Niet van een leien dakje

Zoals hier de gewoonte was (en nog steeds is), krijgen jongeren rond hun 12de een 'grote' fiets. Meestal basic en met wat geluk ook degelijk. Puur door toeval kreeg ik zo'n oude fiets in handen, genre 'communiefiets'.

Vroeger was het aanbod niet zo ruim: geen terreinfietsen, geen e-bikes ... Deze lijkt wat een 'randonneur': stalen frame, 2 x 5 versnellingen, smalle bandjes (25-622), maar wel (inox) spatborden en een aan het frame gelaste bagagedrager.

Voor wie stelt dat fietsen niet veranderd zijn sinds de uitvinding ervan: je moet zo'n exemplaar van veertig jaar terug maar eens vergelijken met een moderne fiets. Je moet niet ver zoeken om de talrijke verbeteringen te zien. Ook inwendig (lagersystemen en dergelijke) is veel veranderd en verbeterd.

Het is een typisch Europese fiets, met een Huret/Sachs 'eco' derailleur achter en een 'competitie'-voorderailleur.

Hier is de cassette al proper gemaakt

Op basis van die Huret dateer ik de fiets rond 1980.

'Mooi,' denk ik, 'die kan ik een flinke beurt geven en nadien kan zoonlief hem gebruiken'. Retro is in, toch? Vintage ook.

Nadat ik de fiets grondig afgewassen had, bevestigde ik de derailleurkabel (die was los) en smeerde de ketting (stond helemaal droog). Er leek wat speling op de lagers in de achteras te zitten, maar dat zou ik wel bijstellen. Eerst even testen.

Na nog geen 100 m sloeg de derailleur in het achterwiel. F..k. Dat was onvoorzien.

De fiets werd in een werkstandaard vastgezet en het achterwiel ging eruit. Dat 'beetje speling' bleek iets meer te zijn! 

Achteras is gebroken

Het breukvlak

Het breukvlak in close up

Iets meer werk... Vooral: het is een oude fiets, waarbij het systeem voor de versnellingen anders is dan wat we nu kennen: geen freehub à la Shimano, maar een oud freewheel. Ik moest dus uitzoeken welke soort as hierbij hoort.
Belangrijker nog: hoe kan het dat een as radicaal doorbreekt? 't Is tenslotte ongeveer 10 mm staal!
Blijkbaar zit het in de familie: pa bleek nog een gepaste as te hebben (162 mm).

Terwijl ik er toch aan bezig was, werd de cassette meteen gedemonteerd en gereinigd. 

Bij het demonteren

Daarna moesten alle lagers nagelopen worden. Het achterwiel is duidelijk niet meer origineel: ik denk niet dat toen op zo'n fiets een dubbelkamervelg gebruikt werd. Even denken of ik dat ruil voor een vintage velg (heb ik nog liggen) of ik het zo laat.

Het voorwiel liep niet recht meer. Dat kwam ook in de wielrichter. Eerst spoot ik kruipolie op de nippels, zodat ze wat vlotter zouden draaien. Maar de spaken zijn gegalvaniseerd staal en geen inox. 'Krak' zei de eerste die ik wilde bijspannen. Natuurlijk is de maat anders dan wat ik liggen heb...
Dat is, minstens voorlopig, opgelost met een ander wiel uit de voorraad.

Tenslotte blijk het ventiel van de voorband ook niet meer dicht te zijn, dus daar moet nog een andere band in. Dat is helaas een maat die ik niet liggen heb. Bijgevolg kwam er ook een rit naar de fietsenzaak bij, om een nieuwe binnenband te halen.

Zoonlief testte de fiets uit, maar bij een stevige duw op een pedaal kwam het wiel telkens scheef te staan. Dan ontdek ik dat de derailleurpat met een boutje vastgezet wordt in de dropout, maar die bout zit los, waardoor de hele wielas niet vastgeklemd kan worden. Als je het weet is het simpel: op enkele minuten is de zaak hersteld.

Om het achterste eind van de derailleurkabel zit een verdacht buisje. Wat eigenlijk specifieke buitenkabel voor versnellingen moet zijn, is een slap plastic dingetje. Dat wordt meteen vervangen, want zo kan het onmogelijk goed werken.

Nu volgen enkele testritten, zodat we een idee krijgen van de betrouwbaarheid van het fietsje. Als dat aanvaardbaar is, kan de fiets verder in orde gezet worden: een bel, eenvoudige verlichting en een slot zijn toch vereist indien je een fiets als dagelijks vervoermiddel wil inzetten.

Het plan is om de fiets mechanisch tip-top in orde te brengen, maar esthetisch zo te laten. Indien zoonlief hem wil gebruiken om naar de universiteitscampus te rijden, moet hij er niet erg aantrekkelijk uit zien.

Totale herstelkost tot op heden: € 5,40 (binnenband). De rest is hersteltijd en hier en daar wat gerecycleerd materiaal, zoals de achteras.