zaterdag 15 november 2014

Technisch eerder verschillende oplossingen


Eerst een voorbeeld uit de vooroorlogse racerij, zoals ik het meen begrepen te hebben. In races gaat het uiteraard om winnen, om de snelste te zijn. Dat is in de autoracerij niet anders en daar gaat het al meer dan een eeuw zo.

Het klassieke voorbeeld komt uit de wedstrijden aan de vooravond van de tweede wereldoorlog. Aan de ene kant had je het Duitse gedachtegoed, vertegenwoordigd door Mercedes Benz en aan de andere kant het genie van Ettore Bugatti. Mercedes redeneerde: willen we sneller gaan, dan moeten we meer vermogen produceren. Grotere motoren, compressoren, ... Dat was het streven. Bugatti, bekend om de elegantie van zijn wagens, bekeek het anders: moet het sneller, dan maak ik de wagens lichter en met minder luchtweerstand. Natuurlijk ligt het in het echt wat genuanceerder, maar dat lijkt toch het uitgangspunt geweest te zijn.

Hetzelfde heb je in het fietswereldje, maar dan niet enkel vanuit het perspectief van de fabrikanten bekeken. Fietsen zit in de lift, dat is zeker. Als ik het vanuit het nauwe, Gentse standpunt bekijk - daar beschik ik over cijfers - neemt het aantal fietsers al jarenlang telkens toe. Maar: hoe langer de afstand wordt, hoe groter het verschil in verplaatsingstijd tussen auto en fiets. Nu groeien die ook naar elkaar toe omdat de wegen dichtslibben, maar het verschil is er wel. De oplossing ligt voor de hand: maak de fiets sneller en dan wordt die ook op langere afstand een haalbaar alternatief.

De industrieel-commerciële oplossing kennen we ondertussen al: de steile opkomst van de e-bike toont duidelijk dat hier een populair alternatief geboden werd. De evolutie gaat pijlsnel, zo snel dat de wetgever het allemaal niet kan volgen. Na de e-bike kwam, heel logisch, de speedelec: meer vermogen en dus sneller. Dat is de Mercedes Benz oplossing.

Het alternatief komt uit een voor Jan-met-de-pet onbekende hoek: de ligfietswereld. Waar je met een speedelec 350 w (legaal grijze zone) of meer nodig hebt om 40 te rijden - bovenop het vermogen dat je zelf levert -, haal je met een moderne, sportieve velomobiel zonder veel inspanning die snelheid zonder ondersteuning... Daarenboven lig je veel comfortabeler en ben je beschermd tegen de elementen.
Zo'n voertuig heeft wel een belangrijk nadeel tegenover de speedelec: de kostprijs ligt aanzienlijk hoger.
Wat de vermogens hier betreft: kijk maar eens naar deze mooie samenvatting van Wim Schermer.

Een voorbeeld: aan de ene kant heb je de Riese und Müller Bluebike Cruiser.

Daar tegenover plaatsen we voor het gemak een Milan GT.



De eerste heeft een ondersteuning van 350 W (Bosch middenmotor) en de laatste is een pure HPV. De eerste haalt, bij vol vermogen en een snelheid van 40 à 45, net 40 km op een acculading (als het niet te koud is). Dit weet ik uit welingelichte bron: een gebruiker van zo'n Cruiser. De Milan GT heeft 150 W nodig, door de fietser geleverd, om 50 km/u te halen... Met enige training is 150W continu vermogen  haalbaar. 500 W (motor + eigen vermogen) tegenover 150 W dus, waarbij de eerste dat gedurende maximum 40 km volhoudt en de tweede een pak meer.

Stellen we die twee tegenover elkaar, dan kost de Milan, zonder opties, zowat het dubbele. Anderzijds, omdat het een velomobiel is, is de inzetbaarheid veel minder afhankelijk van de weersomstandigheden en is het comfort niet vergelijkbaar. De rekening maken is natuurlijk niet eenvoudig, maar ik kan me voorstellen dat die, na pakweg vijf jaar, ongeveer gelijk uitkomt. Door het koetwerk is een velomobiel al veel minder onderhoudsgevoelig en doordat je zomer en winter kunt rijden, zal hij ook een stuk beter inzetbaar zijn voor woon-werk verkeer.

De problemen die zich hierbij stellen:
  • Jan-met-de-pet koopt liefst hetzelfde als iedereen in de straat, maar dan net wat beter (De Blue Label Cruiser dus)
  • stap binnen in de fietsenzaak en je kunt bij wijze van spreken op je Cruiser terugkeren. Op je DF of Milan zal je enkele maanden moeten wachten. Onmiddellijke behoeftenbevrediging is nog altijd een belangrijk aspect
  • het klassieke "fear of the unknown" 
Als je nu, los van de wetgeving, een Milan uitrust met een ondersteuning, dan is die 45 voor iedereen haalbaar en dan heb je een voertuig dat zomer en winter bruikbaar is, veiliger,  comfortabeler en met een veel grotere autonomie.
Hetzelfde verhaal gaat natuurlijk ook op voor andere speedelecs versus andere velomobielen.

14 opmerkingen:

  1. Hi Jan,

    Ken je deze al?

    http://www.electric1.nl/

    :-)

    Erwin

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Je zit wel mooi overdekt, maar da's toch meer een mini-auto. Voor de conditie zal zoiets niet veel bijdragen. Als alternatief voor de veel te grote auto's lijkt het dan weer niet slecht.

      Verwijderen
  2. Een mooie vergelijking Jan, en inderdaad blijkt de velomobiel de winnaar. Maar niet iedereen zal in een VM willen gaan rijden, want wat zal de buurt wel zeggen? En ze zijn zooooooooooo duur...........
    Als je graag fietst is het echter een bijna ideaal woon-werk vervoermiddel, ik ben nog altijd heel blij dat ik de VM ontdekt heb, en maak er graag gebruik van, of ik nou opval of niet!

    Groeten, Adri.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ja Jan, ik ben een verwend ventje...heb dan ook een "dubbele" baan, rij woon-werk in de winter, voor- en najaar met de Quest al of niet voorzien van racekap en de (schaarse) warme dagen en boodschappen in de stad met de Flyer Vollblut 45 km/uur Hispeed pedelec moeders heeft ook een "opgevoerde" Flyer en rijdt er met gemak 35 km/uur mee dus we kunnen ook weer samen Pedelecceren en met beide voertuigen is het altijd weer genieten en "sport" om de auto te laten staan.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Tja, als je de luxe hebt over meer voertuigen te beschikken, dan kun je telkens datgene nemen dat het beste past met de route en je doel. Dat doe ik ook (E-Orca, Kobra, Trek bukker of Birdy). Mijn betoog was meer gericht op mensen die voor lange afstand enkel kijken naar speedelecs en een velomobiel compleet buiten beschouwing laten.

      Verwijderen
  4. Reacties
    1. Dat schijnt ook een heel behoorlijke velomobiel te zijn, maar hier zie je er zo goed als geen. Die staat ook nog op het lijstje om eens te testen (niet direct om de Orca te vervangen).

      Verwijderen
  5. Ik kan wel een puntje leveren die jij misschien vergeten bent : een velomobiel heeft nog iets met een auto gemeen : ze zijn zo goed als de kwaliteit infrastructuur waarop ze rijden...

    Op een (stads)tegelfietspad kun je toch echt beter een 2 wielige fiets rijden dan een velomobiel. Een 3 wieler rammelt daar de vullingen uit je kiezen en met 150 W 50 km/u rijden kun je daar vergeten. Maar er zijn heel veel fietspaden met andere ondergrond die al even slecht of slechter zijn.

    Heb je echter een fietspad ( of weg ) met strak glad asfalt zonder gaten en kuilen die bovendien niet/weinig gehinderd wordt door kruisingen dan kun je de voordelen van een velomobiel uitspelen. Je moet dus geluk hebben/zoeken naar wegen te berijden die een velomobiel ook snel maken. Want dat is ie niet per definitie. In een stad is er vaak geen sneller en wendbaarder vervoer middel dan een MTB/e-MTB. En als je vraagt meest praktische vervoermiddel, dan ga ik voor vouw(plooi)fiets in combinatie met openbaar vervoer.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Waar je met de VM geen 50 rijdt, heb je wellicht ook geen speedelec nodig... Het praktijkvoorbeeld waar ik van uitging, is iemand die dagelijks zowat 40 km enkel moet rijden, over vlotte verbindingswegen. Maar je hebt gelijk, hoor. Een VM is niet altijd makkelijker en ik stap al even makkelijk op de bukker of de vouwfiets, naargelang de omstandigheden.

      Verwijderen
  6. Ik had afgelopen donderdag z'n situatie in de praktijk. Hier de bebouwde kom door bleef hij achter mij hangen. Op een gegeven moment ga ik de weg op. Hij bleef natuurlijk op het fietspad. Ik pak daar de weg omdat die wat beter te nemen is. Rotondes die ik via de weg redelijk goed kan nemen, maar waarbij het fietspad, smaller zijnde, ook nog eens meer bochtwerk heeft waardoor mijn snelheid er veel meer uit moet wil ik niet het risico van omslaan hebben. En omdat ik door het bochtenwerk het volledige fietspad nodig zou hebben moet je op dat punt ook geen andere fietsers tegenkomen. En die rijden daar meestal toch wel.

    Toch reed hij na elke rotonde bij me weg. Kon gewoon makkelijker op snelheid komen dan ik. Ook al omdat ik nog met mijn knie blessure zit waardoor ik gewoon langzamer optrek. En ik enkele keren iets meer last had van auto's die de rotondes langzamer nemen dan ik.
    Toch was ik er altijd weer naast voor de volgende rotonde.
    Zo hebben we er een 4tal achter elkaar.
    Daarna komt het voordeel voor de VM. Rechte strakke fietspaden. Tot goed boven de 40 bleef hij plakken, vanaf 45 begon ik voorsprong te pakken. Tegen de 50 kon hij het echt vergeten en reed ik duidelijk bij hem weg.

    Dus in de bebouwde kom waar ik mijn voordeel niet optimaal kan pakken was hij ook niet instaat om voordeel op mij te pakken. Daarbuiten moest hij het gelijk afleggen. En ik rij een standaard Quest. Niets extra licht, niets extra stroomlijn door racekappen. Alleen minivizier met schuim kap. En volgens Adri's test heffen die elkaars voordeel enig sinds weer op.

    Ik reed dan misschien nog niet in een echt drukke stad met veel verkeerslichten en druk auto verkeer. Maar wel bebouwde kom waar ik inderdaad vertraging ondervind door de auto's op de weg omdat ik met de VM de rotondes sneller kan nemen dan een auto. (na de rotondes rijden die wel weer bij me weg omdat ook die sneller optrekken. Bij de volgende rotonde moet ik echter weer voor ze afremmen.) En daar is het voordeel van de snelle e-bike er nog niet echt. (of het moet zijn dat hij misschien wat minder vermoeid zou worden dan ik.) Daar staat dus wel tegen over dat ik niet elke keer mijn accu hoef te laden. Ik lekker droog zit bij regen. Het beter warm kan houden bij koude dagen. En heerlijk ontspannen in mijn fiets lig. Zelfs bij die snelheden.

    En ach, ik vind het ook wel wat hebben dat ik een andere fiets heb dan alle anderen uit de staat ( al hoe wel, er zit hier nog een quest in de buurt )

    RJ

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Als we er maar lol aan beleven, niet?

      Verwijderen
    2. precies, en ik geniet van elke km, nou ja, bijna elke, zo met dat koude weer zijn de eerste paar 100meter nog wel eens een beetje koud :), en verwachtingen geven hier toch weer kouder weer aan.

      RJ

      Verwijderen
  7. Die Cruiser parkeer je makkelijker, kost minder en is tenminste wendbaar. Tja.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Inderdaad: tja. Geen van beide heeft enkel voordelen, dus moet elk voor zich afwegen wat het belangrijkste is. Ik doe liever mijn wekelijkse 200 à 250 km met de Orca dan op een (elektrisch ondersteunde) bukker, maar dat ligt ook aan de route.

      Verwijderen