Eerst een voorbeeld uit de vooroorlogse racerij, zoals ik het meen begrepen te hebben. In races gaat het uiteraard om winnen, om de snelste te zijn. Dat is in de autoracerij niet anders en daar gaat het al meer dan een eeuw zo.
Het klassieke voorbeeld komt uit de wedstrijden aan de vooravond van de tweede wereldoorlog. Aan de ene kant had je het Duitse gedachtegoed, vertegenwoordigd door Mercedes Benz en aan de andere kant het genie van Ettore Bugatti. Mercedes redeneerde: willen we sneller gaan, dan moeten we meer vermogen produceren. Grotere motoren, compressoren, ... Dat was het streven. Bugatti, bekend om de elegantie van zijn wagens, bekeek het anders: moet het sneller, dan maak ik de wagens lichter en met minder luchtweerstand. Natuurlijk ligt het in het echt wat genuanceerder, maar dat lijkt toch het uitgangspunt geweest te zijn.
Hetzelfde heb je in het fietswereldje, maar dan niet enkel vanuit het perspectief van de fabrikanten bekeken. Fietsen zit in de lift, dat is zeker. Als ik het vanuit het nauwe, Gentse standpunt bekijk - daar beschik ik over cijfers - neemt het aantal fietsers al jarenlang telkens toe. Maar: hoe langer de afstand wordt, hoe groter het verschil in verplaatsingstijd tussen auto en fiets. Nu groeien die ook naar elkaar toe omdat de wegen dichtslibben, maar het verschil is er wel. De oplossing ligt voor de hand: maak de fiets sneller en dan wordt die ook op langere afstand een haalbaar alternatief.
De industrieel-commerciële oplossing kennen we ondertussen al: de steile opkomst van de e-bike toont duidelijk dat hier een populair alternatief geboden werd. De evolutie gaat pijlsnel, zo snel dat de wetgever het allemaal niet kan volgen. Na de e-bike kwam, heel logisch, de speedelec: meer vermogen en dus sneller. Dat is de Mercedes Benz oplossing.
Het alternatief komt uit een voor Jan-met-de-pet onbekende hoek: de ligfietswereld. Waar je met een speedelec 350 w (legaal grijze zone) of meer nodig hebt om 40 te rijden - bovenop het vermogen dat je zelf levert -, haal je met een moderne, sportieve velomobiel zonder veel inspanning die snelheid zonder ondersteuning... Daarenboven lig je veel comfortabeler en ben je beschermd tegen de elementen.
Zo'n voertuig heeft wel een belangrijk nadeel tegenover de speedelec: de kostprijs ligt aanzienlijk hoger.
Wat de vermogens hier betreft: kijk maar eens naar deze mooie samenvatting van Wim Schermer.
Een voorbeeld: aan de ene kant heb je de Riese und Müller Bluebike Cruiser.
Daar tegenover plaatsen we voor het gemak een Milan GT.
De eerste heeft een ondersteuning van 350 W (Bosch middenmotor) en de laatste is een pure HPV. De eerste haalt, bij vol vermogen en een snelheid van 40 à 45, net 40 km op een acculading (als het niet te koud is). Dit weet ik uit welingelichte bron: een gebruiker van zo'n Cruiser. De Milan GT heeft 150 W nodig, door de fietser geleverd, om 50 km/u te halen... Met enige training is 150W continu vermogen haalbaar. 500 W (motor + eigen vermogen) tegenover 150 W dus, waarbij de eerste dat gedurende maximum 40 km volhoudt en de tweede een pak meer.
Stellen we die twee tegenover elkaar, dan kost de Milan, zonder opties, zowat het dubbele. Anderzijds, omdat het een velomobiel is, is de inzetbaarheid veel minder afhankelijk van de weersomstandigheden en is het comfort niet vergelijkbaar. De rekening maken is natuurlijk niet eenvoudig, maar ik kan me voorstellen dat die, na pakweg vijf jaar, ongeveer gelijk uitkomt. Door het koetwerk is een velomobiel al veel minder onderhoudsgevoelig en doordat je zomer en winter kunt rijden, zal hij ook een stuk beter inzetbaar zijn voor woon-werk verkeer.
De problemen die zich hierbij stellen:
- Jan-met-de-pet koopt liefst hetzelfde als iedereen in de straat, maar dan net wat beter (De Blue Label Cruiser dus)
- stap binnen in de fietsenzaak en je kunt bij wijze van spreken op je Cruiser terugkeren. Op je DF of Milan zal je enkele maanden moeten wachten. Onmiddellijke behoeftenbevrediging is nog altijd een belangrijk aspect
- het klassieke "fear of the unknown"
Hetzelfde verhaal gaat natuurlijk ook op voor andere speedelecs versus andere velomobielen.
