R+M Birdy - zou ik? (verkocht)

Het begin

 Jaren geleden - in 2012 - haalde ik een Riese und Müller Birdy Speed in huis.

 

Birdy Speed, maar de mijne is een grijze.

Een leuke vouwfiets met prima rijeigenschappen (voor een vouwfiets). De Speed was - zoals de naam al te kennen geeft - de sportversie van de Birdy: gestript tot het minimum, met sportbandjes (Marathon Racer) en licht (geen 11 kg). Maar zoals elke Birdy wel uitgerust met vering voor en achter. Full suspension, zoals dat heet.

Aanpassingen

Algauw merkte ik dat zo'n uitvoering voor dagelijks gebruik minder praktisch was, dus werd ook deze fiets gepersonaliseerd:

• spatborden
• standaard
• een voorwiel met (SP) naafdynamo en bijhorende verlichting
  
• bar ends op het stuur
• afneembare pedalen
• KlickFix bevestiging voor stuurtas
  

De SP (Shutter Precision) naafdynamo en koplamp. Hier zie je ook de voorvering.

B+M achterlicht met remlicht. De bedrading leidde ik door het frame. Veel werk, maar optisch wel veel beter

Gebruik van de fiets

De fiets gebruikte ik in het begin behoorlijk intensief voor het doel waarvoor die in huis gehaald werd: multimodaal vervoer. De Birdy ging mee op de trein en werd gebruikt om dan - ver of minder ver - te fietsen. 

Op weg om een opleiding te geven: de Birdy opgevouwen in de trein

Soms gewoon voor verplaatsingen voor het werk (ergens een opleiding geven), soms om te reizen.

Reisuitrusting: een set Ortlieb (voor-)tassen en een Agu trunkbag

Ergens onderweg tijdens een trip.

 

Een trip naar Bretagne: met de Birdy en fietskar (Kidcar cargo) met de TGV naar Bretagne om daar rond te trekken.

Iemand een Birdy?

Toen kwam 2020 met covid... Lockdown: thuiswerken werd plots mogelijk en daardoor ontdekten vele bedrijven, waaronder dat waar ik werk, de voordelen van videoconferences. Bijgevolg staat de Birdy al ruim twee jaar zo goed als stil.

Dat is zonde voor zo'n fijne fiets. 'Wel, rij er dan mee,' hoor ik je denken. Tja: het is helemaal niet mijn enige fiets. Dus denk ik dat die toch maar de deur uit zal gaan. Eerst krijgt de fiets nog een grondig onderhoud en daarna wordt hij verkocht. Ook dat is 'consuminderen'.

Birdy Speed na 11 jaar

Ik heb de Birdy nog geen 11 jaar, maar 2006 is wel het productiejaar, dus dat is de leeftijd van mijn vouwfietsje.
Die Birdy wordt zeker niet elke dag gebruikt, maar toch wordt hij geregeld van stal gehaald. Gewoon omdat hij fijn fietst (volledig geveerd), omdat er een multimodale verplaatsing nodig is (trein en fiets of mee in de auto), of omdat iemand anders ermee rijdt, terwijl ik met een andere fiets mee ga. Ook het weer houdt me niet tegen: met de Birdy is al door sneeuw en regen gefietst.

Hoe ziet de fiets er nu uit na 11 jaar?

De basis, het frame, is nog zo goed als nieuw. De fiets rijdt ook zo. Het zijn kleine dingen die zijn leeftijd verraden; details die minder goed gekozen zijn. Zo zijn de boutjes en ringen voor de V-brakes (Tektro) behoorlijk geoxideerd.

De oorzaak zal wel de pekel zijn tijdens de wintermaanden, maar het duidt op een onvoldoende kwaliteit van die onderdelen.
De ketting blijft een moeilijk punt: hij hangt erg laag bij de grond en wordt snel vuil. Daardoor is de slijtage ook sterk. Onlangs, na een langere periode van stilstand, bleken een aantal schakels vastgeroest. Dat was het gevolg van een regenrit. De nieuwe ketting is er een met een betere roestwerende laag.

Neen, de cassette is niet geroest. Dat is van de ketting afkomstig.

Nieuwe ketting

Dit is geen probleem eigen aan de Birdy, maar het gevolg van de combinatie van kleine wielen met een derailleur. Dat geldt voor de meeste vouwfietsen.

Ook de scharnierpunten van de voorvork blijken roestgevoelig. Je kunt roest wel wegpoetsen, maar het betekent dat de roestbescherming er niet (meer) is.

Roest op een scharnierpunt

Het 'expedition rack' heeft een mechanisch probleem: omdat dit een vouwfiets is, moet ook de bagagedrager mee scharnieren. Die is uit aluminium gemaakt en draait rond een stalen as. In de loop van de jaren neemt de speling in die scharnier steeds maar toe. Stilaan moet ik hier eens wat aan doen.

Een vervelend probleem dook zowat een half jaar geleden op, maar ik had het eigenlijk al langer verwacht. Op de onderkant van de achterbrug zit een 'stop': een plastic kartelwieltje op een eindje draadstang. Dat moet schade voorkomen bij het inklappen. Al vanaf het begin merkte ik dat dit de neiging heeft om los te komen. In het voorjaar was het dan zover: de stop was verdwenen...

'Geen probleem,' denk je dan, 'ik bestel een nieuw stuk.' Zo kom je erachter dat de service bij R+M veel te wensen overlaat: na maanden was het stukje nog altijd niet bij 'De Ligfiets' aangekomen (dat is de R+M verdeler voor Gent). Om me uit de nood te helpen, heeft Manu dan maar een stop van een fiets uit de voorraad gehaald. Is R+M (of toch de importeur) dan niet geïnteresseerd in dienst na verkoop? Zou klantentevredenheid niet van belang zijn voor hen? Ik vermoed dat het succes van hun fietsen met ondersteuning ertoe leidt dat ze hun andere producten verwaarlozen.

Al bij al doet de fiets het goed. Dat onderhoud nodig is, is evident. Daarin verschilt de Birdy niet van andere fietsen. Voornamelijk de ketting vraagt wat meer zorg (en die gaat ook nog eens minder lang mee). Af en toe remblokken vervangen hoort ook bij het normale onderhoud, net als een bandenwissel af en toe. Als je de Birdy als geheel bekijkt, ziet hij er na 11 jaar gebruik, met af en toe (licht) off road, nog heel goed uit.

Veel fietsen zijn na zo'n tijd in een veel slechtere staat.

Zou ik er opnieuw een kopen?

Nu is de vraag niet aan de orde. Als alles normaal verloopt, zal mijn exemplaar nog heel wat jaren mee kunnen. Maar: mocht er iets onverwachts mee gebeuren, zou ik dan weer een Birdy kopen?

Je moet weten dat ik deze niet nieuw kocht, maar als tweedehandse in nieuwstaat. Dat betekent dat ik hem ongeveer de helft van de nieuwwaarde betaalde. Een nieuwe Birdy is duur, erg duur als je hem niet als enige fiets gebruikt. R+M heeft nu wel een eenvoudiger uitvoering: de 'World', met een ander frame, maar wel met alles erop en eraan, voor een relatief lage prijs. Wat de fiets betreft, is dat wel een alternatief. Maar de service - of het ontbreken van - zou me toch naar alternatieven doen uitkijken.
De bedenking hierbij is dat ik wel (slechte) ervaring heb met de dienstverlening bij R+M, maar er geen zicht op heb of dat bij een andere importeur - een ander merk - beter is.

Nog een bedenking: Manu, bij 'De Ligfiets', die Riese und Müller verdeler is voor de regio, vertelde me dat zonder enige melding ervan vorig jaar het frame van de Birdy aangepast werd. Blijkbaar zit de trapas nu een eindje lager dan voordien, waardoor je in bochten veel sneller met een pedaal tegen de grond zit. Zulke 'grappen' wekken niet echt vertrouwen.

Gelukkig hoef ik die beslissing nu niet te nemen.

Werkverkeer kan ook leuk zijn

Mijn vaste werkplek ligt ergens tussen Gavere en Nazareth. Ruimer gesteld: tussen Gent en Oudenaarde. Een deel van de job houdt in dat ik opleidingen geef. Dat gebeurt ook weer op enkele vaste locaties in Vlaanderen. Eentje daarvan is te vinden in Herent, dicht bij Leuven.

Meer en meer van de verplaatsingen maken de collega's en ik met de trein. Bij mij betekent dat:

• met de Birdy van thuis naar het station (7 km)
• met de trein tot Leuven
• met de fiets van Leuven naar Herent (5 km)

Tussen Leuven en Herent ligt een heuvelrug. Dat is intrigerend. De makkelijkste route loopt vanaf Leuven langs het kanaal naar Mechelen en dan via de fietssnelweg F3 naar Herent. Dat alles klinkt indrukwekkender dan het is, want het gaat over amper 5 kilometer.
In vogelvlucht is het minder ver, maar dan ligt er een flinke heuvelrug in de weg dus. Heuvels, dat dient toch om te beklimmen? Dus: deze week, na de opleiding, nam ik een andere route, over die heuvels.

Dat bleek toch wat stukken onverhard te bevatten.

Eerst een zandweg tussen wat akkers en die ging al gestaag omhoog.

Dan kwam die heuvel. Een mooi uitzicht, maar daar maakte ik geen foto van. Daarna moest ik naar Leuven en volgens OSMAnd was er een kortere weg voor de fiets. Je moet wel wat haar op de tanden hebben. 

De foto's doen de realiteit geen recht: dit ging vrij steil naar beneden, met hier en daar een trede. Op een korte, hoge vouwfiets doe je dat door achter het zadel te hangen en met voorzichtig sturen en remmen (afstappen kan ook, maar dat wilde ik niet).

In Leuven volgt dan nog een leuke afdaling (langs abdij Keizersberg) en dan is het afgelopen.

Hoe gaat dat met de Birdy? Het off road gedeelte gaat verrassend goed, ondanks de kleine wieltjes (18") en de laaghangende derailleur. De vering voor en achter helpt daarbij flink.
De snelle afdaling op asfalt verteert de fiets minder goed. 40 is haalbaar, daarboven wordt het link: de stabiliteit gaat dan flink achteruit. Meer riskeer ik niet hiermee. Vermoedelijk is het frame niet stijf genoeg daarvoor. Gelukkig zijn de remmen van goede wil.

Het is vooral leuk dat het kan: zomaar even tussendoor, op weg naar het station, een verrassende route vinden en heelhuids beneden raken. 

Mooi

Meer en meer zie je transportfietsen opduiken in het straatbeeld, zowel voor persoonlijk gebruik als bij kleine koeriersbedrijfjes. Het is logisch dat met de groeiende vraag ook aan de aanbodzijde één en ander verandert.

Riese und Müller heeft bijvoorbeeld onlangs twee nieuwe modellen gelanceerd: eentje waarbij de bagage achterop komt en eentje voor de last vooraan. Omdat transportfietsen geschikt zijn om veel gewicht te vervoeren en dat dus lastiger wordt, is het toevoegen van een elektromotor logisch. Riese und Müller zijnde, kozen ze dan maar meteen voor de top: een centraal geplaatste Boschmotor.

De eerste, met heel ruime bagagedrager, kreeg de naam "Transporter" (onder het submerk BlueLABEL). De bagagedrager is zo geconcipieerd dat je er twee sets fietstassen, twee kinderzitjes of een combinatie van beide op kunt vastmaken. De Transporter kost, volgens de website van de producent, vanaf € 2.799. Dat lijkt me voor een elektrisch ondersteunde transportfiets heel redelijk.

De andere, "Load" gedoopt, is bedoeld om de bagage vooraan te vervoeren.

Deze is voor- en achteraan afgeveerd en deelbaar, wat het eventuele transport wel makkelijker maakt. Voor dit model is nog geen prijs opgegeven, maar die zal vermoedelijk wel een stukje hoger liggen.

Er zijn ongetwijfeld nog analoge modellen op de markt. Wat ik er mooi aan vind, is het functionele ontwerp. Ze ogen degelijk, sober en er zit niets overbodigs op. Datgene wat erop zit, de hele constructie, ziet eruit alsof ze op de taak berekend is. Afgaande op de ervaringen met de Birdy, zit het met de kwaliteit wel snor.

Riese und Müller heeft ook de NuVinci N360 geadopteerd en naar ik hier en daar las, is ook de Harmony-versie ervan (elektronisch en volautomatisch) waarschijnlijk. Hoe makkelijk kan transport per fiets worden?

geen ligfiets

De laatste tijd moest ik enkele keren voor het werk op en neer naar Tienen. Vroeger deed ik dat met de auto, maar omwille van het milieu, de talloze files (en het bijhorende tijdsverlies) en de veiligheid koos ik dan toch maar voor de trein. Daarbij viel me op dat toch behoorlijk wat treinreizigers een vouwfiets meenemen. De wat meer begoeden nemen een Brompton onder de arm en wie het bescheidener houdt, maar ook een redelijke kwaliteit wenst, zie ik meestal met een Dahon bij zich. Maar er zijn dus andere, en dit was wat ik deze morgen bij mijn vaste fietshandelaar testte:

Een Riese & Müller Birdy, met voor- en achtervering en een gewicht van geen 11 kg... Het testparcours werd in Gent-centrum afgelegd: kasseien, klinkers, onverhard (Citadelpark was ideaal), bergop en bergaf, ...

Leuke bandjes erop (Schwalbe Marathon Racer 18"), een meevouwende bagagedrager, ruime instelmogelijkheden en redelijk compact op te vouwen.

Hier stond ik klaar voor een wat spannende afdaling: natte kleiklinkers. Ik was benieuwd wat de combinatie van kleine 18" wieltjes, V-brakes, korte wielbasis en een gladde helling zou geven, maar ook dit ging goed.

De voor- en achtervering hebben als resultaat dat het rijcomfort zowat op het niveau van mijn dagdagelijkse - ongeveerde - toerfiets komt. Deze dus:

De Birdy rijdt ongeveer zoals een gewone fiets. Dat wil zeggen: qua inspanning valt het te vergelijken, het absorberen van oneffenheden komt overeen, de stuureigenschappen zijn ook vergelijkbaar. De kleine wielen hebben wel - zeker met de semi-slicks erop - de neiging wat sneller te blokkeren en de andere geometrie zorgt ervoor dat je wat meer rechtop zit. Niet hetzelfde dus, maar wel vergelijkbaar. Het stuur is op vier hoogtes in te stellen en ook de afstand tussen zadel en stuur is aan te passen. Je kunt de houding dus redelijk personaliseren.

Het grote voordeel is wel dat je de fiets compact kunt opvouwen en dat is mooi meegenomen, als antidiefstalmaatregel (je neemt de fiets overal mee binnen) of bij het transport in de auto, op de bus of op de trein. Nog eens: het is geen Brompton en dat betekent dat hij minder compact is in opgevouwen toestand, maar de rij-eigenschappen zijn dan weer beter. Eén zaak viel dan weer op in negatieve zin: de handgrepen zijn beenhard. Die zal ik vermoedelijk redelijk snel wisselen voor iets comfortabelers.

Er moeten wel nog verlichting en spatbordjes op komen en ook de bagagemogelijkheden moet ik bekijken. Een Birdy is een Duits product (het frame wordt wel in Taiwan geproduceert, bij Pacific Cycles), dus de basis is een kale fiets: alle extra's zijn helaas te betalen. De garage wordt stilaan te klein...