eTangens met nieuwe accu: hoe doet die het op reis?

Laat me even de historiek van eTangens overlopen:

• gebouwd in 2004 door Thorax, als Tangens - het topmodel van hun trike-aanbod en in dit geval zo goed als 'full option'. Inderdaad: Thorax is Duits, dus er zijn heel wat opties (spatborden, automatische kettingafstelling, bagagedrager, verlichting ...)
• loodzwaar, door alle 'noodzakelijke' toevoegingen: ik schat 30 kg droog aan de haak
• bij mij in huis gekomen in oktober 2017
• zo goed als meteen uitgerust met een Bafang BWX02 naafmotor in een 26" achterwiel
• net voor de reis is de 'range extender' accu die ik van de Orca leende (Crystalyte 360 Wh LiFePo4) vervangen door een Enerprof 750 Wh accu

De motor

Ik werd ervoor gewaarschuwd dat een naafmotor en hellingen niet samengaan. Waar een middenmotor samenwerkt met de versnellingen en dus meestal in zijn optimale bereik kan werken, mits correct schakelen, zit een naafmotor in het achterwiel.

De omwentelingssnelheid van de motor is dus recht evenredig met die van het wiel. M.a.w. hoe trager je rijdt, hoe trager de motor draait.
Bij een klim ga je traag en vraag je veel vermogen, dan zou de motor overbelast kunnen raken. Effectief: Belle signaleerde dat de GoSwiss drive in haar HP Velotechnik S-Scorpion uitviel bij een klim. Een vriendin met een Azub trike met nadien ingebouwde Crystalyte naafmotor, heeft die zelfs moeten vervangen omdat hij gewoon verbrandde in de Alpen...

Ikzelf heb tijdens de afgelopen reis niet heel erg veel gefietst, niet één dag op twee, maar deed daarbij wel flinke klimmen. Hoe moet je hellingen van 10 tot 19 % anders noemen? eTangens gaf geen krimp!

Nu zijn er natuurlijk veel variabelen die dit mee bepalen. Een vaak gehoorde kritiek is dat een pedelec geen fiets meer is, maar een brommer. Dat bepaal je grotendeels zelf, door de keuze van de ondersteuningsgraad. eTangens is nu zo afgesteld dat er 5 ondersteuningsniveaus zijn, die 20, 40, 60, 80 en 100 % van het motorvermogen leveren. Gedurende de hele reis gebruikte ik enkel de niveaus 1 en 2. Dat betekent dus toch flink werken, zeker indien je rekening houdt met het gewicht van de trike. Jawel: ook de klim naar Quéribus, tot 19%, deed ik stand 2 en in de kleinste versnelling.

Denis, de invoerder van Bafang waar Fietser.be zijn materiaal aankoopt, had bevestigd dat ik me geen zorgen hoef te maken: de motor is thermisch beveiligd. Indien hij te warm zou worden, zou hij gewoon uitvallen. In de praktijk werd hij hooguit wat lauw. Meer niet.

Over de Bafang BWX02 is heel weinig informatie te vinden. Uit wat ik op het schermpje kan zien, kan ik afleiden dat er een koppelsensor (of emulator) in de naaf moet zitten. Waar je zou denken: 20% betekent 50 watt, zie ik de waarde continu variëren, naargelang de weerstand en dus hoe hard ik trap. Op een vlakke weg doet de motor in stand 1 of 2 amper iets en dan hoor je die dus ook niet. Prima systeem.

Een nadeel op zo'n reis is dat die motor met een planeetwielstelsel uitgerust is. Een 'direct drive' kan als elektrische rem (met energierecuperatie) gebruikt worden. Dat kan met deze niet. Dat had in de steile afdalingen kunnen helpen en het spannende moment (losgekomen remhendel) had ik ook kunnen vermijden. Anderzijds woon ik in een vlakke omgeving, waar je niets hebt aan die elektrische rem. Ook betekent het hier toegepaste systeem dat de motor in een optimaler toerenbereik kan werken en dat hij compacter (en lichter) kan gemaakt worden.

Kortom: de motor werkte helemaal naar verwachting en zonder enige fout.

Bereik

Een naafmotor heeft een lager rendement dan een middenmotor, gewoon omdat de draaisnelheid rechtstreeks evenredig is met die van het achterwiel. Dat kun je simpel opvangen door een accu met grotere capaciteit te gebruiken.

Tijdens enkele langere ritten de laatste dagen bleek de combinatie erg efficiënt. Een dagje heen en weer naar Lyon - 80 km - en een dag 'le tour de Crémieu sans voir Crémieu' - 60 km - gaf telkens hetzelfde resultaat: geen problemen met de motor en na 80 km lichtten nog 3 van de 4 leds voor de accuspanning op.

Let wel: het gaat om een 750 Wh accu en dat is een heel flinke capaciteit. Voor velen is Ah een duidelijker gegeven en dan hebben we het over 20,7 Ah, maar die aanduiding is gerelateerd aan de spanning: een 48 V 20 Ah accu bevat veel meer energie dan een 36 V exemplaar. Daarom is Wh een duidelijker en correctere aanduiding. 750 Wh dus.

De trike op zich

eTangens is maar liefst 93 cm breed (87 cm spoorbreedte). Op één plek had ik een probleem, omdat ik niet tussen de paaltjes langs het fietspad door kon.

Anderzijds heeft de trike op geen enkel moment een wieltje gelicht, ook niet toen ik aan +50 km/u door de haarspeldbochten scheurde. Ik hoorde het rubber van de voorbanden schuren over het asfalt, dus voor de levensduur zal dat niet alles zijn, maar hij ligt als een blok op de weg.
Wel is het zo dat ik in de bochten flink naar binnen leunde, maar dat gebeurt automatisch. Doe je dat niet, dan krijg je het gevoel dat je naar buiten geslingerd wordt. Dat heeft meer met comfort te maken dan met wielen op de grond houden.

In Maury (bij Perpignan) heb ik de linker buitenband vervangen: die was doorgeprikt door een vlijmscherpe steensplinter. Dat is de keerzijde van de Trykers: de antileklaag is van een ander niveau dan bij de Marathon en zeker dan bij de Marathon Plus. De betere wegligging (vooral in bochten) en het rijcomfort (minder trillingen) staan daar tegenover. Ze slijten ook wat sneller, maar met een aankoopprijs (bike24) van 20 euro zal ik daar niet over klagen.
Onderweg was ik aan een Decathon vestiging gestopt om twee antilek-binnenbanden aan te kopen. Eén ervan legde ik meteen op de trike. Een kleine perforatie heeft dan geen gevolgen meer.

Het probleem met de losgekomen remhendel was veel gevaarlijker, maar dat is volgens mij echt een eenmalig iets. Nu zit er een langere bout met borgmoer op. Dat zal niet meer losraken. 

Al bij al zijn de bergritten met de trike heel erg meegevallen. Zo is het veel leuker dan met de Orca, waarbij de bochtsnelheid veel lager moet gehouden worden. De reden ligt voor de hand: de spoorbreedte is minder, het zwaartepunt ligt hoger en je kunt je gewicht amper of niet verplaatsen. 
En voor de combinatie auto/fiets is de trike veel handiger dan de Orca. Toegegeven: een 'gewone' fiets of ligfiets zou dan achterop de auto kunnen en dat is nog eenvoudiger, maar het rijplezier met de trike compenseert dit nadeel dan weer.