oplossingen verzinnen

Een poosje geleden kwam wat extra materiaal in huis om de trike wat te pimpen.

Je ziet:

• een viertal meter kettingbuis
• een 26" band: Schwalbe Marathon 40-559
• een topkoffer (voor fototoestel ?)

De kettingbuis zit ondertussen op de trike. Daarover berichtte ik al eerder. De verlengde kettingbuis levert trouwens goed werk: de ketting blijft nu erg netjes.

De band is reserve: ondertussen ligt er een Continental SportContact op (42-559), maar eigenlijk wil ik voor- en achteraan bredere banden monteren, vooropgesteld dat ze binnen de spatborden passen. De Conti doet het eigenlijk wel goed en slipt minder door dan de originele Kenda. Of er op comfortgebied een verbetering is, is minder goed in te schatten.

De topkoffer... tja: die wil ik er wel op, maar er is een conflict met de fietstassen. Die laatste komen hoger dan de bagagedrager en de koffer is dan weer breder, dus is er een probleem. Vandaar de titel: ik zal vermoedelijk "iets" moeten vinden om de koffer hoger te krijgen. Ik denk aan een soort beugels, maar dit moet nog even uitgewerkt worden. Dan moet ik ook nog wat verzinnen om de DSLR schokvrij te kunnen opbergen. Eén of andere soort schuimplastic wordt dat wellicht ?

defect en service

Ook met de Trek worden heel wat kilometers afgelegd. Weliswaar minder dan met de Gforce, maar toch pakweg 1.500  of 2.000 km per jaar (tegenover 4.000 met de trike vorig jaar).

Dat betekent dat ook daaraan onderdelen slijten en sneuvelen. Zo zijn de volgende zaken wachtend op vervanging:

• zijsteun (rubbervoetje is doorgesleten en de coating is quasi helemaal weg) - niet dringend
• kettingkast: gebroken bij een val op bevroren wegdek in december (al sindsdien in bestelling)
• remhendels: verbogen bij enkele keren dat de fiets tegen de vlakte ging, meestal door een te zware lading
• stuurtas: Clickfix bevestiging heeft het opgegeven.

Daarnaast heeft de Trek nood aan eenzelfde onderhoud als de Gforce: de hele aandrijving ontvetten, reinigen, nazien en opnieuw smeren.

Vanmiddag reed ik tot bij de vaste fietsonderdelenleverancier: Plum in Gent. Slechte dag: zaterdag en mooi weer, dus was het er behoorlijk druk. Zodra de zon schijnt, lijkt iedereen dringend een nieuwe fiets nodig te hebben...

Ik wou even de stand van zaken nagaan, voor alles wat daar al gevraagd was.

De "vintage-bike" van dochterlief heeft een nieuwe standaard nodig en dat is dringend. Bij haar zit er zoveel speling op dat de steun continu tegen de spaken slaat. Een grote op dat vlak is het Zwitserse Pletscher en uit hun aanbod werd het de Zoom.

Handig: vroeger moest de zijsteun op maat gezet worden door een stuk af te zagen. Bij deze maak je twee inbusboutjes los en zo verander je de lengte. Nadeel is dat boutjes los kunnen komen. Studenten staan niet echt bekend als erg begaan met de staat van hun fiets, zij valt in deze categorie, dus papa zal het moeten bijhouden...

Vorig jaar kocht ik een stuurtas van Agu: een Suntera 320 KF, vooral bedoeld om de digitale reflex mee te kunnen nemen.

Deze week merkte ik dat de Clickfix bevestiging het begeven had. Eén van de vier bevestigingspunten op de tas was doorgebroken. (dit is dezelfde bevestiging op de nieuwe)

Ook daarvoor ging ik bij Pierre (zaakvoerder van Plum) langs. Hij was zo vriendelijk om me gewoon een ander model uit het aanbod te laten kiezen (dezelfde kon ook , maar die was niet voorradig). Dus werd het een Yamaska 420.

Het volume is identiek - 7 liter -, maar deze beschikt over een binnenframe en dat is vermoedelijk wel handiger en steviger in combinatie met de reflex. De vorm is ook anders: een mooie balkvorm, tegenover de vorige die eerder elliptisch was. En die werd in het weekend getest. Niet met de camera, maar een groot brood (800g) past er wel mooi in !

Kettingkast: blijkbaar heeft De Woerd hier een quasi-monopolie. Het aanbod is eindeloos, maar toch zat er nog altijd niets tussen dat geschikt is. Een eerste logische vereiste is dat de diameter groot genoeg is voor het voorblad. Als er eentje tussenzit dat daaraan voldoet, blijkt dat het niet op de beugel rond dat blad past. Beugel vervangen is een optie, maar daarvoor moet het hele trappersysteem verwijderd worden, tot de trapas toe ! Daar heb ik niet echt zin in. Mocht dat goed zitten, dan moet ook nog de achterste bevestiging passen...

O ja: Trek heeft ook een alu kettingscherm in de aanbieding, maar voor die prijs koop ik er drie in plastic. Als die telkens zo lang meegaan als wat er nu op zat, kom ik over 24 jaar aan de prijs van dat juweeltje !

Trapkracht in Gent

Meer hoef ik niet te vertellen.

genieten

Tja: prachtig weer, schitterend licht, weinig wind en een fiets die rijdt zoals het hoort, zonder me nog in de steek te laten. Dat is dus genieten !

Maandagmorgen, zo ergens tussen 7u en 7u30, zag ik voor me een nevelsliert over de dijk de velden in schuiven.

Schitterend zicht ! De lage zon van schuin achter zorgde voor een schilderachtige sfeer. Zoals een sluis die uit de nevelen opduikt.

Dus maakte ik nog maar eens een opname van de trike in tegenlicht. Zomaar.

Het enige is dat het temperatuursverschil tussen 's morgens en na het werk eerder groot is: van 0 naar 15° C. Tja, dan gaan de jas en handschoenen maar in de fietstas.

Ook het vermelden waard: sinds de Marathon Plus voorbanden er weer op liggen, heb ik nog geen enkele lekke band gehad ! De rolweerstand is groter, het comfort wat minder (beenharde banden zijn dat), maar de betrouwbaarheid is top.

aanmoediging

De overheid doet zijn best om mij aan te zetten tot meer fietsgebruik. Een middel daartoe bestaat uit grootschalige wegenwerken. Files gegarandeerd en de druk op de lokale wegen neemt ook toe. Langer onderweg met de auto, betekent dat het tijdsverschil met een fietsverplaatsing kleiner wordt.

Onlangs bijvoorbeeld (gelukkig moest ik toen niet naar het werk) had ik op een uur vertraging mogen rekenen. Dat is de tijd om met de fiets de hele verplaatsing te doen !

Een andere aanzet is het systematisch verhogen van de brandstofprijzen. Wat de groene partijen enkele decennia geleden al verkondigden - maak het bezit van een auto niet duurder, maar het gebruik wel - wordt op die manier realiteit.

En gisteren hoorde ik op de radio de belangengroeping voor automobilisten Touring pleiten voor het ontmoedigen van de aankoop van een wagen met dieselmotor, omdat die nu teveel gekocht worden door mensen die er slechts korte afstanden mee rijden. Daarbij blijken die motoren dubbel zoveel te verbruiken als het normverbruik, omdat ze niet warm worden. Ook de schadelijke uitstoot is heel veel hoger. Waarom hoor ik ze niet pleiten voor de benenwagen of de fiets voor korte afstanden ?

Het antwoord van de minister voor Mobiliteit, Hilde Crevits, was ad rem: "jaarlijks wordt 100 miljoen euro besteed aan verbetering en aanleg van fietspaden, vooral voor functioneel fietsen" (lees: woonwerkverkeer).

Leve de (lig)fiets !

routine

Zo gaat dat. Met de trike net als met de bukker. Op een bepaald moment heb je je vehikel naar je hand gezet en zo lang er niets mis loopt, rij je er gewoon mee.

's Morgens gaat de garagepoort open, buiten schijnt het zonnetje (of niet), je vleit je neer in je comfortabele zitje en vertrekt naar het werk. De fiets maakt de vertrouwde geluiden, de banden zoemen over het asfalt (de fiets huppelt over slechte betonklinkers), het stuur losjes in de handen; je benen vinden het gekende ritme en de kilometers tellen bij op je teller.

Geen lekke banden, geen te verbeteren gebreken, enkel ikzelf en de trike (of de bukker).

Dit kan niet ! Dit moet beter kunnen ! Sneller, met minder inspanning, zodat ik nog meer met de fiets naar het werk kan, zodat de auto nog langer werkloos voor de deur kan staan, tot op het punt dat die laatste weg kan. Dat is pas zero emission op het vlak van mobiliteit... Dus komt de velomobiel in het zicht.

Twee grote hindernissen en wat kleinere:

• een velomobiel kost behoorlijk wat, zelfs tweedehands
• ik vrees dat zo'n machine in de zomer in een sauna verandert, dus moet de trike daarnaast ook nog blijven

Trike + velomobiel betekent heel wat ruimte. Die is er wel, maar nu wordt de garage ook al goed gebruikt. Een redelijk deel van de woonwerkverplaatsing, zeg de eerste 8 km, is in een stadsomgeving. Dat betekent veel remmen en aanzetten. Met een massa van om en bij de 35 kg (velomobiel met allerlei accessoires; het opgegeven gewicht is altijd een minimum) tegenover de 20 van de trike, zal er veel harder op de pedalen geduwd moeten worden. Dan komt een elektromotor van pas, maar dat is dan weer heel wat extra gewicht...

Dan moet ook de afweging tussen comfort (vering, bergruimte, ...) en performantie gemaakt worden, moet ik inschatten of de investering echt kan opbrengen, of de tijd die in de verplaatsingen opgaat opweegt tegen de extra inspanningen. Geef toe: met de auto is lekker gezellig, zeker indien je zo goed als nooit in de file moet staan. 't Is ook niet zo dat ik maar 5 km moet doen om op het werk te raken (zou ik eens van job veranderen om dichter bij huis te werken ?), dus er zal tijd in kruipen !

En kijk: op het einde van de vorige maand organiseerden we met de Gentse Liggers een "velomobieltestdag" ! Ideaal als aanzet, niet ? De - heel korte - test met een WAW was in elk geval veelbelovend. Dit moet nog eens in het lang en in het breed herhaald worden. Dat wordt een WAW huren voor een week en dan op basis van die ervaring ook enkele alternatieven bekijken. WAW heeft alvast twee grote voordelen: de producent is gevestigd op enkele kilometers van de deur en het ding weegt niet veel. De standaard-WAW weegt al minder dan 30 kg (nou ja: niet veel is duidelijk relatief).

Tja, het dringt niet. De trike nadert de perfectie, binnen het concept waar de Gforce voor staat (tadpole trike, ongeveerd, met kuipzitje), dus zolang er geen defecten ontstaan, kan ik rustig genieten. Aan de Trek (bukker) is weer wat werk, maar het is nog steeds wachten op de onderdelen (voornamelijk een nieuwe kettingkast).

nieuw achterlicht

Nu, ja, nieuw... Het zit er al pakweg een maand op, maar nu heb ik foto's van wat het achterlicht doet.

Vooraf: sinds een poosje zit een (achter)naafdynamo op de trike en die levert nu ook stroom voor het achterlicht. Het licht is dus een B&M Topline Flat Plus.

Een week geleden was er net voldoende licht om hiervan enkele plaatjes te kunnen schieten, maar toch niet teveel, zodat het licht ook nog zichtbaar blijft.

Het zicht van achter is niets bijzonders: een achterlicht als een ander.

Indien je het onder ongeveer 45 graden bekijkt, is al duidelijk dat het onder die hoe ook nog duidelijk zichtbaar is.

En onder een rechte hoek blijft het ook nog zichtbaar !

B&M bereikt dit met een licht met slechts één LED. De behuizing geeft het licht door. Knap !

Als ik even kort de "lichtgeschiedenis" van deze fiets overloop: toen ik die - nu ruim een jaar geleden - in huis haalde, zaten voor- en achteraan LED-lampjes op batterijen gemonteerd. Die waren net voldoende om gezien te worden. De volgende fase was dat er een dynamo op gemonteerd werd, die een B&M Cyo koplamp van stroom voorzag. Dat was al een hele verbetering.

Nu is de configuratie bijna zoals ik het wil: naafdynamo en ook een achterlicht zonder batterij. Dit betekent een maximale bedrijfszekerheid en er is geen omkijken naar. Het enige wat er nu nog bij hoort, is een schakelaar om de verlichting in en uit te kunnen schakelen. Ofwel wordt dat de Shimano-schakelaar, die nog steeds vervangen moet worden, ofwel de zelf te bouwen Duitse "Forumslader". Misschien een combinatie van beiden, maar dat vraagt nog even studiewerk.

hindernissen onderweg

En ja hoor: alweer de Zonneputtragel zorgt voor verwarring op weg naar het werk ! Daar blogde ik al eerder over.

Nu zag ik daar, out of the blue, een wegomlegging aangeduid staan !

Goed. Er staat dus een bord, maar indien je weet dat dit een T-kruispunt is, merk je dat het alweer ruim onvoldoende is. Voor welke richting is het bedoeld ? Is het ter vervanging van rechtdoor rijden, of is het voor een afgesloten pad 100 m terug, of ... En waarom is er een omlegging ? Is de weg ergens afgesloten ? Zo ja: voor hoe lang ?

Uit nieuwsgierigheid heb ik de omlegging maar even gevolgd. De situatie onderweg is, euh, ... boeiend, indien je beschikt over een goede terreinfiets...

Van dichterbij ziet de route er zo uit:

Klap op de vuurpijl: ik zag geen enkele reden voor de omlegging. In het weerkeren nam ik de gewone route en daar was niets aan de hand. Tja, ik heb weer eens een ander stuk Scheldedijk gezien.

and now for something completely different

Vanmorgen moest ik tanken met de auto. Af en toe is dat nodig: zonder brandstof rijdt die niet... Tankje gevuld: een goeie 50 liter diesel erin (tankinhoud bedraagt 55l). Mijn gewone rijstijl leidde tot het volgende resultaat.

Eerst de afstand die ik nog zou moeten kunnen afleggen met wat in de tank zit:

Niet slecht, al zeg ik het zelf. Vooral: ik heb uitzonderlijk ver gereden sinds de tank gevuld werd. Normaal is het enkel woonwerkafstand, 2 of 3 keer per week. Die bedraagt 20 km met de auto (met de fiets wat meer, wegens verbod om de snelweg te volgen). Maar deze keer was het wat meer dus.

Tel beide samen en je komt aan een actieradius van 1550 km met één tank. Dat maakt het volgende gemiddelde verbruik:

En neen, dit is geen hypermoderne hybride. Ook niet een stadsautootje met minidieseltje, maar een Renault Mégane Grandtour (of Estate) 1.5 DCI. Een héél courante auto en ondertussen al zes jaar oud.

En toch: als die gewoon voor de deur staat en ik met de fiets rij, verbruikt hij niets ! En ondertussen geniet ik op de fiets van de omgeving. Helaas is dat niet altijd mogelijk.

remwerken: deel 1

Het hele weekend stond in het teken van de aandrijving, maar zonder remmen rijden kan niet, dus moesten ook minstens de rempads vervangen worden. Mijn ervaringen met schijfremmen dateren van uit de (25 jaar) tijd dat ik met de motor reed en daar zitten ze toch wat anders in elkaar dan op de fiets.

Het was dus vanaf nul herbeginnen. Zoals vroeger al gemeld, is Hygia niet echt behulpzaam, in die zin dat voor het Multi systeem geen handleiding beschikbaar is. Geen nood: ze maken ook andere systemen en de werking is gelijk, dus daar kan ik wel mee voort.

Het blijkt dat rempads wisselen of uithalen voor inspectie echt een fluitje van een cent is: minuscuul boutje losdraaien, daarachter een pennetje uitschuiven en dan haal je ze er zo uit. Nou, het was meteen duidelijk waarom de fiets voor geen meter remde !

Onderaan zie je de nieuwe pads (duidelijk), bovenaan wat rest van de oude... Shame on me. De linkerpad is diegene die aan de kant van de zuiger zit. Bij de andere rem was het identiek: de pad aan de kant van de zuiger is veel verder versleten dan de andere. In principe kan ik dus de nieuwe pads (veel) frequenter controleren en na een poos van kant wisselen. De slijtage valt ook af te meten aan de remprestaties: indien er olie bij moet, is het omdat de remvoering afgesleten is.

Een mens leert bij !

Volgende fase: de schijven wisselen. Daarvoor heb ik een Torx sleutel 25 nodig. Dat is net diegene die ontbreekt in mijn setje (afgebroken bij een koppige bout, ergens in het verleden). En tenslotte moet dan ook het eind beschadigde hydraulische leiding vervangen worden.

Daarna neem ik de vintage bike van zoonlief onder handen: beide wielassen moeten nagezien worden (fiets is dan ook ruim 25 jaar oud; veel ouder dan zoonlief).

groot onderhoud aandrijving

Op het einde van de winter heeft een fiets heel wat te verduren gehad. Nu het voorjaar voor de deur staat, is het tijd om hem eens grondig onder handen te nemen. De hele ketting hangt vol smurrie en aangekoekt vuil; de derailleurs eveneens en de kettingbuis moet vervangen worden.

Gisteren stond de fiets er zo bij:

Ondertussen is ook de ketting eraf gehaald, want die was aan een echt grondige reiniging toe. Bij het opnieuw monteren zal ook de kettingbuis vervangen worden en wel om twee redenen:

• buis is versleten
• de onderste buis is naar mijn zin te kort: het achterste deel van de ketting is onbeschermd en vangt veel vuil (zand, modder, ...). Beter afschermen betekent een klein vermogensverlies (ik meen 0,1 W/m), maar een propere ketting.
• Op de trekkende ketting (bovenaan dus) zit enkel een eind kettingbuis tussen het kettingwiel en de voorbladen; achteraan ligt de ketting onbeschermd. Indien ik een oplossing kan bedenken om de buis vast te zetten, wil ik ook hier een eind kettingbuis omheen.

Meteen worden ook de kettingbladen en de derailleurs onder handen genomen.

Zo zag de trike er aan het begin van het weekend uit:

De stangen vooraan en voor de dwarsarmen zijn de steunen van de Streamer. De crank - van onbepaalde herkomst (170mm) - met de (3) kettingbladen haalde ik er ook af om die meteen maar op te poetsen. Verrassend uit hoeveel delen zoiets bestaat !

De tandwielen bleken nog in heel goede staat te zijn. Ook de ketting is intussen nagemeten: bij een nieuwe ketting bedraagt de afstand tussen 12 schakels 304,8 mm (of exact 12"). Ze is versleten zodra dat 306,4 mm geworden is. Bij de trike mat ik 305,5: er netjes tussenin.

De achterderailleur (Shimano Acera) is ook ontvet en netjes opgepoetst. Nu moet ook de voorderailleur (Shimano Sora) nog een beurt krijgen en dan kan alles weer gemonteerd worden, met de nieuwe kettingbuis.

Ik dacht al een tijdje aan het vervangen van de achterderailleur, omdat die naar mijn zin niet precies schakelt: geregeld moet ik twee versnelling opschakelen en dan direct één terug om één tandje kleiner te schakelen. Nu zou dat blijkbaar niet aan de derailleur, maar aan de verstellers (SRAM Attack) liggen. Er valt mee te leven, dus ik zal het maar zo laten. De Acera ziet er trouwens nog heel behoorlijk uit, zeker na de grondige poetsbeurt.

Terwijl de hele aandrijflijn onder handen genomen werd, was ook het kettingwiel aan een inspectie en poetsbeurt toe. Dat was hoognodig !

 Het metalen plaatje voor het kettingwiel dient om de kettingbuis van de terugkerende ketting vast te leggen. Dat moest ook wat bijgebogen worden.


Op het volgende beeld zie je het resultaat van de poetsbeurt: een zo goed al nieuwe uitziende achterderailleur, een heel nette ketting en als kers op de taart... nieuwe kettingbuis. De oude legde ik er bovenop, zodat je het verschil in lengte kunt zien.

Tenslotte, terwijl het zitje er toch af was, moest ook wat gebeuren aan de manier waarop de elektrische leidingen langs de framebuis lopen. Ter hoogte van de kruising met de dwarsarm zag het er zo uit:

Aan de rechterkant maakte ik beide bouten los en de draden werden erachter gelegd. Dat is mooier en de kans is kleiner dat ik erachter blijf haken. Het resultaat zie je op het volgende beeld.

Wat je hier ook ziet, is dat de kettingbuis nu anders loopt. Voorheen liepen de trekkende en de terugkerende ketting boven de dwarsarm. Dat betekende dat het onderste deel een extra knik maakte: eerst naar boven en na de arm weer neerwaarts. Nu zou die meer rechtdoor moeten lopen. Het verschil zal wel niet merkbaar zijn, maar het idee alleen al zal me sneller doen rijden...

schijfremonderhoud

Sinds april vorig jaar is de Gforce trike uitgerust met het Hygia Multi gekoppelde hydraulische schijfremsysteem. Het is al een poos dat dit niet meer naar behoren werkt, dus was het tijd voor een grondig onderhoud van het systeem en bij uitbreiding van de hele trike, waar ik ondertussen meer dan een jaar mee rijd.

Gisteren mocht ik van Gforce de nieuwe onderdelen voor de remmen ontvangen, netjes verpakt. Hygia maakt er wel werk van.

setje nieuwe schijven

De schijven zijn op, dus moeten ze vervangen worden. De leiding naar de linkerklauw had een knik als gevolg van een vorig jaar afgebroken spatbordsteun en dan is dit het moment om ook dat te vervangen. Daarvoor stuurde Wim me een eind hydraulische leiding en de nodige koppelstukken.

55 cm leiding met gevlochten inox mantel

De koppelstukken zijn meegeleverd, maar op mijn verzoek nog niet gemonteerd. Ik wil dit zelf doen. Zo weet ik ook weer hoe dit in elkaar zit, voor het geval er ooit problemen mee zouden zijn.

pakketje koppelstukken

alle onderdelen

Tenslotte zijn ook twee sets rempads geleverd.

rempads

Op die manier zal de fiets weer remmen zoals toen de remmen nagelnieuw waren. Nu het materiaal er is, kunnen de versleten onderdelen vervangen worden, maar eerst moet de aandrijving onderhouden worden. Daarover meer in de volgende post.

trapkracht

In Gent werd tot voor enkele jaren geleden maandelijks verzamelen geblazen voor fietsers van allerlei slag, om de stad weer op te eisen voor de fietsers. Velen zijn ervan overtuigd dat een auto niet echt in een stad thuishoort; dat die toebehoort aan voetgangers, fietsers en andere niet-gemotoriseerde weggebruiker.

Daar zijn verschillende redenen voor te geven: leefbaarheid, milieu, verontreiniging, veiligheid, ...

Nu heeft Trapkracht een nieuwe poging ondernomen om ook in Gent een Critical Mass te starten. Meer info op De Wereld Morgen.

Zowel de Gentse Liggers als Fietserbond Gent steunen dit initiatief, samen met allerlei organisaties uit de alternatieve en milieusector. Het gaat daarbij niet enkel over fietsen, maar over een ruimere visie op een leefbare stad. Indien we onze krachten bundelen, kunnen we er misschien toe komen dat Gent echt een fietsstad wordt en niet enkel op papier ?

Het lijkt me wel leuk: één keer per maand de wegen opeisen voor fietsers. Het zal vooral een kwestie zijn van voldoende momentum te verzamelen om het vol te houden.