woensdag 4 december 2013

Beweging in velomobielland: wat bedenkingen

Na jaren stagnatie - het is te zeggen: stille verbeteringen aan bestaande producten - verschijnt langs verschillende kanten nieuws over nieuw in ontwikkeling zijnde velomobielen. Tot op heden zagen we vooral evoluties en variaties op een thema (met alle respect, maar de Milans en Beyss Evo-K's brachten weinig nieuws). Enkel de hier amper gekende Velayo was echt nieuw, zowel naar vorm als naar techniek. Maar nu:
  • Velomobiel.nl is aan een nieuw type bezig, voorlopig (?) "Strada DF" gedoopt
  • De Le Mans wordt getest (voorwielen buiten de romp)
  • Wim Schermer en kompanen werken aan de VeloTilt (kantelvelomobiel)
  • niet nieuw, maar Beyss heeft besloten om de EvoR opnieuw te produceren (in verbeterde versie)
Het spannendste lijkt me de VeloTilt, deels omdat het kantelprincipe aantrekkelijk klinkt en deels omdat via de blog van Wim tot in de kleinste details verteld wordt hoe de ontwikkeling loopt.

Fietser.be begint ondertussen wellicht aan een feestje te denken: binnenkort zijn ze aan WAW 200 toe. Tegenover het aantal Quests dat van de "band" loopt, is dat niet overweldigend als aantal, maar het kan wel al tellen.

Naast de "groten" (alles is relatief) zijn er natuurlijk nog artisanale zelfbouwers, die ook aan de weg timmeren. Zo was de Quattro van Miles Kingsbury een verfrissende verschijning op het Velomobile Seminar in Dronten vorig jaar en zo krijgt ook de Mosquito meer en meer vorm.

Naast de ontwikkelingen in functie van efficiëntie en snelheid (de VeloTilt zou met 150W tot 55 km/u moeten raken), wordt ook nog altijd gestreefd naar goedkopere productie om de velomobiel toegankelijker te maken. Daarbij is wel iets bizars aan de hand: er is namelijk een (relatief) goedkope velomobiel voor handen. Kijk maar naar de Alligt Alleweder A4, die je voor minder dan € 4.000 nieuw koopt, maar het model lijkt niet echt aan te slaan.

Wat me ook opvalt, is dat de overgrote meerderheid van de nieuwe ontwikkelingen prestatiegericht is. Daarbij gaat het vooral over een zo hoog mogelijke snelheid halen (VeloTilt, Le Mans, EvoR). Ik vraag me af of dit vraaggestuurd is.
Begrijp me niet verkeerd: het is een interessante ontwikkeling. Een hoger rendement werkt evengoed bij lagere snelheden, want het betekent in de eerste plaats dat je minder energie nodig hebt om een bepaalde snelheid te bereiken. Maar: het is een streven dat een velomobiel enkel duurder maakt, zonder dat de praktische inzetbaarheid daardoor verbetert. Wim Schermer stelt zelf duidelijk dat de VeloTilt in het huidige concept onbruikbaar is bij regen en/of duisternis. Daar is die gewoonweg niet voor ontworpen. De Le Mans heeft dan weer geen vering en de EvoR is een ook een compleet gesloten racefiets (de R staat er niet voor niets).

Het lijkt erop dat de Strada DF zowat de enige velomobiel is die bedoeld is voor dagelijks gebruik, maar daarover is nog erg weinig geweten. Het zou bijvoorbeeld een nieuw ontworpen koetswerk kunnen zijn met daarin de bestaande componenten.

De vereisten voor woon-werk verkeer - een ideaal inzetgebied voor velomobielen - zijn nu eenmaal anders: bagagecapaciteit, comfort (zitten en rijden), degelijke verlichting, inzetbaarheid bij slecht weer,... zijn hierbij belangrijk. Een race-georiënteerde velomobiel moet vooral zo aërodynamisch mogelijk zijn, zo hoog mogelijke bochtensnelheden toelaten (zwak punt bij de Quest) en een zo laag mogelijke massa hebben.
Dat zijn moeilijk te verenigen vereisten.

In het segment "utilitaire" velomobielen lijkt op dit moment de Sunrider II de belangrijkste nieuwigheid, maar die lijkt (nog veel meer dan de Flevobike Orca) bijna noodzakelijk aangewezen op elektrische ondersteuning: de Sunrider weegt zonder ondersteuning al 50 kg. Dat is erg veel massa om op gang te krijgen, puur op spierkracht. De originele Sunrider was heel netjes afgewerkt, maar ten opzichte van het buitenvolume was de bagagecapaciteit erg beperkt. Zou dit bij de nieuwe beter zijn?
Wat voor Alligt pleit, is dat de prijzen heel erg redelijk zijn. Je kunt zelfs deze nieuwe, onder de naam A9, als bouwpakket kopen!

16 opmerkingen:

  1. Dag Jan,
    Leuke samenvatting. Ik ben met je eens dat de nieuwelingen in principe snelheid als uitgangspunt hebben.
    De VeloTilt is daarop geen uitzondering. Een nieuwe dagelijks bruikbare velomobiel moet liefst snel zijn, makkelijk in te stappen zijn, een flinke bagageruimte hebben en veilig zijn qua constructie en rijden in bochten. Het moet aantrekkelijk zijn om er in te rijden en liefst makkelijk elektrisch te maken zijn.
    De VeloTilt zou deze eigenschappen wel eens aardig kunnen combineren.
    We zullen zien.
    Groeten,
    Wim

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wim, ik volg je berichten hierover ook met veel belangstelling. Het moeilijkste punt blijft altijd hetzelfde: de prijs. Anderzijds: als je ziet welk bedrag makkelijk over de toonbank gaat voor een velomobiel, lijkt dat toch niet onoverkomelijk.
      Als het ooit zover komt, zal ik toch graag eens een ritje maken in een VeloTilt, maar ook daarin zal ik wellicht niet de enige zijn ;-)

      Verwijderen
    2. Wim , ik volg je blog al een tijd . Naast de Strada DF is de Velotilt het enige design dat mij wat doet . Momenteel denk ik echter eerder Strada DF als geschikt voor mij . Ben helaas een beetje bang dat een Velotilt bij behoorlijke zijwind bijna net zo gevaarlijk is dan een gestroomljnde 2 wieler . Verder is ie ook een maat te groot . Een Velotilt XS zou voor mij sneller zijn . Komt ie er ooit als dit prototype in productie gaat ? Verder ben ik wat bang van torque steer vanwege de voorwiel aandrijving . Heb zelf een zelfbouw deelbare lowracer van eigen ontwerp met FWD en buiten torque steer heb ik ook nog last van crank - front wheel interference waar ik heel oplettend mee moet zijn bij scherpe bochten . Niet echt praktisch en allemaal het gvolg van korte benen (ben maar 1.68) . En blijkbaar zal de Velotilt niet echt praktisch inzetbaar zijn met de oorspronkelijke ruit . De andere tops lossen dat op , maar hoeveel efficientie gaat dat kosten?. Ben ook benieuwd naar enige extra drag afkomstig van interferentie tussen achterwielkappen en de body . De boundary layer is achteraan dikker dan vooraan , maar David zal dit wel netjes met CFD uitgerekend hebben . Als er ooit een Velotilt XS die veilig is bij zijwind , dan ben ik zeker potentieel klant . Kan mijn hond namelijk mee

      Verwijderen
  2. Wat je zegt over snelheden is interessant : alle velomobielen gaan relatief makkelijk 30-35 km/u naar ik begrepen heb uit de vele Blog berichten en fora, maar niet alle gaan even gemakkelijk langdurig over de 40 km/u.

    Daarbovenop leg je de wetenschap dat de meeste velomobielrijders 30-35 km/u kruissnelheid rijden op langere stukken, en maar heel weinig velomobielrijders langdurig boven de 40 km/u rijden.

    Wat zegt dit ?

    - Aerodynamisch gevormde supervelomobielen zijn niet aanzienlijk veel efficienter dan andere velomobielen onder de 30-35 km/u. Toch is dat de langdurigst/meest gereden (kruis)snelheid in dagelijkse praktijk.

    - Lichtere velomobielen geven wel altijd en in elke situatie efficiente voordeel. Rolweerstand ondervind je altijd, en accelereren moet je ook regelmatig. Bij klimmen zul je helemaal goed verschil merken.

    - Het is voor een dagelijkse velomobiel, en voor iedere rijder wat hij ook met zijn velomobiel doet dus nuttiger lichter te zijn dan extreem gestroomlijnd.

    - Toch verkopen onaerodynamisch gevormde modellen slecht.

    = Emotie !



    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. ^^ Mooie beelden van de Strada DF, nog niet eerder gezien.

      Ik kan geen Frans lezen, maar zag al wel dat men wel zal bedoelen dat deze Strada met sterk gewijzigde neus en staart erg lijkt op een Milan, maar dan groter/hoger.

      Het zal de eerste vm.nl velomobiel zijn zonder bolle neus. Je ziet duidelijk dat men (Daniel?) de verplaatste lucht naar opzij en over de romp wil wegvoeren, en minder lucht langs de onderzijde wil sturen. De bulten op de neus suggeren dat de romp lager is om het frontaal oppervlak te verkleinen, en toch ruimte te houden voor de optrekkende knieeen bij trappen. En de staart mooi bol aflopend.

      Het zal me niets verbazen als deze "Strada" even effiecient zal blijken als de Quest, ondanks de open wielkasten. Ymte en Theo zullen hem dan zeker gebruiken bij een aantal specifiek straatraces, wegens de hogere bochtsnelheid die hij aan zal kunnen. De kassa rinkelt natuurlijk nog harder als deze "Strada" efficienter zou blijken dan een Quest :-))))

      Verwijderen
    2. Joel, van Cycles JV (verdeler voor Fietser.be, velomobiel.nl en nog enkele) zou vandaag de eerste Strada DF mee hebben. Hij beloofde op het forum nieuwe foto's te plaatsen. In het oog houden dus!

      Die deuk in de neus heb je al bij de Flevobike Alleweder en de WAW. Ook bij de Mango is dat nu een optie. Die deuk zou ook de zijwindgevoeligheid sterk verminderen.

      Verwijderen
    3. Die kruissnelheid die een behoorlijk eind onder het haalbare ligt, zou evengoed te maken kunnen hebben met de infrastructuur: op wegen waar je om de haverklap moet remmen, optrekken, inhalen, ... waar je moet opletten voor wat achter een haag verscholen zit, ga je niet voluit. Je houdt een veiligheidsmarge en dus rij je misschien daarom niet zo snel? Het ligt niet noodzakelijk aan de velomobiel!

      Verwijderen
    4. Inderdaad mooie beelden, maar nog iets te weinig onthullend. Maar die beelden komen snel genoeg op het net zo vlug het model voorgesteld zal worden. Als dit model sneller is dan de Quest, zal dat niet zo lang duren, dit zal zeker een voorstudie zijn van een nieuw model Quest vermoed ik.
      Een veiligheidsmarge is altijd ingebouwd bij verkeersdeelname, anders zouden er nog veel meer ongevallen gebeuren. En het gaat al zo vaak "net" goed......
      Die deuk in de neus is inderdaad een doorontwikkeling, ben je in één keer die lelijke stormstrip kwijt.
      Een lichter en snellere velo zal een hogere kruissnelheid hebben omdat je dan bij gelijke inspanning meer rendement kan leveren, uiteraard gerelateerd aan de infrastructuur, stoplichten en kinderkopwegen zullen altijd remmend werken.

      Verwijderen
  3. Hallo Jan,

    Inderdaad een mooie overdenking! Snelheid is zeker een punt van belang, zo gauw een velomobiel langzamer dan een gewone fiets gaat worden is het niet meer interessant, ook al kun je dan nog steeds in zowat alle weersomstandigheden rondrijden. De reden? Misschien gaat het dan teveel op een invalidenvoertuig lijken? Die vergelijking zal niet zo snel gemaakt worden met de tegenwoordige gestroomlijnde velo's, die stralen al snelheid uit als ze stil staan. Gewicht is inderdaad van hetzelfde belang dan snelheid, ik weet dat als geen ander, omdat ik bij elke verplaatsing moet klimmen. En weer afdalen, maar dat is gewoon leuk! Een Sunrider vond ik indertijd ook een mooie fiets, netjes afgewerkt en een mooie prijs, maar 2 nadelen: gewicht en open ketting.
    Zoals het nu is rijd ik m'n woonwerk en vrije tijd ritten met de Strada, tegen ongeveer dezelfde gemiddelden die ik met de racefiets zou kunnen halen. Dus een model velomobiel die én sneller, én lichter zou zijn, zou mij kunnen verleiden tot een proefrit. Ook ik volg niet alleen de ontwikkeling van de Velotilt gespannen, maar eigenlijk alle ontwikkelingen, ook een snellere Strada DF zou wel eens interessant kunnen zijn.
    Prijzen op zich maakt niet echt veel uit voor de liefhebber, het zou wel een stuk aantrekkelijker worden als je onze dure fietsen gewoon weer op een fatsoenlijke manier kon verzekeren, zonder een rib uit je lijf te moeten snijden elk jaar, en dan na 5 jaar met een afgeschreven fiets te zitten waar je niets op uitgekeerd krijgt bij eventuele total-loss schade.
    Als ik mijn totale reistijd redelijk zou kunnen inkorten met een andere snellere en lichtere fiets, bij dezelfde inspanning, zou ik dat zeker overwegen.

    Groeten, Adri.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Begrijp me niet verkeerd, he. Als de relatie vermogen/snelheid verbeterd kan worden, is dat zeker een voordeel. Het is enkel een probleem als dat ten koste gaat van de inzetbaarheid. Een pijlsnelle, ultralichte velomobiel die niet over verkeersdrempels raakt of die erg kwetsbaar wordt door een dunne huid, allemaal in functie van dat rendement, is niet zo goed voor wie hem - zoals ik - wil inzetten voor woon-werk verplaatsingen.

      Verwijderen
    2. Daar kan ik het uiteraard alleen maar mee eens zijn, de velomobiel is bij mij ook aangeschaft juist voor woon-werkverkeer verplaatsing, dus dat is zeker ook een vereiste, de inzetbaarheid in het dagelijks leven!

      Verwijderen
  4. Met betrekking tot de Strada DF, ik overweeg hem niet. Ik zou hem graag een keer proberen, maar een voor mij belangrijk nadeel is dat hij lager op z'n wielen staat. Ik hen een aantal drempels op mijn route, waar ik nu rakelings overheen scheer. Ben ook wel eens vast komen te zitten. Ik vind hem er prachtig uitzien. Ben er van overtuigd dat hij snel is, maar hij moet zich voor mij echt bewijzen. Natuurlijk fantastisch dat er weer wat nieuws uitkomt.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Niet onbelangrijk detail voor sommigen: een insider vertelde me een aantal weken terug dat de Strada DF alleen geschikt is voor rijders tot 1.85m. En dat-ie eind dit jaar al in productie zou gaan. En dat de Nederlandse drempels er geen probleem mee zouden mogen zijn. We zullen zien...

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Vind het wel een beetje vreemd dat ze bij Velomobiel.nl beginnen met een restyling van de Strada, het jongste model. Had eerder verwacht dat ze met de Quest zouden beginnen ....
    Ben wel eens benieuwd naar de Strada DF :-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik heb voor dat doel maar eens de bestaande foto's in een album gestopt: https://plus.google.com/photos/107011803462457763225/albums/5954295872406948897, met comments van Daniel erbij (in zijn soms onvertaalbare Duits). Nieuwe foto's zal ik toevoegen zodra ze verschijnen.

      Je ziet duidelijk ontwikkelingen van Daniel uit de Evo K en s terug in de nieuwe Strada. Nieuw zijn de serviceluikjes. Geniaal vind ik de luchtinlaat alias koplampenhouder alias neusboomeinde.

      Verwijderen
    2. O, ik had jouw reactie gemist en lanceerde net een nieuw bericht. Die luchtinlaat combo zit op de plaats die je bij de WAW ook kunt hebben: SPAI ofte stagnation point air intake noemen ze het daar.

      Verwijderen