Workshop: olie van de Rohloffnaaf verversen

Dat Flevobike bij het ontwikkelen van de Orca enkel voor het degelijkste koos, is geen nieuws. Dat "het degelijkste" ook inhoudt dat de velomobiel zo onderhoudsarm mogelijk moet zijn, is eveneens duidelijk.
Logische keuzes die daarvan het gevolg waren, zijn de volledig ingesloten ketting, de centraal geplaatste Rohloffnaaf, de oerdegelijke veerpoten, het subframe, ...

Maar die medaille heeft ook een keerzijde: als er dan toch onderhoud nodig is, heb je er je handen vol mee. Rohloff schrijft voor dat de olie in de naaf om de 5.000 km of jaarlijks (wat eerst komt) ververst moet worden. Omdat die naaf helemaal ingebouwd is (je ziet er niets van, op de clickbox na), is het een hele klus om dat te doen. Dat is een reden voor Flevobike om te stellen dat vooral de beurt na de eerste 5.000 km belangrijk is. Op dat moment is de naaf namelijk ingereden. Daarna is het niet zo belangrijk meer.
Rohloff stelt ook dat hun naven quasi onverslijtbaar zijn: 100.000 km is het minimum dat je ermee moet halen en zelfs 200.000 km moet mogelijk zijn. Ter vergelijking: met een Shimano Nexus 7 of 8 spreekt men over een gemiddelde levensduur van 10.000 km. Zo bekeken is een Rohloffnaaf goedkoop indien je zoveel kilometers aflegt: als je 10 Nexusnaven opgereden hebt, ben je duurder af dan met die ene Rohloff... (en je hebt minder versnellingen en meer weerstand).

Vorig jaar in mei trok ik naar Dronten voor de 5.000 km-beurt, omdat op dat moment maar best alles eens nagekeken werd door de specialisten ter zake. Toen stonden 6.000 km op de teller. Ondertussen zijn dat er 17.000 geworden en dus leek het me geen slecht idee om die olie toch nog eens te vernieuwen.
Dronten is ver vanuit Gent en Fietser.be is nu ook Orca-dealer. Brecht en Ben hadden nog nooit zoiets gedaan - ze werken wel met Rohloffnaven, o.a. in de WAW, maar nog nooit werkten ze aan een Orca -, dus stelde ik voor om mijn Orca als studieobject te gebruiken.
Ik hoorde dat woensdag, ook Paul zijn Orca binnengebracht zou worden voor zijn eerste onderhoudsbeurt, dus konden we simultaan aan twee identieke velomobielen werken.

Toen - een jaar geleden - alle Gentse Orca's samen

Arjan bezorgde ons de instructies in duidelijke stappen. Ik herinnerde me die nog grotendeels van vorig jaar:

• motorunit verwijderen
• voorste ketting van het primaire tandwiel halen
• velomobiel op de kant leggen
• bodemplaat (afdekking van de primaire ketting) weghalen voor kettingcontrole
• achterbrug openmaken
• Rohloffnaaf eruit halen
• spoelolie inbrengen
• spoelolie verwijderen
• verse olie inbrengen
• alles weer monteren

Al bij al ben je toch een drietal uren bezig.

Ben is klaar om te beginnen aan Pauls E-Orca

Toen we bij beide Orca's de motorunit verwijderd hadden, bleek dat de rest strikt genomen niet nodig is: mits je de ketting van het tandwiel haalt, kun je aan de vulopening van de naaf voor de rest van dat onderhoud.

Vulopening bovenaan in de naaf

Hoe dat precies moet, wordt toegevoegd aan de 'tips en trucs".

Achteraf was het nog even spannend: bij het testen bleek dat bij geen van beiden de ondersteuning het deed. Dat leek erg onwaarschijnlijk, dus moest even goed geredeneerd worden. 
Onder de romp was bij allebei een schuimblok geschoven, om het achterwiel vrij te laten draaien. 

Schuimblok voor de achterbrug

Ik veronderstelde dat er hierdoor te weinig weerstand was om de koppelsensor te doen reageren. Toen het blok er onderuit gehaald werd en de Orca effectief reed, bleek dat vermoeden correct. Conclusie: met een onbelast achterwiel kun je de elektrische assistentie niet testen op een normale manier.