijving verdween de rest toen naar de achtergrond)
Die laatste zijn niet regelbaar, dus moet het zitje achteruit. Dat is op zich geen probleem, maar het betekent dat de afstand tot de pedalen groter wordt en dan moeten die ook verplaatst worden. Dat is waar het addertje onder het gras schuilt: de gesloten aandrijving betekent dat je niet zomaar de trapas vooruit of achteruit kunt schuiven. De trapas zit "zwevend" geklemd tussen twee platen, die in twee posities op het traphuis kunnen gezet worden. In elke plaat zitten twee openingen voor de as en zo krijg je vier mogelijke afstanden (Flevobike spreekt van S, M en L, maar het lijkt me dat die M varieert naargelang de richting van de platen).

Linkerplaat losgeschroefd

Het was me niet helemaal duidelijk hoe dat moest, dus stuurde ik de vraag naar Arjan Vrielink, die me prompt een uitgebreid antwoord bezorgde, met duidelijke schetsen erbij. Voor wie elke dag aan Orca's sleutelt, is het ongetwijfeld een fluitje van een cent, maar ik hoor niet bij die mensen. Ik rij er wel elke dag mee, maar het sleutelen bleef tot de voorbije dagen heel erg beperkt.

Je zou kunnen zeggen: "blijf er dan af en laat Flevobike het werk uitvoeren", maar ik weet graag hoe mijn voertuig in elkaar zit, tot het laatste schroefje.

De werkvolgorde is:

• cranks verwijderen
• aan één kant de moeren rond de trapas (3 stuks) losmaken
• aan dezelfde kant de 8 torx-schroeven waarmee de plaat vastzit losschroeven
• aan de andere kant ook die schroeven losmaken
• beide platen 180° draaien
• aan één kant de plaat weer min of meer vastzetten
• aan de andere kant ook de drie moeren rond de trapas losmaken
• de trapas van de positie M naar S verplaatsen (of van M naar L of van L naar M, naargelang)
• alles weer vastschroeven

Dat klinkt evident, maar omdat op de trapas ook een kettingblad zit en daar een ketting onder spanning over zit, is het niet zo vanzelfsprekend. Na veel kijken, nadenken en voorzichtig werken, was het uiteindelijk gelukt.

plaat links, met de posities M en S (trapas in M)

Uiteraard was waar Arjan al voor gewaarschuwd had het geval: de ketting was te lang en de kettingspanner kon het verschil niet opvangen.

Dat betekent dat de ketting moest ingekort worden. Alleen: hoe doe je dat in een gesloten behuizing? Dat vroeg weer wat nadenken.

de Orca op de operatietafel

De voorste bodemplaat (tussen de voetopeningen) werd losgeschroefd en verwijderd, waarna ik de ketting een eindje naar buiten kon trekken. Dan moest het slotje gevonden worden. Een keer ik zover was, legde ik met enkele oude spaken de ketting, een schakel of vijf aan elke kant van dat slotje, vast, zodat die niet zou verdwijnen in het inwendige van de Orca zodra het slotje los was. Vier schakels gingen er tussenuit.

De ketting zag er trouwens smetteloos en prima gesmeerd uit. Nu ik toch wat schakels over had, maakte ik die even schoon. Het resultaat: een eindje ketting dat er nagelnieuw uitziet. Flevobike gebruikt ook hiervoor prima materiaal: een KMC X1 die vernikkeld is ("silver plated").

Het verwijderde eindje ketting

Ook de cranks zijn van nobele afkomst.

Nadien werd alles weer samen gestoken en volgde een testrit. Na enkele meters was het al duidelijk: er klonk geratel vanuit het vooronder! Dus ging de Orca weer op zijn kant.
Ik zei het al: het was allemaal nieuw voor mij. Een keer je de ervaring hebt, moet dit veel vlotter gaan, maar dat zal wellicht nooit meer hoeven.
Het eerste idee was dat ergens een ringetje vergeten was of dat ik enkele bouten van verschillende lengte gewisseld had, waardoor er eentje tegen de ketting sleepte. Dat bleek niet het geval.
Denkend aan de waarschuwingen van Arjan, maakte ik aan één kant de moeren vast die de trapas vastklemmen en verzette de as een millimeter. Het kon zijn dat die lichtjes schuin stond. Die ene millimeter is niet veel, maar op de as zit ook het kettingblad en daar wordt op de omtrek de verschuiving veel groter.
Dat bleek de correcte oplossing.

De operatie was geslaagd: het geheel staat een heel eind naar achter.
Het zitje instellen hield niet veel in: de stoelblokjes loszetten (vier inbusbouten) en alles een eind achteruit schuiven. Daarna werd de beugel die de helling van de rugleuning bepaald wat lager gezet en dat was het.

Klinkt eenvoudig, niet? In de praktijk ben ik er enkele dagen - niet ononderbroken - zoet mee geweest.

Het volgende bericht: testrit!