Had ik het geweten...

Elektrische fietsen. Ze zijn niet meer weg te denken uit ons straatbeeld. In Nederland rijden er heel wat meer dan in Vlaanderen, maar het aantal groeit ook hier gestaag. Iedereen lijkt er een te willen en alle fietsmerken springen erop.
Je vindt ze in alle prijsklassen en alle varianten: motor in de voor- of achternaaf of op de trapas; accu onder de bagagedrager, op de voorbuis of op de zadelbuis en ook de accutechnologie varieert.

Toen ik deze week bij mijn vaste fietshandelaar was, hadden we het over dat fenomeen. Bij hem staan er niet zoveel modellen in de toonzaal. Pakweg een tiental elektrische fietsen tegenover misschien 150 tot 200 andere. Toen ik daar een opmerking over maakte, kwam de reactie prompt: "had ik het geweten, ik was er nooit aan begonnen."

Een eerste probleem, volgens hem, is de betrouwbaarheid. Accu's die na een jaar niet meer over de helft van de capaciteit beschikken, motoren die alle dienst weigeren en zelfs blokkeren, elektronische storingen die moeilijk op te sporen zijn,... Dit zijn problemen bij de producten zelf.

Aan de andere kant is het extra techniek in de fiets en daar moet je als gebruiker ook mee leren werken, maar - zoals bij elke aankoop - mensen doen de moeite niet om de handleiding te lezen of het nodige onderhoud te plegen. Bijgevolg wordt de elektrische fiets een zomer gebruikt om daarna tot de volgende zomer in het schuurtje te verdwijnen. Na negen maanden stilstand doet de accu het niet meer, dus gaan ze naar de fietsenhandelaar om te klagen. "Hoezo, dat moet geladen worden als die blijft staan? Hoezo, op de accu is geen twee jaar waarborg? U heeft me rommel verkocht!" "O, ik moet de handleiding lezen? Nu gaat u me nog vertellen dat het mijn fout is ook!" Een accu van een e-bike valt ook niet te vergelijken met een AA-cel, maar ook dat is blijkbaar erg moeilijk te vatten.

De veelgeprezen Boschmotoren zijn volgens hen ook niet je dat. In een aantal gevallen blokkeerde de hele handel. De aanpak die Bosch voorschrijft is dat de handelaar het integrale motorblok eruit moet halen en vervangen. De defecte motor wordt naar Bosch gestuurd. De handelaar heeft er dus geen idee van wat er precies fout loopt, want die mag het blok niet openmaken.

Uiteraard heb ik absoluut geen idee van het uitvalpercentage en van de verhoudingen tussen echte defecten en gevolgen van geen of gebrekkig onderhoud door de gebruiker. Het is wel een feit dat het hele elektrische systeem betekent dat er behoorlijk wat extra componenten op zo'n fiets terecht komen. Ik kan me voorstellen dat fabrikanten dan op zoek gaan naar die onderdelen die passen binnen de gestelde verkoopsprijs en winstmarge. Dan worden compromissen gemaakt en die hebben altijd gevolgen. Al die extra onderdelen vergroten ook nog eens de kans op defecten.

En neen, het gaat niet om goedkope producten, maar om fietsen van Trek, Gazelle, Kettler, ... Sommige merken en modellen houden het eenvoudig: monteer op een geschikt frame het Bosch Intuvia-systeem en klaar is kees. Anderen zoeken naar eigen oplossingen. Dat kan prima zijn, maar bijvoorbeeld Gazelle blijkt daar een kwalijke reputatie aan overgehouden te hebben. Wellicht is dat al lang verleden tijd, maar die naam sleep je mee.

Je hebt het al met gewone fietsen, dat mensen ervan uitgaan dat die het eeuwige leven hebben zonder enig omkijken. Dan zijn ze ontgoocheld als er toch iets stukgaat, terwijl het voor de meesten dan weer evident is dat je auto om de zoveel kilometer binnen moet voor een onderhoud. Dat een elektrische fiets een gewone fiets is + een hele boel extra wat stuk kan gaan, dat is blijkbaar erg moeilijk te vatten.