Vijf jaar E-Orca

Exact vijf jaar geleden reed ik de E-Orca, op dat moment met falende ondersteuning, van Dronten naar Gent. Enfin, dat was het plan, maar door de problemen met de ondersteuning werden de Orca en ik naar Dordrecht gevoerd, vanwaar ik de dag erop naar Gent fietste.
Het is dus tijd voor een terugblik en wat beschouwingen.

Herinneringen

Die maidentrip herinner ik me nog goed: windkracht 5 of 6 recht op kop, de regen stroomde over de Orca. Dit waren de ideale omstandigheden om te ervaren hoe die velomobiel zich gedroeg bij ontij. Het resultaat: het regent en stormt veel te weinig...

We zijn vijf jaar verder. Op het heel recente probleem met de draaikrans na, heeft de Orca me amper in de steek gelaten.

Hij heeft lange reizen met me ondernomen.

juli 2014: Savennières, langs de Loire

Ik legde er ook heel flinke dagafstanden mee af: een ritje Dronten-Gent, bijvoorbeeld (270 km).

Onderweg van Dronten naar Gent

Er werd onverhard mee gereden.

In de Borinage: onderweg van Gent naar het oosten van Picardië (Frankrijk)

Woon-werk verkeer gebeurt bijna uitsluitend met de Orca.

En naast het bijna dagelijkse forenzen wordt de Orca vaak ingezet voor recreatieve ritten in afwisselende omstandigheden.

Korte rit in de omgeving (Bottelare)

September 2017: weekje naar Charleville-Mézières

Oliebollentocht 2016 (Dronten)

In 2018 kwam het er niet van. Om praktische redenen ging niet de Orca, maar de eTangens (trike) mee op vakantie.

De mechanische kant

In de loop van de voorbije jaren werd mijn E-Orca gepersonaliseerd, bijgewerkt en aan nieuwe inzichten aangepast.

De episode met exploderende binnenbanden werd afgesloten met de vervanging van de velgen

Cabriorijden: het dakje neem ik binnenin mee (lukt enkel indien het zitje ver genoeg naar voor kan)

Verhoogde zichtbaarheid: de lichtvin kwam erbij.

 Die lichtvin wordt tegenwoordig op veel Orca's toegepast.

Zijruitjes, naar een ontwerp van Johan Vrielink.

 Het concept van de zijruitjes wil ik in 2019 verder uitwerken. Nieuws volgt als het zover is.

Drager voor de 'range extender': een tweede accu

Connectoren van de accu's. Wisselen is een kwestie van uit- en inpluggen.

Eén van de eerste toevoegingen: een Cycle Analyst.

De 'factory display' biedt heel wat extra instelopties voor de ondersteuning.

De instellingen voor de ondersteuning van de E-Orca van -liggend fietsen- Ronny

Het minivizier: minder windgeruis en deflector voor regen in combinatie met het dakje

Zichtbaarheid verhogen: reflecterende folie in de spaken

BuM Cyo Premium E als upgrade

En jawel: er waren wel wat defecten. Naast het probleem met de falende ondersteuning bij de aanschaf, waren de belangrijkste zaken de volgende:

• exploderende binnenbanden als gevolg van afwijkende velgmaat. Opgelost door ze te vervangen onder waarborg.
• falende knoppen voor de knipperlichten: vervangen onder waarborg.
• afgelopen primaire ketting (2018). Eén keer voorgevallen.
• steun van de claxon afgebroken. Vervangen onder waarborg.
• Steun van de rugleuning doorgebroken. Vervangen onder waarborg.

Het originele doel was om er tien jaar mee te doen. Een Orca is tenslotte stevig gebouwd. Maar ik doe meer kilometers dan ik ingeschat had en het blijft een machine. Machines slijten. We zijn zeker nog niet aan het einde, maar ik weet niet of ik die tien jaar zal halen. Niet enkel omwille van slijtage, maar ook omdat er toch voortdurend nieuwe modellen komen; omdat het aanbod evolueert. Omdat ook de omstandigheden veranderen.

Zou ik het opnieuw doen?

Zonder enige twijfel: ja. De woon-werkrit is iets waar ik bijna dagelijks naar uitkijk. Uitstappen met de Orca zijn ook een plezier.
Zou het weer een Orca worden? Voor wat ik de voorbije jaren deed: zeker wel. Een E-Orca is een bijzondere velomobiel. Minder flitsend en logger dan pakweg een DF, maar ook met een ander doel. Minder ruim dan een Quest, maar toegankelijker en zeker wendbaarder.
De omschrijving 'stadsvelomobiel' staat hem wel goed: stevig, praktisch inzetbaar, prima afgewerkt. Een 'premium' product met - naar mijn ervaring - de best mogelijke elektrische ondersteuning.
Daarnaast biedt Flevobike een feilloze ondersteuning. Ik heb begrepen dat dit bij de andere producenten niet anders is, maar kan enkel de eigen ervaring meegeven. Ook bij fietser.be, waar ik langsga voor de normale zaken, werd ik altijd goed geholpen. Dit zijn niet de normale verkoper-klant relaties, maar na korte tijd wordt het eerder vriendschappelijk.

Als ik naar de toekomst kijk en naar het huidige aanbod? Dat wordt iets moeilijker, maar de Orca zou zeker weer op het lijstje staan. Het gaat altijd om compromissen. Waar bij de Orca gekozen werd voor de praktische kant, werden offers gebracht op het vlak van aerodynamica. Het concept maakt er ook een zware velomobiel van, maar bij acceleratie wordt dit opgevangen door de ondersteuning. Een keer op snelheid maakt dat gewicht niet veel meer uit, tenminste op vlakke baan.

In een volgende post bekijk ik de toestand van een Orca na vijf jaar en 60.000 km intensief gebruik.

averij

Twee weken geleden voelde ik dat de Orca niet reageerde zoals normaal. Het voelde aan als een lekke achterband, maar dat was het niet: de achterbrug zat los...

Dat was op zondag. Later die week reed ik naar Fietser.be om dit samen met Brecht en Ben te bekijken. Enkele popnagels bleken stuk en de kit waarmee een ring vastgezet werd was losgekomen. Niet goed...
Hieronder zie je wat het gevolg was.

Na een kort overleg belden we met André Vrielink en snel werd besloten dat het defect enkel bij Flevobike kon hersteld worden. Dit is zowat het meest complexe punt in de Orca, want dat draaipunt is waar de Rohloffnaaf, de motor, de achterbrug en de secundaire ketting samenkomen. Het is het scharnierpunt van de achterophanging.

Er werd dus een afspraak gemaakt en gisteren, 20 december, reed ik met de defecte Orca in het busje naar Dronten.

Eerst leg ik even uit wat er zo complex is. Daarna volgt hoe Arjan Vrielink het aanpakte.

De draaikrans

Dit onderdeel bestaat uit twee schijven. De eerste zit tussen twee lagen Twintex in en wordt zowel met polymeerkit als met popnagels vastgezet. Dit luistert erg nauw, want hier wordt de hoek van de achterbrug bepaald. De tweede schijf wordt er van buitenaf op geschroefd. De spanning waarmee beide delen op elkaar gedraaid worden, bepaalt hoe strak de achterbrug kan scharnieren.
Aan de binnenkant, in de romp, zitten de motor en de Rohloffnaaf er tegenaan. De uitgaande as van die naaf komen door die draaikrans om de secundaire ketting aan te drijven.

Herstellen

De herstelling viel uiteen in drie luiken:

• demonteren
• herstellen
• monteren

Demonteren

Arjan begon er meteen aan. De Orca werd helemaal leeg gemaakt: zitje en matten eruit en de kap eraf. De accu had ik al verwijderd voor ik vertrok, net als het gereedschap, de gps...
Dan werd de velomobiel op de draaibok vastgeschroefd.

Dit is echt een handig ding: je kunt de Orca hierop om zijn lengteas roteren en zo kun je overal makkelijk bij.
De wielen gingen eraf, de wielkasten werden grondig schoongemaakt en daarna werd ook de bodemplaat verwijderd. Bij inspectie bleek dat de kettingspanner niet goed vast zat.

Daarna maakte Arjan de achterbrug open. Daar zit de secundaire ketting in. Die brug moest open om aan de draaikrans te kunnen.

Met een speciaal stuk gereedschap werd de krans losgeschroefd. Daarna kon de achterbrug eraf. Dit is al een eerste reden om dit bij Flevobike te laten doen: zo'n spullen heb je niet in huis.

De volgende stap: de motorbehuizing en motor moesten er ook uit, net als de Rohloffnaaf.

Omdat de aluminiumschijf waar de draaikrans op vastgeschroefd wordt tussen twee lagen Twintex vast zit (eigenlijk 'zat' in dit geval), moest Arjan twee sleuven frezen in het materiaal, zodat die schijf er weer uit kon.
Vooraf had hij alle popnagels waarmee die schijf vastzit uitgeboord.

Met voorzichtig manipuleren haalde hij de schijf eruit.

Hier is het voorbereidende werk afgelopen. Je ziet de gaten van de popnagels en de sleuven die gemaakt werden om de ring eruit te halen.

Herstellen

De ring werd grondig gereinigd. Alle sporen van de kit werden verwijderd en alle onderdelen kregen een inspectie. De lagers bij het tandwiel van de motoroverbrenging bleken versleten en André perste er nieuwe op.

Opnieuw monteren

Terwijl André hiermee bezig was, bracht Arjan nieuwe kit aan en plaatste de ring opnieuw in de romp. Daarna werd die met nieuwe popnagels geborgd.

Nadien werd weer even overlegd hoe het verder kon. Zekerheid voor alles.

Op basis van verbeteringen bij latere E-Orca's (die van mij is nr 36, nu zitten ze aan 120) werd beslist extra popnagels aan te brengen. Zo wordt de belasting per punt verminderd.

Daarna werd de de montage verdergezet.

Dit is de draaikrans, voor die vastgezet werd. Dit is een precies werk: te weinig spanning en er zit speling op; teveel en de weerstand wordt te groot. Een keer de krans precies afgesteld is, wordt die met drie kleine schroefjes geborgd.

Kleinigheden

• Deze keer werd - na ongeveer 60.000 km - de secundaire ketting vernieuwd.
• De veerpoten vooraan werden ook opengemaakt, gereinigd en opnieuw ingevet. Er was geen slijtage te merken. Dit was puur onderhoud.
• Ook drie kogelkoppen werden vervangen. Die dingen krijgen het hard te verduren.
• Tenslotte moest één van beide drukknoppen van het dakje vervangen worden. Die was versleten. Bij veel Orcarijders blijft dat dakje gewoon zitten. Ik haal het er vaak af, omdat ik graag open rij. Hierdoor wordt het geregeld verwijderd en weer geplaatst en dat versnelt de slijtage van die drukknoppen.

Uiteindelijk was dit het eerste grote defect, op enkele dagen na vijf jaar na de aankoop. De Orca is klaar voor weer heel wat jaren forenzen.