Terug naar de tekentafel

Vorig jaar was het me al opgevallen: de eTangens is breed. Erg breed: 93 cm. In het donker leidt dat tot verrassingen voor andere weggebruikers. Je verwacht gewoon geen zo'n brede fiets. 

Die breedte is trouwens het gevolg van een logisch compromis. Bij een tadpole trike (of velomobiel) zijn de mogelijkheden om de stabiliteit te verhogen beperkt. Je moet het zwaartepunt laag houden. Dat kan door de zithoogte te verminderen (zoals op een ICE Sprint of VTX), maar dat gaat ten koste van de bodemvrijheid.
Dat kan ook door de spoorbreedte te vergroten en dat is wat Thorax deed. De kans dat je ergens niet door raakt, wordt daardoor wel groter, maar in de praktijk maakte ik het amper mee.

Signaalverlichting versie 1

Ik moest dus een middel vinden om die breedte aan te geven en dat deed ik door 'signaalverlichting' aan te brengen. Door middel van twee beugels die boven de kingpins een plekje kregen, kon ik kleine, lichte lampjes boven de spatborden monteren.

Een voordeel van dit systeem is dat het makkelijk te verwijderen is. De fiets kon daardoor in oorspronkelijke staat blijven.

Probleem

Nu, ongeveer een jaar later, blijkt dat het concept niet werkt zoals ik gehoopt had. De verlichting doet zijn werk, dat wel, maar er zijn toch behoorlijke nadelen aan.

Vooreerst: de beugels blijven niet altijd mooi zitten. Door trillingen durven ze voor- of achteruit draaien. Daarnaast geven ze die trillingen door aan de lampjes. Die beugels vormen tenslotte flinke hefbomen.
De lampjes zitten met een rubber bandje vast rond het eindje buis en dat geeft niet voldoende wrijvingsweerstand. Daardoor draaien ze continu omhoog of omlaag. Als je onderweg voortdurend lampjes moet herpositioneren, werkt dat op de zenuwen. Dat poogde ik eerst op te vangen door die eindjes buis met vulcaniserende tape af te werken. Dat zou de wrijvingsweerstand moeten verhogen, maar ook dat bleek onvoldoende.

Tenslotte zijn de Comet lampjes niet echt betrouwbaar: twee van de vier hebben de neiging om af en toe spontaan uit te vallen, zelfs al zijn ze net opgeladen. Jammer, want als verlichting om gezien te worden, zijn ze verder wel prima. Omdat ze oplaadbaar zijn, hoef ik ook niet elke keer batterijen te wisselen. Beter voor het milieu. Ze worden vanaf nu dus reserveverlichting.

Terug naar de tekenplank

Een andere oplossing dringt zich op.

Optie 1: ledstrips

Deze keer dacht ik aan de suggestie die ik van enkele andere ligfietsers/knutselaars kreeg: ledstrips op de spatborden. Deze ingreep is permanenter, want die strips haal je er niet zomaar, zonder sporen na te laten, terug af. Verder betekent het dat er een schakelaar en leidingen nodig zijn en zelfs een 12V stroombron. Misschien kan ik die energie wel van de 36 V accu halen en misschien kan ik de leds zelfs mee in- en uitschakelen met de hoofdverlichting. Maar er moet wel bedrading gelegd worden van ergens centraal naar de spatborden. Dat zou ik graag zo onzichtbaar mogelijk doen.

En dan moet ik op zoek gaan naar betrouwbare, degelijke en waterdichte ledstrips. Ik zag er al genoeg waar na een poosje de leds het één na één opgeven.

Nog een vervelende zaak: de ledstrips komen op de spatborden en dat is een relatief kwetsbare positie. Het zal dus afwachten zijn of ze op die plek niet snel beschadigd raken.

Optie 2: lichte, compacte lampjes op de spatbordbeugels

Dus besprak ik dit met Brecht (fietser.be). Uit esthetisch oogpunt zijn die leds geen goede oplossing: overdag is het helemaal niet mooi. Technisch is het ook niet evident: je moet de bedrading voorbij de draaipunten krijgen. Maar je bent 's nachts wel duidelijk zichtbaar en herkenbaar als een afwijkend voertuig.

Brecht zijn advies: lampjes op de beugels van de spatborden monteren. Ook niet evident, maar minder ingrijpend.

Om te testen kreeg ik een Sigma Buster 100 mee, waarvan de bevestigingsbeugel gesneuveld was. Die heb ik toch niet nodig, want die is bedoeld om op een stuur (24 mm ongeveer) te monteren.

Foto: Sigmasport

Eigenlijk is dit al te veel: 120 lumen, 62 g. Teveel licht, teveel gewicht. De Raypal (Comet) lampjes die ik heb, wegen de helft. Maar de Sigma zit wel veel mooier in elkaar, voor drie maal de prijs van de andere.

Ook daar zijn een aantal mogelijk montagepunten beschikbaar:

1. op de voorste spatbordbeugel links.
2. vooraan op het spatbord, waar die voorste beugel vastzit.
3. bovenaan op het spatbord, bij de tweede beugel.

Oplossing 1 vind ik riskant om enkele redenen:

• de lamp zou naast de beugel komen te hangen, waardoor het gewicht hem naar beneden trekt. Aangezien het om een ronde stang gaat, is daar weinig aan te doen.
• het risico dat ik de lamp of de beugel beschadig bij het op- of afstappen is ook niet denkbeeldig
• omdat de lamp pakweg 10 cm van de buitenkant terecht zou komen, geeft die niet de ware breedte aan

Optie 1 is dus afgevoerd.

Oplossing 2 was ook niet zo evident, want zo zou de lamp voor het spatbord komen te zitten en dat is een kwetsbare positie, zowel bij het opstappen als bij maneuvers en parkeren. Met die positie zou het systeem geen lang leven beschoren zijn. Optie 2 werd dus ook verworpen.

Oplossing 3 is gebruik maken van de middelste beugel, die net achter het bovenste punt van het spatbord zit. Dat lijkt me het meest haalbare, maar ook hier moet een drager gemaakt worden. Eenzelfde uitdaging als bij optie 2: er is slechts één bout, één bevestigingspunt, waardoor het geheel kan draaien. Dat moet gestabiliseerd worden en dat kan omdat de beugel ernaast loopt.

Zo'n spatbord bestaat uit licht plastic, dat mag je dus niet zwaar belasten. Daarom is het uitgesloten om de lamp rechtstreeks op het spatbord te bevestigen.

Wat nog valt af te wachten, is of dit niet zal gaan trillen. Op korte termijn leidt dat tot onstabiel licht. Dat is minder belangrijk, want het is slechts een lamp om gezien te worden. Op langere termijn zou de beugel hierdoor kunnen scheuren of afbreken en da's vervelender.

In elk geval betekent dit knutselwerk: er moet een drager gemaakt worden waar de lamp op kan komen. Rechtstreeks op de spatbordbeugel is onmogelijk.

Knutselwerk

Een beugel dus. Die maak ik van een stukje aluminium.

Het beugeltje, hier met de klem voor de lamp als proef gemonteerd

De beugel op het spatbord gemonteerd. Zit vast met de bout van de bovenste drager van dat spatbord.

Daarvoor zit die nok erop: met een kabelbinder kan ik verhinderen dat het geheel gaat draaien.

Hier is nog een stukje schuim op de beugel gekleefd: dit verhoogt de weerstand onder de lamphouder

Tussen de beugel en het spatbord zit een rubber ringetje, zodat er geen schade kan ontstaan.
 
Het geheel werd deze namiddag aan een stevigheidstest onderworpen: een herfstritje van 40 km. Zoals ik verwachtte, trilt de houder lichtjes, maar dit is wel veel beter dan het vorige concept. De lamp blijft mooi zitten, de beugel rammelt niet.
Binnenkort test ik nog eens bij duister wat het effect van deze extra lamp is.


Wat ook mooi is: dit extraatje kan verwijderd worden zodat de trike weer in originele staat  verkeert.