Winterdagen

'polar vortex' is de term dezer dagen. In gewoon Nederlands betekent dit: het is koud.

Als ik naar het werk rij, ziet het er normaal winters uit.

Als ik de informatie op mijn weerstation zie, is de temperatuur toch net wat lager dan normaal.

De ijskoude noordooster maakt het nog net wat frisser.

Al bij al valt het goed mee. Het windbreaker loopjasje is door een gewone 'hardshell' vervangen, de muts is een warmer exemplaar en 's morgens komt er een neopreen mondmasker bij.

Het aantal fietsen op het werk is flink geslonken met dit weer.

Typisch Belgisch

Wij Belgen, wij kijken altijd op naar Nederland als het om fietsinfrastructuur gaat. Ongetwijfeld is het daar ook niet altijd rozengeur en maneschijn, maar het blijft voor ons de referentie.

Onlangs had in Gent (Flanders Expo) een fiets- en wandelbeurs plaats. Als rechtgeaarde fietser rij je daar natuurlijk per fiets naartoe, zeker als de afstand slechts een luttele 10 km bedraagt.

Nu is Flanders Expo gesitueerd op 'The Loop' en dat stukje Gent heeft bij de fietsers en voetgangers een abominabele reputatie opgebouwd.

De eerste uitdaging daar is het fietspad vinden.
De volgende uitdaging is om niet te verdwalen waar het fietspad plots verdwijnt.
Automobilisten gooien hun auto's aan de kant waar ze maar een plekje vinden. Who cares of het toegelaten is of niet.
Er zijn verschillende bedrijven daar waar je met de fiets onmogelijk op een legale manier naartoe kunt rijden.

Is dit nu een fietspad?

Een brede, rode strook, met beton afgezet. Dit is een fietspad. Aan de sporen te zien, trekken automobilisten zich daar niets van aan. Hoeft het te verwonderen dat er overal ten lande kwistig met paaltjes gestrooid wordt?

De uitbater van de expohallen heeft zich toch ingespannen: er staan blinkende, stoere fietsenrekken.

Enkele puntjes ter verbetering:

• dit noemen we 'wielplooiers' - dit hoeft geen uitleg
• geen mogelijkheid om je fiets vast te leggen (wel je voorwiel, maar je kunt er niet meer bij indien links en rechts ook een fiets staat)
• de buizen zitten te ver uit elkaar: onmogelijk om een fiets recht te laten staan, tenzij met banden van 60 mm of meer
• let op de schijfrem - dit is niet enkel een 'wielplooier', maar ook een 'remschijfplooier'

Om het kort samen te vatten: waardeloos. Mijn fiets heeft er net lang genoeg gestaan om de foto te maken, daarna kreeg hij een beter plekje.

Buiten gebruik

Het gebeurt uiterst zelden, maar vandaag was de Orca niet bruikbaar.

Als ik de klok even een dag terugzet, is het weer zondag; een schitterende winterdag, met een heldere zon onder een staalblauwe hemel. Geen wolkje aan de lucht, amper wind en een voor februari heel aangename 9° C. De voorbije week was hectisch, zowel op het werk als erbuiten, met o.a. (jammer genoeg) de laatste voorbereidingen voor twee dodenwakes.

Het weekend was dus welgekomen: het moment om wat te bekomen van de drukte. Van die aangename winterdag maakte ik gebruik om wat fietsen buiten te zetten en met een sopje van de laag modder en aanverwante te verlossen. Als meest gebruikte was de Orca ook één van die drie (samen met de Birdy en de Heinzmann pedelec).
Een gewone fiets is erg makkelijk te reinigen met een spons en een emmer water. Bij een velomobiel lukt dat wat minder goed: er zitten namelijk wielkasten aan en daar kun je niet zomaar bij. Daarom haalde ik er de tuinslang bij en zo kon ik alle aangekoekte smurrie in die wielkasten losweken en wegspoelen. Reken maar dat er wat kilootjes zand en aarde uit kwamen!

Fast forward naar vandaag, maandag. Rond 7u opende ik de poort en draaide de contactsleutel in de Orca om. Die dient om de boordspanning in te schakelen. Probleem: het achterlicht en de lichtvin weigerden dienst. Met een fiets met gedeeltelijk werkende verlichting ga ik de baan niet op en het was te laat om een andere te nemen. De Orca is namelijk de snelste, waardoor ik met elke andere fiets gegarandeerd te laat zou komen. De enige oplossing was iets wat ik echt al maanden niet meer gedaan heb: met het busje naar het werk rijden.

Rekening houdend met wat ik voordien gedaan had, leek het me logisch dat waterinsijpeling aan de bron van de ellende zou liggen. Vanavond bleek algauw dat dit niet klopte: een draadje dat de stroom naar de achterkant leidt, was door. Dat is niet de fout van Flevobike, maar het gevolg van de aanpassingen die ik deed om de lichtvin te installeren. Met wat eenvoudig soldeer- en isoleerwerk was het gauw weer opgelost.

De volgende klus is de motor eraf halen: van daar ergens hoor ik verdachte geluiden. Vermoedelijk is een lager drooggelopen. Daarna moet de rechter voorkant een onderhoudsbeurt krijgen, want de veerpoot piept en de rem doet het ook niet meer zoals het hoort. Ik ben de tel kwijtgeraakt, maar de Orca heeft er vermoedelijk zowat 45.000 km op zitten en dan kan wat liefdevol onderhoud wel nodig worden.

Binnenkort volgt nog een post over 'vier jaar E-Orca'.

Trikeverlichting

De lichtjes voor de trike zijn vorige maand uit China aangekomen; de beugels die ik bedacht heb, kreeg ik onlangs ook in handen.

Gisteren was het moment om de nieuwe configuratie eens grondig in de praktijk te testen. Fris, droog weer is prima om eTangens uit te laten, dus reed ik met de trike naar het werk.

eTangens, De Pinte, 14 februari 2018

Tijdens een eerste, korte testrit vorige week bleek het aluminium te glad. Door trillingen draaiden alle vier de lampen om de as. Er moest dus meer wrijvingsweerstand komen. De inspiratie kwam van Joop: zelfvulcaniserende tape rond de buisjes loste dit op.

Geef toe: nu kun je onmogelijk zeggen dat de breedte niet meer in te schatten is.

Details

Ik ben echt niet de enige die over meer dan één fiets beschikt. Voor sommigen is dat moeilijk te geloven, maar het is echt zo.
Elk van die fietsen heeft een eigen doel. Dat houdt in dat ook de onderdelen op elke fiets dat specifieke doel dienen.

Vorig jaar was de Heinzmann pedelec een nieuwe in de stal. Naast het herstelwerk (falende remmen en ondersteuning) waren er nog wat zaken die aandacht en eventueel vervanging nodig hadden.

Zo zaten er pedalen op die niet echt pasten: links en rechts verschillend en op de rechter pedaal zat een irritante bult. Dit is echt een ontwerpfout!

Hoe onopvallend het ook mag lijken: elke keer als ik op de fiets stapte, stoorde dit me. Het zorgde ervoor dat mijn rechtervoet telkens wat meer naar buiten moest staan, waardoor ik niet met de hele breedte van mijn voet op de pedaal kon duwen. Zoiets beïnvloedt de Q-factor (breedte tussen de pedalen) en dus het rijcomfort. Weg ermee!
Voor sommigen is dit overdreven, maar mij stoorde het elke keer.

Het aanbod aan pedalen is enorm. De Heinzmann is bedoeld als stads- en toerfiets. Niet voor echt lange afstanden - een bukker is eerder een marteltuig voor wie een ligfiets gewoon is -, maar dagtochtjes of toeren in gezelschap horen bij de mogeljikheden. Dat betekent dat op deze fiets geen klikpedalen moeten komen. Het is ook geen terreinfiets, dus pedalen die vol modder nog grip moeten bieden, zijn niet nodig. MTB-pedalen gebruik je met schoenen met dikke zolen, waardoor je geen last hebt van het kleine contacoppervlak: niet geschikt voor een toerfiets.

Toerpedalen dus. Daarop heb je een groot vlak, waardoor de druk op de voetzool verminderd wordt. Liefst wil ik pedalen die degelijk zijn: goede dichtingen, stevig gelagerd en comfortabel.

De korte zoektocht eindigde bij een setje van Contec. Nylon body, CroMo as, industrielagers en RVS antislip toplaag: dit zou heel lang mee moeten gaan.

Het resultaat is zoals zo vaak: het gaat maar om pedalen.

Je merkt niet dat ze er zijn, dus ze storen niet, in tegenstelling tot wat er voordien op zat.

Trike en zichtbaarheid

Belle had het er in een recente post over: met een vlaggetje ben je op de trike toch beter zichtbaar. Ze nuanceert dat heel goed. Zo is het op een velomobiel onzin: een groot, gekleurd oppervlak, daar kun je onmogelijk naast kijken (tenzij achter een haag). Een trike is echter geen velomobiel.

Je moet wel een onderscheid maken tussen licht en donker. Een vlag haalt in het duister niets uit. Dan heb je licht nodig. Ja, je kunt op die vlaggenmast ook een lichtje zetten (mijn god, de prijs van dat lampje...), maar lees vooral even verder.

Dat de zichtbaarheid niet altijd optimaal is, merkte ik met de eTangens ook. Er zit een degelijke koplamp op (BuM eCyo) en een prima achterlicht (BuM Secula E).

Even terzijde: dit zijn e-bike lichten, die door middel van een spanningsomvormer hun energie halen uit de Crystalyte 36V accu die ook de motor aandrijft. Op de controller zitten aansluitingen specifiek voor de verlichting. 36 V, vandaar de spanningsomvormer, die ik bij Fietser haalde. Voor de koplamp is dat niet nodig, maar het achterlicht werkt enkel op 6 V DC. Op die manier gaan voor- en achterlicht meteen aan als ik de displayverlichting van de ondersteuning inschakel.

De verlichting

Nu is het zo dat die vorm van verlichting op een gewone (lig-)fiets prima is, maar ik zag al enkele keren andere weggebruikers schrikken als ze dichter komen. De eTangens is tenslotte bijna 1 m breed (93 cm) en dat zie je niet vanop een afstand als het donker is. Je ziet dan voornamelijk een wit of rood fietslicht. Meer niet. En plots ziet die fietser of voetganger dat die 'fiets' toch een stuk breder is...

Er zitten wel reflectoren op de spatborden, maar dat blijkt onvoldoende te zijn. De gedachten gingen aan het malen. Wat is er nodig:

• iets om de breedte aan te geven
• wit naar voor (geel mag ook), rood naar achter
• bij voorkeur op de breedste plaats: op of boven de spatborden
• zo licht mogelijk
• zo eenvoudig en ecologisch mogelijk, dus op (oplaadbare) batterijen

Er bestaan hele compacte helmlampen - wit vooraan en rood achteraan -, maar wat ik vond, werkt met knoopcellen (CR2032). Topeak heeft zo'n helmlichtje. Niet oplaadbaar, niet ecologisch en uit de kritieken maakte ik op dat de betrouwbaarheid ook wensen over liet.  Het is wel vederlicht en compact. Ik moet erbij zeggen dat de batterijtjes het, volgens opgave, tot 100 u uithouden. De vraag is blijkbaar of het geheel ook zo lang meegaat.

Topeak Headlux (foto: Topeak)

Ik kwam tenslotte weer uit bij de Raypal Comet lampjes.

Die zijn oplaadbaar via usb, wegen amper 30 g en hebben een autonomie tot 6u. In het verleden had ik al dezelfde, voor op de Alleweder als reserve. Ze voldeden prima en de oude doen bij een kennis nog altijd dienst.

Zoals gewoonlijk waren ze in China veel goedkoper. Als achterlicht uitgevoerd vind je de link hier.
Als je zo'n zaken niet dringend nodig hebt, kun je flink wat centen besparen. De levering was ook bijzonder: elk lampje werd afzonderlijk verzonden en zo kwamen ze gespreid over twee weken aan (na anderhalve maand wachten op het eerste).
De lampjes hebben enkele mogelijke instellingen: drie lichtsterktes (de minste is ruim voldoende) en twee knipperstanden.

Noteer dat deze bedoeld zijn om gezien te worden. Ik vind ze absoluut niet geschikt als hoofdverlichting: te weinig licht en niet gebundeld. Maar: je valt er wel mee op.

Montage

Nu is er wel een klein probleempje bij om het even welke verlichting ik voor dit doel kies: op de spatborden is niets voorzien om iets te monteren... Dus: hoe zet ik die lampjes vast?
Op de spatborden is geen goed idee: Brecht, bij Fietser, zei me dat al enkele klanten dit geprobeerd hadden op hun ICE trike, maar de spatbordbevestigingen waren er duidelijk niet op voorzien, waardoor de boel afbrak.

Een eerste poging, enkel met de witte lampen, bleek geen goed idee. Ik klemde de lampjes op de voorste spoorstangen.

De diameter daarvan blijkt te klein, waardoor de Comets bij een ietwat flinke schok meteen recht naar beneden wezen. Idem dito bij constante trillingen, zoals op klinkers.
Dat valt op te lossen door de buisdiameter wat groter te maken. Een stukje binnenband is daarvoor altijd een goede oplossing. Maar: zo kan ik de achterlichten niet monteren. De constructie laat niet toe om daar lichtjes te monteren die naar achter wijzen. Daarenboven zitten ze erg laag. Heel cool, maar niet functioneel.

Een volgende test bevestigde mijn vrees: die stukjes binnenband roteren mee met de lampen. Het duurde wat langer dan er zonder, maar ze bleven naar beneden draaien. De volgende stap: het begin van het rubberstrookje ook met tape vastleggen op de spoorstangen. Zo zou alles toch al vast moeten zitten. Als voorlopige oplossing is dat voldoende.

Met de extra verlichting op de spoorstangen is de trike al veel beter zichtbaar

De rode lampen vonden voorlopig een plekje op de stuurhelften. Dat is iets verder naar binnen, maar het maakt wel duidelijk dat er iets ongewoons op weg is. Een nadeel is dat de fietstassen die rode lampjes onzichtbaar maken voor wie recht achter de fiets rijdt, maar het conventionele achterlicht is dan wel zichtbaar. Wie me links of rechts wil inhalen, zal wel het rode extra lampje zien.

Zo kom ik alweer uit bij knutselwerk. De spatborden zijn natuurlijk ergens aan vastgemaakt. Bij een trike zijn dat vooraan de 'balhoofden'. Thorax heeft daar - dat is evident - weer heel degelijke bevestigingen voor gemaakt. De bovenste spatbordbeugel zit met een bout bovenop de kingpin vast en dat kan als bevestigingspunt voor een extra beugel gebruikt worden. Die beugels worden maatwerk.

Ik heb een eind aluminium buis liggen (dank je, schoonzoon) - 20 mm diameter, 2 mm wanddikte - voor wat projecten. Dat kan hiervoor toegepast worden. Dit wordt zowat een variant op de accessoiresteuntjes die je vaak op Strada's, Quests en Mango's ziet. Op een eindje buis wordt een beugel gelast, waarmee die steun dan op de fiets kan vastgezet worden. Daarvoor haalde ik een strook aluminium van 4 mm dik. Die dikte is nodig omdat de stevigheid anders niet voldoet. Een buis haalt zijn sterkte vooral uit de vorm; bij een staaf is meer materiaal nodig.

Werken aan de beugels: zagen, vijlen, plooien, boren...

De onderdelen kwamen terecht bij broerlief, want hij heeft de middelen en de kennis om aluminium te lassen.

De stukken van hierboven aan elkaar gelast

Zo kan ik de lampjes makkelijk monteren.

De huidige toestand

Ik wacht nog even af, maar vermoedelijk zal ik de afwerking nog wat verbeteren. Mogelijk verf ik de beugels in (zowat) dezelfde kleur als het frame van de trike. Nu is het teveel 'dit heb ik toegevoegd'.

Mocht het er ooit van komen, dan is daar bijvoorbeeld ook plaats voor een action cam of andere zaken geschikt voor stuurbevestiging.

Zichtbaarheid overdag

Hiervoor is de oplossing al voor handen: een vlag. Ik moet er enkel nog een aanschaffen. De exemplaren die Belle en Dave gebruiken, zien er helemaal niet mis uit. Belangrijk is ook wat de fabrikant vermeldt: dit is werkelijk 'made in Europe'. Indien het mogelijk is, koop ik graag wat lokaler. Ik wil weg nog even afwachten hoe lang ze mee zullen gaan, want Belle gaf al te kennen dat de kleur snel kan vervagen.

Dringend is het niet. De eTangens wordt vaak gebruikt op wegen waar amper volk komt en voorlopig vooral als het donker is: woon-werk-verkeer op mooie dagen.
Ik denk erover om dit jaar toch eens de reis naar Spezi te maken. Het is mogelijk dat ik zo'n vlag (met bevestiging) daar kan aankopen.

Gewoon

Omdat het zo mooi kan zijn onderweg laat ik jullie mee genieten.

Zevergem (De Pinte), 30 januari, omstreeks 7u30