Identiteitscrisis

Een Canadese blogger startte een poos geleden met het verspreiden van velomobielinformatie, met het doel een zo ruim mogelijk publiek te bereiken. Dat is prijzenswaardig.

Wat is een velomobiel?

Een van zijn eerste berichten ging over de definitie van 'de velomobiel'.

Filosoferend op weg van het werk naar huis sloeg de angst me om het hart: is mijn geliefde E-Orca eigenlijk wel een velomobiel?

Dat hangt natuurlijk af van hoe eng je het begrip definieert. Een velonaut zal zeggen: 'natuurlijk is een Orca een velomobiel. Dat zie je toch zo.' Maar is dat wel zo?

De essentie is: wat maakt een rijwiel tot een velomobiel? Is het de stroomlijn? Zijn het de drie wielen? Is het het besturingssysteem, gecombineerd met de ophanging en het zelfdragende koetswerk? Het angstzweet brak me uit. Wat als blijkt dat mijn E-Orca geen velomobiel is? Wordt ik dan gebannen uit de selecte kring van Echte Velomobielrijders? Geëxcommuniceerd uit een strenge sekte?

Ook uit de reacties op zijn laatste post blijkt dat onder velonauten zowel ruimdenkende mensen zitten, zoals Leo Visscher (Alligt.nl), als Ware Gelovigen. Of om het nog anders te bekijken: op het Duitse Velomobilforum wordt een voertuig gebannen zodra er 'e' voor de naam komt. Een WAW is een velomobiel; een eWAW niet... De grens is daar wel duidelijk.

Definitie van een velomobiel

Het ding moet duidelijk aan een aantal eisen voldoen:

• stroomlijn
• zelfdragend
• HPV
• minstens drie wielen (meer mag, minder niet)

Zijn we er dan ongeveer? Vermoedelijk wel. Veel hangt af van hoe ver je bereid bent de definitie te rekken.

Goed. Als die definitie min of meer de grenzen aangeeft, waar staat de E-Orca dan?

Speelt de E-Orca mee?

Volgens de definitie

Stroomlijn. Check. Dat is duidelijk.

Zelfdragend. Oei. In een Orca zit een subframe, waar de veerpoten, de besturing en de achterste veerpoot op bevestigd zijn.

Zicht op het subframe

Dat is zo omdat de onderkant van de stroomlijn uit Twintex gemaakt is. Dit materiaal is quasi onverwoestbaar, maar te flexibel om als dragend element te dienen.
De aandrijflijn zit dan weer in een 'trapdoos', die niets te maken heeft met dat subframe. Een hybride constructie. Wel of niet velomobiel? Dit is op het randje. Een Trisled RotoVelo is dan over het randje: dit is eigenlijk een trike met een stroomlijn over.

Afbeelding: Trisled

Een HP Velotechnik Scorpion met een Wildcat stroomlijn, dat is niets meer dan een Scorpion met een jasje.

HPV. Tja. Een Orca vraagt eigenlijk om de 'E'. Bij Flevobike liggen ze er ook niet wakker van. Waarom? Die 'E' maakt de Orca praktischer voor dagdagelijks gebruik. Hij accelereert beter (logisch, met 250 W toegevoegd vermogen) en met een flinke lading boodschappen heb je meer vermogen nodig. De Orca is dus niet bedoeld voor wie een velomobiel wil om te sporten of om races te rijden. Het kan natuurlijk wel, maar er zijn er die meer geschikt zijn daarvoor.

Minstens drie wielen. Check. In het geval van Johan Vrielink zijn exemplaar zelfs vier: hij heeft een compleet reservewiel aan boord.

Volgens andere velonauten

De Duitse visie is radicaal en duidelijk: zodra er een ondersteuning aan te pas komt, wordt het een pedelec. Dan speel je in een andere categorie. Voor de Duitsers lig ik er al uit: verhuis maar naar het pedelecforum! Maar ook een trike met stroomlijn doet niet mee.

Ook in de Lage Landen zijn er die-hard HPV'ers. 'Ik beveel het enkel aan voor wie anders niet kan fietsen'; 'voor gepensioneerden'. Ook voor die mensen lig ik eruit. De enige reden: er zit een ondersteuning in. Maar dit geldt niet voor iedereen, hoor. De ene is al strenger dan de andere.

Ik vind de Franse benadering dan weer toleranter: wel of geen ondersteuning; zelfdragend of niet. Het is een velomobiel en dus 'welkom in onze club'.

Weet je: ik trek het me niet aan. Laat anderen er zich maar druk om maken.

Strenge regels zijn van belang voor races, waar een zekere mate van uniformiteit ervoor zorgt dat de competitie tussen gelijkwaardige voertuigen verloopt. Dat iemand, zoals onlangs bij het veldrijden, meteen geschrapt wordt omdat er een - verborgen - motortje in het spel is, dat is dan niet meer dan normaal. Voor alle andere verplaatsingen - woon-werk, boodschappen, recreatief, groepsuitstappen - maakt het allemaal niets uit. Waar het dan om gaat, is om het plezier beleven aan de ritten. Wat maakt het dan uit of iemand met een Echte Velomobiel onderweg is of met een overdekte trike?

Het belangrijkste discussiepunt is de ondersteuning. Ook daar is het moeilijk om de grens te bepalen. Ik kan Luc (van de Canadese blog) wel volgen: de mens moet de voornaamste aandrijfbron zijn. Een velomobiel met een 1000 W motor is eigenlijk meer een motorfiets, zeker indien hij kan rijden zonder dat je mee trapt. Daarover meer in een volgende bijdrage. 

Rij ik nu met een velomobiel? Ja, ik denk het wel. Ik weet het eigenlijk wel zeker en zo kan ik weer rustig slapen. Die vraag zal me niet meer wakker houden.