moteurke

Gisteren reed ik even bij een zus langs. In het weerkeren, 's avonds met een mooie lucht en een aangename temperatuur, besloot ik een klein ommetje te maken: langs de Scheldedijk van Destelbergen tot Heusdenbrug en dan aan de Gentbrugse kant terug tot onder de E17 door.

In het eerste deel had ik voor een groot stuk rugwind. Niet veel, maar toch rugwind. Toen ik goed de dijk opgereden was, zag ik in mijn spiegel een soort fiets naderen, met een ongewoon silhouet en een vlaggetje. Mijn snelheid lag rond 28 km/u en langzaam naderde de andere fiets. Toen hij dichter kwam, bleek het om een handbike te gaan. We reden een heel eind samen op, maar dan besloot ik om even te testen hoe snel ik kon gaan op vlakke baan. Dat bleek zo ergens rond de 42 km/u te zijn. Niet slecht.

Maar dat was niet voor lang, dus hield ik op met trappen en liet de andere fiets weer naderen.

"Ja man, der zit snee op da moteurken !"

"Huh ? Welk moteurken ?"

"Allee, toont da ne keer, waar zit da ergens ?"

"Er is geen moteurken ! Puur benenwerk, meer niet."

Het duurde even om de man te overtuigen en toen hij hoorde dat de trike maar € 1.300 kost, vond hij het erover.

Uiteindelijk is het wel logisch: met je benen kun je veel meer kracht zetten dan met je armen. Respect voor de mindervalide handbiker: hij had er weinig moeite mee om mijn tempo bij te houden !

gescheiden of gekoppelde remmen ?

Manmanman, dit is een eindeloze discussie. Op een Duits liggersforum, in de afdeling trikes, zijn bladzijden volgepend voor voor- en tegenstanders van beide systemen.

Eerst even uitleggen: het originele systeem op een Gforce trike STD, Tektro Io, is een gescheiden systeem. Er is een remklauw en -schijf op elk van beide voorwielen en elke klauw is door middel van een kabel verbonden met een remhendel. Dit betekent dat trekken aan de linkerhendel de linkerrem bedient. Rechts idem dito.

Het nieuwe systeem, Hygia Multi, bestaat ook weer uit twee schijven en klauwen, maar beide worden simultaan bediend door één remhendel: gekoppeld dus.

Theoretisch heb je meer controle bij een gescheiden systeem. Wegdek glad links en stroef rechts ? Even wat harder remmen rechts en amper trekken links. Je haalt je bocht niet, denk je ? Even aan de binnenrem trekken...

In de praktijk is het wel wat ingewikkelder. De stuur- en remeigenschappen van de trike spelen een rol - in het Engels spreek je van brake steer (de term is duidelijk) -, maar wellicht nog veel belangrijker zijn de vaardigheden van de fietser. Vooral als het erop aankomt, tijdens een noodstop, komt dat tot uiting. Een gekoppeld systeem is dan volgens mij in de meeste gevallen in het voordeel, want je moet je geen zorgen maken over de remkrachtverdeling.

Anderzijds kan dit maar goed werken indien links en rechts even performant zijn. Niet eenvoudig dus.

De Gforce heeft als zeer goede eigenschap dat hij behoorlijk neutraal blijft tijdens het remmen: hij trekt niet naar de ene of de andere kant. Bijsturen in de bocht met behulp van de rem kun je dus al vergeten. Gelukkig, want dat zou meteen betekenen dat ongelijkmatig remmen hoedanook een richtingsverandering als gevolg zou hebben !

Ik kan me voorstellen dat sommigen stunts willen uithalen (op twee wielen rijden, driften, ...) en dan heb je voordeel aan een gescheiden systeem. Mijn doel is meer genieten en liefst voor een lange tijd en een voertuig gebruiken dat aan mijn verwachtingen voldoet. Een gekoppeld systeem is eenvoudiger in het gebruik - je moet niet letten op de gelijke verdeling over linker- en rechterrem - dus geniet het mijn voorkeur.

remmen

In vroegere posts vind je een aantal ervaringen met bevroren remkabels. Niet interessant om mee te maken en zeker niet veilig. De kabels uiteenhalen, drogen en invetten verhielp dit eerste probleem grotendeels.

Een tweede ergernis met de remmen was dat een trike nergens tegen steunt om geparkeerd te worden - dat hoeft ook niet -, maar dat wordt een probleem als de parkeerplaats helt...

Nu kreeg ik het aanbod van Wim Dieke, zaakvoerder van Gforcebikes.nl, om een nieuw remsysteem, specifiek voor trikes en quads ontwikkeld, uit te testen. Het gaat om het Hygia Multi remsysteem: hydraulisch, met één hendel voor beide remmen en voorzien van een parkeervergrendeling.

Hygia is Taiwanees, net als de trike, en maakt pareltjes van remsystemen. Kijk maar eens op hun site (Gforce is voortaan invoerder van dit merk voor de Benelux).

Toen het pakket geleverd was, zat het in een nette doos, compleet met toebehoren: alle noodzakelijke schroeven (in roestvrij staal !) waren meegeleverd.

Het systeem bestaat uit een gegoten remhendel die de pomp bedient, leidingen ommanteld met gevlochten roestvrij staal en afgeschermd met een plastic mantel (vermoedelijk pvc ?), een gegoten verdeelstuk en twee symmetrische remklauwen die uit één stuk gegoten zijn, voorzien van alle nodige montagestukken. 

 Tot mijn verrassing zaten er zelfs twee mooi vormgegeven 160 mm remschijven bij, ook weer uit roestvrij staal.

Jammer genoeg ontbrak een handleiding, maar dat is te verwachten voor testproducten. Als ik het Engels op de site zie, betwijfel ik trouwens of ik er iets verder mee zou raken...

Nu betekent de trike mijn eerste ervaring met schijfremmen op een fiets, dus de enige referentie zijn de Tektro Io's die er standaard op zitten. Tektro Io is compleet gescheiden links en rechts, puur mechanisch en niet symmetrisch, zelfs niet ontwikkeld met het oog op dergelijk gebruik. Dat betekent dat de ene klauw omgekeerd gemonteerd wordt en dat de hendels ondersteboven staan. Daardoor komt er makkelijk water en vuil waar het niet hoort, met alle gevolgen vandien.


Uit mijn verleden als motorrijden heb ik wel wat ervaring met schijfremsystemen (enkelzuiger, dubbelzuiger, klauw uit één of twee stukken, ...). De klauwen van Hygia zijn echt mooi om te zien: gegoten uit één stuk en daardoor is er weinig of geen kans op speling (geen verbindingen die los kunnen komen) en het gewicht kan laag gehouden worden.
Hier zie je de linker klauw op de trike

En aan de rechterkant oogt het zo

Gisteren kreeg ik dus mijn eerste ervaring met het monteren van hydraulische remleidingen. Dat monteren houdt op zich weinig in: je moet niet meer dan 6 schroeven vastzetten. Twee voor de remhendel en twee per klauw.

Probleem: hoe laat je de leidingen lopen zodat ze zeker niet in de weg zitten bij het fietsen, het op- en afstappen. Hoe moeten ze lopen om de kans op schade (doortrekken bij draaien, te laag zodat ze blijven haken) te minimaliseren. Laat je ze boven of onder het frame lopen ? Waar komt het verdeelstuk (allicht ergens halfweg tussen links en rechts) ?

Fase 1 was het demonteren van het Tektro systeem. De beugels voor de remhendels bestaan uit één stuk, dus moesten de handgrepen en de gripshifts er eerst af. Dat was het moeilijkste, want de klauwen haal je los met twee schroeven te verwijderen. Het resultaat op dat moment: een trike zonder remmen.

Fase 2 was de montage van de Hygia remhendel. Technisch maakt het niets uit of je de hendel links of rechts monteert. Ik koos voor de rechter stuurhelft, aangezien ik rechtshandig ben.

Een klein probleempje was de positionering, omdat het oliereservoir hierin verwerkt zit en in het stuur van een trike zitten bochten van 90°, wat je op een gewone fiets niet zo gauw vindt. Een beetje naar buiten verdraaien loste dit op.

Let ook op het zilverkleurige palletje voor het scharnierpunt: dit is de handrem. Even naar boven trekken vergrendelt de remmen. De remhendel aantrekken ontgrendelt het systeem weer.
 

Fase 3 was het zoeken naar de ideale route voor de leidingen en het verdeelstuk. Een eerste poging zag er mooi uit, maar bleek niet werkbaar: mijn voeten haakten achter de leidingen. De tweede poging was een stuk beter. Het verdeelstuk bevestigde ik met een stevige kabelbinder onder het frame, achter de draagarmen.

Uiteindelijk moesten ook nog de schijven vervangen worden, maar dat bleek een probleem: de bouten van de oude schijven zitten muurvast. Dat wordt dus een klusje voor de komende dagen, met behulp van wat kruipolie.

Vanmorgen werd het nieuwe systeem een eerste keer getest tijdens de wekelijkse woon-werk trip. Het was even wennen aan het feit dat beide remmen nu met één hand bediend worden. Wat meteen opvalt, is dat de remkracht veel beter gedoseerd kan worden. Ook de parkeerrem blijkt héél handig.

De prijs ? Het hele systeem moet € 250 kosten. Ik heb geen referentie, maar even surfen leidde me naar Magura en Tektro, die de enige andere fabrikanten van dergelijke systemen lijken te zijn. Hygia verkeert dus in goed gezelschap, vooral omdat de prijs ook goed lijkt te zijn, zeker als je de afwerkingskwaliteit ziet !

levering van Gforce

Gisteren heb ik een leuk pakketje ontvangen. Nou ja, pakketje: een ruime doos met een opgegeven gewicht van 2,6 kg...

Daarin zat een set voorspatborden ter vervanging van de huidige waarvan de bevestigingen scheurden. Een verbetering is dat de bevestigingsbeugels nu uit aluminium gemaakt zijn en niet meer uit staal: lichter en corrosiebestendiger.

Daarin zat ook een pakketje stickers. De trike zal voortaan niet meer merkloos door Oost-Vlaanderen rollen. Gforce stak die er natuurlijk graag bij, maar zelf vind ik het ook helemaal niet erg om hiermee uit te pakken. De prijs van een Gforce trike  is relatief laag, de kwaliteit zit ook goed en het contact met de importeur gaat erg vlot.

In de doos zat ook - en dit is het belangrijkste - een remsysteem, Hygia Multi, om uit te testen. Daarover vind je meer in een andere post.

historisch moment nummer 1

Vandaag heeft de teller de eerste grote grens overschreden: de eerste 1000 km op de trike zijn onder de wielen gepasseerd. 

En daar kruipt toch wel wat tijd in:

Het enthousiasme is onverminderd (integendeel) en de gemiddelde snelheid stijgt langzaam maar zeker.

Factoren die bij dat laatste een rol spelen:

• oefening (zeer zeker de belangrijkste factor)
• spd-schoenen
• trike beter afgesteld op mijn rijstijl (hoek van het zitje, afstand zitje-pedalen, afstand en hoogte streamer)
• bandendruk op peil houden
• de overtuiging dat het met de trike sneller moet kunnen ;-)

Ik zal er één op drinken ! en dan volgen ongetwijfeld nog véél kilometers.

testcase

Gforce biedt me de mogelijkheid om nieuwe schijfremmen te testen: Hygia Multi. 

Dit is een hydraulisch systeem met één remhendel voor beide schijven samen, speciaal voor trikes en vierwielers ontwikkeld. Ook handig: er is een parkeerrem voorzien.

Voordelen van een hydraulisch systeem: geen water meer mogelijk in de kabels, dus geen vastgevroren remmen zoals de voorbije winter. Symmetrisch design, dus qua vuil en vocht in het systeem zijn links en rechts even goed (of vertonen dezelfde gebreken). In principe zouden deze ook beter te doseren moeten zijn.

Ik heb geen ervaring met hydraulische schijfremmen, dus dit wordt allemaal nieuw voor mij.

Zodra het materiaal geleverd zal zijn, wordt het gemonteerd en breng ik verslag uit.

upgraditis

Tja, dat komt ervan als je een nieuw soort fietservaring opdoet: alles kan beter.

Eerst even de ervaringen met de spd-schoenen en nieuwe fietsjas

• Een week geleden reed ik voor de eerste (en) tot nu toe enige) keer met de nieuwe Nike fietsschoenen naar het werk. 's Morgens was het lentefris: 3° C en een flinke tegenwind. De eerste constatering was dat ik koude voeten kreeg ! Anderzijds merkte ik snel dat de druk op mijn voeten veel beter verdeeld was dan met mijn wandelschoenen, die ik voordien droeg om te fietsen. Bergop fietsen (brug op eigenlijk) gaat duidelijk makkelijker: voordien zaten er haken op de pedalen, maar het onderscheid is duidelijk. In het weerkeren had ik de wind mee en toevallig gezelschap van een mountainbiker (slicks op de fiets maakten hem wel sneller dan normaal). Hierdoor lag de gemiddelde snelheid op bijna 28 km/u ! Gezien de vele factoren is het moeilijk te zeggen hoeveel verschil de schoenen maken, maar ze fietsen wel aangenamer.
• De fietsjas werd diezelfde dag een eerste keer getest. Het bleef droog, dus kon ik over de waterdichtheid niets zeggen, maar de jas valt op, da's duidelijk. Als je opmerkingen krijgt over "zonnebril opzetten" en "plots veel klaarder", is er geen twijfel mogelijk.
  De dag daarop, op de Trek hybride, zat ik wel in een héél flinke bui, met sterke tegenwind. Geen druppel kwam er door de jas, dus ook op dat vlak zit het snor. De jas voldoet aan de verwachtingen. Twee bemerkingen hierbij: er zitten geen zakken in en da's weer minder handig (maar minder kans op lekken) en hoe lang de jas waterdicht zal blijven, valt nog af te wachten

De rit met de Gentse Liggers leerde me dat banden een grote invloed kunnen hebben op de snelheid, de rolweerstand en het comfort. Het voornaamste probleem is dat een trike een compleet ander bochtgedrag vertoont dan een gewone fiets - je helt niet in de bochten -, waardoor wellicht andere eigenschappen belangrijk worden. Banden zijn niet echt goedkoop, dus wordt het goed uitzoeken vooraleer iets anders te proberen. Nu lijken de Perfect Moirees het beste alternatief, maar die kun je in diverse breedtes krijgen en ook dat heeft een duidelijke invloed. Dit wordt een kwestie van rolweerstand vs. comfort en daarnaast is lekbestendigheid voor woon-werk ook van groot belang. Een vierde factor is de slijtvastheid en ook baanvastheid (vooral bij dwarse belasting komt dat tot uiting) speelt een rol. Ik kan me voorstellen dat iemand die streeft naar de hoogst mogelijke snelheid andere prioriteiten stelt, dus kan ik ook niet blindelings op het oordeel van anderen afgaan. Nu liggen er Marathon Plus op (Schwalbe) en daarover lijkt iedereen het eens te zijn: het nec plus ultra qua lekbestendigheid, maar o zo traag. Aangezien de ideale band (nog) niet bestaat, wordt het duidelijk een compromis.

Meer en meer ondervind ik dat mijn vroegere ergernis ook hier weer opduikt: gripshifts zijn niets voor mij. Op het trikestuur moet je die ook nog eens met de buitenkant van je hand (pink) bedienen, waardoor je relatief veel kracht moet zetten. Op termijn zal ik toch eens denken aan ombouwen naar bar end shifters. Upgraditis, weet je wel ? Op de Catrike van een collega-ligger zag ik dat de gripshift op het stuureinde gemonteerd zat: ondersteboven. Misschien is dat ook nog een alternatief.

Op de Trek zijn die gripshifts al jaren geleden vervangen door SRAM triggers, die een veel aangenamer schakelgedrag vertonen. Deze week was het weer tijd om de ketting van die fiets onder handen te nemen. Daarbij merkte ik dat het onderste derailleurwieltje dringend aan vervanging toe is. Ik zal maar meteen die derailleur uiteen halen en een grondig nazicht geven.