De wondere wereld van de gps

Meestal doet de Garmin Oregon 450 dienst als veredelde fietscomputer en ondertussen houdt hij de tracks bij. Af en toe gebruik ik hem effectief als gps, om me de weg te wijzen.

Maandag was een feestdag en we hadden met enkele vrienden afgesproken om een dagje te gaan zeilen op het Veerse Meer. Leuk en zeker voor herhaling vatbaar. Puur om te zien wat we deden, had ik ook de Oregon mee. Data, weet je. Tracks bijhouden...

Dat betekent dat die dinsdagmorgen, voor de werkrit aangevat werd, gereset diende te worden.
En dan komen de wonderen eraan. Net om de hoek lees ik een onwaarschijnlijk bewogen gemiddelde van ruim boven 800 km/u! De topsnelheid, volgens de trackdata, bedroeg op een gegeven moment ruim boven 1500 km/u. De topsnelheid op het scherm toonde een bescheidener waarde, zo ergens boven 50 km/u.
Soms duw ik wat harder op de pedalen, maar dit is toch onwaarschijnlijk.

De nieuwe Orca

En eens aangekomen, blijkt dat ik op nog geen uurtje tijd bijna 70 km afgelegd heb...
Dat gemiddelde is vandaag gezakt naar een bescheiden 58 km/u, maar er zijn nog steeds pakweg 40 km meer geregistreerd dan ik echt gereden heb.

Af en toe doet die Oregon toch rare dingen...

Nu zijn de tracks ingeladen voor de komende dagen, waarover morgen meer.

E-Orca: verlichting, elektro en zichtbaarheid

Wat ik al van de eerste dag leerde appreciëren, is het feit dat in de neus van de Orca twee koplampen zitten. Twee e-bike varianten van de B+M Cyo, aangestuurd door een LiIon accu van 11,1V/6,75 Ah, die netjes boven de rechterwielkast zit. Door een druk op de knop kun je op de accu de resterende lading beoordelen door middel van tot 5 oplichtende leds.

De linkerlamp is ingesteld voor nabijverlichting, terwijl de rechter een heel eind verder schijnt. Dit is vrij eenvoudig in te stellen als je het anders zou willen.
Optioneel kun je ook kiezen voor een hoogteverstelling door middel van een hendeltje, maar dit bedient dan beide lampen tegelijk. Die optie koos ik niet.

In de praktijk betekent dit dat de linkerlamp continu oplicht, hetzij als dagrijlicht, hetzij als dimlicht. Het is dezelfde lamp natuurlijk en ik schakel niets om, maar ze is niet verblindend en valt overdag zeker op. De rechterlamp heeft twee functies: als die niet ingeschakeld is, kun je met een knopje op de rechter stuurknuppel lichtsignalen geven. Als hij wel ingeschakeld is, functioneert die lamp als verstraler.

Het achterlicht is heel eenvoudig van opvatting: zodra je de contactsleutel voor de stroom omdraait, licht dit op. Wat hier nog ontbreekt, is een remlicht. Daarvan zijn ze zich bij Flevobike wel degelijk bewust, maar de tijd ontbrak tot nu toe om dit op te lossen. Waarom? Er zijn twee remhendels (linker en rechter trommelrem zijn gescheiden) en dus zou je op elke rem een contact moeten hebben. Die contacten zouden dan ergens samen moeten komen en in het geval van een E-Orca moet die schakeling dan ook nog eens twee doelen dienen:

• remlicht activeren
• ondersteuning uitschakelen

Als je dan nog rekening houdt met de kwaliteitseisen bij Flevobike, dan kan ik me voorstellen dat dit niet zomaar uitgevoerd wordt.

Licht dient niet enkel om te zien, maar speelt ook een rol in de een passieve veiligheid. Daar horen ook nog andere zaken bij, zoals reflecterende vlakken. Op de staart zit een rode reflecterende strook, zoals op zowat elke velomobiel. Wat naar mijn mening ontbreekt, is reflectie (of algemener: zichtbaarheid bij duister) van de zijkant.
Mijn idee om dit op te lossen (mooi geleend van André Vrielink) is dit: in de spaken van de prachtige gietwielen denk ik zwarte reflecterende folie (3M Schotchlite Black bijvoorbeeld) aan te brengen. Overdag zie je er niets van, maar als er licht op valt, zal de Orca zeker zichtbaar zijn.
Dat klusje werd vandaag uitgevoerd.

Eerst werd een sjabloon geknipt, die daarna overgezet werd op 3M Scotchlite black. Op onderstaande foto zie je één uitgeknipte strook op een wiel.

 
Dan werden de spaken van beide wielen netjes ontvet, waarna het opkleven kon gebeuren. Het resultaat zie je hieronder.

Leuk spul: overdag valt het amper op, want de kleur is nagenoeg dezelfde als die van de wielen, maar als er 's avonds licht op valt, lichten de stroken witgrijs op.

Aangezien ik nog een strook van zowat 60 x 10 cm over heb, denk ik erover om achter de cockpit ook een lint van dit materiaal te kleven, zodat de Orca nog beter opvalt bij duisternis.

Een andere optie is niet rekenen op opvallend licht (voor reflectie heb je dat nodig), maar actief opvallen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door in de naad van het velomobieldakje enkele (amberkleurige) leds in te bouwen. Het nadeel hier is dat je alweer een leiding moet voorzien en als je daarbij dezelfde hoge afwerkingsgraad wenst te bereiken als bij Flevobike zelf, zal het niet eenvoudig worden. Het voordeel is dan weer dat die leds zowat op het hoogste punt van de Orca zitten, wat de zichtbaarheid ten goede komt. Dit is iets om eerst goed over na te denken. Uiteindelijk is het achterlicht ook van de zijkant zichtbaar.

Aan mijn rechterhand ongeveer zit een (optionele) 5V usb-aansluiting. Die kan ik gebruiken om de gps van stroom te voorzien, de smartphone te laden of een usb-lampje aan te sluiten.

De Garmin Oregon gps heeft nu een plekje linksboven op het subframe. De RAMmount biedt hier veel mogelijkheden en de zichtbaarheid is prima.

Het kan niet altijd meteen goed zijn

Geïnspireerd door de veel betere nieuwe plaats van de fietscomputer, dacht ik de gps eens dezelfde positie te geven. Dan zou die netjes in het zicht zitten.

Dat bleek in de praktijk dik tegen te vallen. Het display is van een totaal ander type dan dat van de Sigma teller. Het resultaat: ik zag er helemaal niets op.

Een tegenvaller dus. Binnenkort haal ik de nodige stukken om de Garmin Oregon op de RAMmount te kunnen monteren. Dat lijkt in de praktijk nog altijd de beste oplossing en plaats (op de rechterwielkast) in een Alleweder.

Navigatie

Ik meldde al enkele keren dat mijn oude, trouwe Zümo 500 het goed doet. Betrouwbaar, compatibel met heel wat kaarten (waaronder die van OpenFietsMap), makkelijk te bedienen, ... Het grootste nadeel is de autonomie: die bedraagt om en bij de vier uren. Je ziet zo dat dit op een dagtocht niet goed komt.

Omdat de Zümo ontwikkeld werd voor gebruik op de motor, verwacht die 12V voeding. Ombouwen, mits wat geknutsel, naar 5V via USB blijkt mogelijk, maar is niet eenvoudig. Het blijft dan ook een omvangrijk ding. In eFAW is dat niet direct een probleem, maar op de bukkers en de Valenteyn is het een andere zaak. Ook al omdat de Zümo behoorlijk wat gewicht in de schaal werpt. Al dat gewicht op het stuur, dat merk je.

De experimenten met OSMAnd+ en fietskaarten op het mobieltje draaiden op een fiasco uit. Vermoedelijk ligt het niet aan OSMAnd, maar aan de Sony Ericsson X10i met zijn oudere Android 2.3. De app crashte om de haverklap en er verschenen meldingen dat het werkgeheugen te klein is om de kaarten te laden. Als dan ook nog blijkt dat het scherm zo goed als onleesbaar is in de zon, dan weet je het wel: niet echt geschikt. Ook op het vlak van autonomie is dit niet veel beter dan de Zümo.

Dus besloot ik om, 7 jaar na de vorige, nog een gps-toestel aan te schaffen, specifiek voor toerfietsen: voorbereiden van ritten, ritten uittekenen op de pc en routes volgen. Omdat een beetje een gelijkaardige werking toch maar leuk is, koos ik voor een Garmin Oregon 450. De autonomie daarvan bedraagt ongeveer 16u (afhankelijk van de instellingen) en dat is heel wat meer dan wat de Zümo aankan. Het ding werkt op 2 AA'tjes, dus met twee extra batterijtjes kan ik het meerdere dagen uitzingen.
Bij het toestelletje kocht ik een eenvoudige stuurhouder. Goedkoop en functioneel, met één beperking: je kunt die niet zomaar van de ene fiets op de andere overzetten.Dat betekent dat je een houder per fiets nodig hebt.
RAM mount lijkt hier wel mooie oplossingen voor te bieden, die flexibeler zijn, maar tegelijk duurder dan twee van die eenvoudige houders.

Oregon op de Trek toerbukker

Oregon op de Birdy

Een ander experiment is het koppelen van de Zümo aan een externe accu, zodat alle functies van het toestel kunnen benut worden. Op de interne accu werkt bijvoorbeeld de spraaksturing niet, noch de ingebouwde mp3-speler, noch de bluetooth-connectie. De Zümo is bedoeld voor eFAW en occasioneel gebruik in de auto, als die nog eens van zijn plaats komt.
Mits het fabriceren van een verloopsnoertje is dit ondertussen gelukt (met een geleende LiIon accu).. Een eerste woonwerkrit met de Zümo maakte duidelijk dat deze oplossing perfect werkt.

Zümo 500 met externe accu

De interne accu van de Zümo levert 2600 mAh, de toegevoegde externe accu 6500 mAh. Hiermee zou de autonomie dus zowat 12u moeten bedragen.

De Zümo heeft, ondanks zijn leeftijd, nog altijd een groot en duidelijk scherm. De combinatie van touchscreen en enkele knoppen blijft ook handig.

In eFAW vond de gps een plekje rechts van het zitje, gemonteerd op een RAM-steun, waardoor de kijkhoek makkelijk ingesteld kan worden. De voornaamste beperking is dat de aluminiumhuid het signaal wat afschermt, waardoor het wat langer duurt om een fix te krijgen.