klappen

De situatie: ik rij aan een gezapig tempo - zo ergens tussen de 25 en 30 km/u - langs een mooi en ruim fietspad in de richting van het stadscentrum. Mooi weer, dus zijn er redelijk wat voetgangers en fietsers. Ergens onderweg wandelt een koppel ouders, terwijl de kinderen voor hen dwars over het fietspad staan, op hun fiets. Zoonlief, een jaar of 8 en op een veel te grote fiets, ziet me aankomen en probeert plaats te maken. Maar zijn fiets is veel te groot - daar kan hij niet aan doen, die zal hij wel van mama en papa gekregen hebben - en daardoor sukkelt hij vooruit, waardoor de doorgang voor mij smaller wordt.

Geen probleem hoor: een ervaren fietser anticipeert hierop en de opties liggen open. Indien het nodig is, kan ik tijdig stoppen en anders kan ik er nog mooi langs aan een matig tempo.

Tot mijn verbazing schiet een boze vader vooruit en krijgt zoonlief een klinkende draai om de oren... Blijkbaar moest het verkeersgedrag gecorrigeerd worden. Fietsplezier ? Mooi niet.

afweging

De NuVinci naaf zit erin en werkt naar verwachting. Ik ben dus tevreden, ondanks wat ik meldde over de springerige ophanging achteraan.

In de praktijk gaat het erom dat ik een verschil merkte tussen het rijgedrag met de Nexus en met de NuVinci. Een verschil dat terug te brengen is tot één factor: het hogere onafgeveerde gewicht. Dat wil niet zeggen dat eFAW plots onhandelbaar geworden is. Zeker niet. Op de dagelijkse woonwerkroute merk ik er niets van. Op slechte wegen, in bochten op kasseien bijvoorbeeld, kan het zijn dat de achterkant uitbreekt; dat eFAW wat sneller door de bocht gaat dan gedacht. Wellicht voelt het ook veel spectaculairder aan dan het is, maar het is ongevaarlijk.

Voor de rest werkt de NuVinci feilloos en bijna onmerkbaar. In het weekend liep de ketting wel een keer af, maar dat was het gevolg van iets te enthousiast over de kasseien te denderen in het stadscentrum.

Wim Schermer bood me meteen aan om een Risse Astro 5 te testen, waarvoor dank, uiteraard.

foto van blog Wim Schermer

De afweging die ik moet maken is de volgende: de Risse Astro 5 kost € 295 en eFAW kostte € 1.500. Dat maakt dat de veerpoot 20 % van de waarde van de fiets zou kosten. Jawel, de NuVinci was ook niet gratis, maar die was een oplossing voor een belangrijk probleem: het te kleine bereik van de vroegere naaf (die trouwens waarschijnlijk in een 28" wiel een nieuw leven krijgt in de dochter haar fiets). Is het de moeite om dat bedrag te besteden aan nog een wijziging ?

Een kennis met een recente Quest vind het verschil heel beperkt, maar geeft de Rissedemper het voordeel van de twijfel. Hij rijdt ook in Vlaanderen, dus de rijomstandigheden zullen nogal gelijkaardig zijn. Ook op andere blogs lees je dat: er is een verschil, maar dan vooral in extremere omstandigheden.

Het aanbod is verleidelijk: testen en indien het niet volstaat terugsturen. Maar dan: het werkt wel en de veerpoot wordt aangekocht. Dan is er een volgend euvel te verhelpen (bijvoorbeeld nieuwe voorwielen, ik zeg maar wat). Uiteindelijk blijft het een Alleweder met een paar miljoen kilometers (toch zeker ruim 100.000, schat ik zo) van minstens 15 jaar oud, wat ik er ook aan verander.

Zou ik er niet beter zo mee verder rijden en die € 300 opzij zetten ? Da's al in sommige gevallen 10% van de kost van een nieuwe velomobiel (Alligt A8 bijvoorbeeld). Of 5 % (Strada, WAW, ...) en da's ook niet niks. 

Zo'n Alligt velomobiel heeft ook het voordeel dat er een 20" achterwiel in zit. Dat betekent dat ik het wiel met de NuVinci zo kan overbouwen. (niet echt een argument, natuurlijk: de naaf in een 26" wiel overzetten is ook niet onoverkomelijk)

Upgraden: je kunt ermee blijven doorgaan, maar een oude fiets blijft uiteindelijk wat het is.

fietshelmen

Een eeuwige discussie: moet je die nu verplicht maken of niet ? De Nederlandse Fietsersbond publiceerde een artikel waarin, kort gezegd, gesteld werd dat een helm niet veel uithaalt, aangezien de veiligheidsnormen niet voldoen. Of anders gezegd: een helm die aan de normen voldoet, is niet noodzakelijk een veilige helm. In een Duits artikel in Fahrradzukunft (enkel te lezen na registratie) wordt dan weer een heel ander beeld opgehangen.

Los van de zin of onzin van een helm, wordt ook nog veel gedebatteerd over het invoeren van de helmplicht. Ik ben in elk geval tegen. Niet omdat het dragen van een helm niet nuttig zou zijn, maar omdat het heel makkelijk een instrument wordt om boetes te incasseren. Even naar de bakker om de hoek fietsen ? Geen helm = boete...

Dan heb ik het liever zoals het nu is: wielertoeristen zie je zo goed als nooit zonder helm rijden en voor vele fietsforenzen geldt hetzelfde. Binnen de stadskern is dat veel minder het geval en dat is ook logisch: daar zal je veel frequenter stoppen en ergens binnenstappen en daarnaast is de snelheid ook veel lager. Geen verplichting, wel gezond verstand.

In Zweden is recent de helmplicht ingevoerd voor jongeren tot 15 jaar. Een grafiek die gepubliceerd werd op Copenhagenize maakt de gevolgen duidelijk. Cynisch zou je kunnen zeggen: doel bereikt, want het aantal ongevallen en zeker ongevallen met hoofdletsel zal sterk verminderd zijn. Dat de hoofdreden hiervoor is dat er sindsdien minder gefietst wordt door die groep, is waarschijnlijk minder interessant ? Het toont in elk geval aan dat je met statistieken alle kanten uitkunt.

En wat nu furore maakt, is de presentatie van een airbag-fietshelm in Zweden. Schijnt heel goed te functioneren, maar € 450 voor een helm is toch wel heel veel. De meeste fietsers betalen zoveel niet voor hun voertuig !

kettingrollen

Daarvan zitten er twee in eFAW. Een Alligt kettingrol vooraan, die geplaatst werd samen met de nieuwe ketting en het achterste tandwiel.

En de originele kettingrol op de achterbrug.

De rol vooraan lijkt ondertussen versleten, na 8.600 km. Enkele tanden zijn verdwenen, enkele ander half weggesleten. Tijd voor vervanging dus. De vraag is: wordt het weer dezelfde of kijk ik voor een Terracycle exemplaar ? Zou dat laatste een verschil maken ? Wat alvast verschilt, is de kostprijs: een kettingrol van Alligt kost € 20 (voor terugkerende ketting) of € 25 (trekkende ketting), terwijl een Terracycle exemplaar zomaar eventjes € 98,90 kost... Da's dus geen optie meer.

Die kettingrol achteraan, da's andere koek. Die bestaat uit een kunststof cilinder (teflon of zoiets, veronderstel ik) met twee metalen bussen in, waarmee de rol over een bout geschoven wordt. Doordat die rol alle vuil opvangt dat in de wielkast rondgeslingerd wordt - en met het afgrijselijke voorjaar dat we hebben is dat niet min -, moet ik die geregeld openmaken, opkuisen en opnieuw smeren. Doe ik dat niet, dan wordt ik beloond met een enerverend geknars, gekraak en gepiep.

Dus vraag ik me af of dit niet anders kan. Die rol is pakweg 10 cm breed, om de ketting in alle posities te kunnen leiden. eFAW werkt met een naafversnellingssysteem, dus die ketting hoeft niet heen en weer te bewegen, zoals met een derailleur. Dat betekent dat de rol eventueel vervangen kan worden door een tandwiel, maar ik vrees dat met de bewegingen van de achterbrug de ketting hier makkelijk naast kan terechtkomen. De essentie is dit: kan het systeem gelagerd worden en zal dat een voordeel opleveren ? Misschien kan een Alligt kettingrol hier ook, maar daarvoor moet ik eerst de diameter van de huidige rol meten. Is die kleiner, dan komt de rol tegen de brug aan.

Bagage

Een fiets is een werktuig, bijvoorbeeld om boodschappen te doen of om andere verplaatsingen te doen waarbij je meestal wat spullen mee moet nemen.

Ik legde voordien al uit dat dit met een vouwfiets niet zo evident is. Wel, zo lang je de fiets niet wil opvouwen, maar een keer het zover is, vormen fietstassen een probleem.

In eerste instantie loste ik dit op met een Agu bagagedragertas.

Dat was al handig, vooral omdat die tas op de bagagedrager kan blijven als ik de fiets toevouw, maar qua capaciteit blijft het beperkt: er kan zelfs geen A4'tje in.

Nu is de capaciteit fel uitgebreid.

Een setje Ortlieb Sport-Packer Plus tassen breidde het pakvolume sterk uit. De Sport-Packer is een kleinere tas en da's nodig op de Birdy: met grote tassen blijf je namelijk met je hielen steken.

En als de fiets opgevouwen moet worden ? Dan gebruik ik één tas en daarmee kan ik het volgende doen.

Het draagstel kun je oprollen en bovenaan in de tas meenemen. Er bestaan ook tassen die je meteen als rugzak kunt gebruiken, maar daarbij krijg je alle vuil dat op de tas terechtkomt meteen op je rug. Met dit systeem is dat niet het geval en het is ook nog geventileerd.

Zo zal het wel lukken.

NuVinci, na 200 km

Dat wil zeggen: één week fietsen met de nieuwe naaf... Vooreerst dit: het stuiteren was een relatief verschijnsel. Het viel op na het wisselen van het wiel. Tijdens het woonwerkverkeer merk ik er evenwel niets van. 

In die week kwamen de positieve kanten duidelijk op de voorgrond: je kunt met zo'n continu variabele transmissie altijd met de juist trapfrequentie fietsen !

Eigenlijk valt de naaf niet op en dat is denk ik het grootste compliment. Wat slecht is, onthoud je; wat goed is, merk je niet. Hoger gewicht ? Amper - vergeleken met een Shimano Nexusnaaf - en in de praktijk niet te merken.

Het enige wat ik nog wil veranderen, is het tandwiel. 17 tanden is te weinig: het kleinste verzet is niet klein genoeg - maar er is wel de e-drive om me op dat moment te ondersteunen. Anderzijds: zelfs bij het bergaf razen (van een behoorlijke brug naar beneden) kon ik de hoogste stand niet gebruiken, dus is het verzet te groot. Natuurlijk hangt dat af van het geheel. Zoals ik in een vroegere post al meldde, zit vooraan een blad met 65 tanden. Wie een kleiner tandwiel heeft vooraan, of groter cranks of sterkere benen of een andere maat van achterwiel zal het wellicht anders ervaren !

Het blijft bizar: je draait even aan de versteller aan het stuur en zonder enige overgang ga je sneller of langzamer trappen. Dan verandert je snelheid en wordt de trapfrequentie weer gelijk, maar op een gladde, glijdende manier. Je moet het echt ondervinden om te weten wat het is.

Een volgende upgrade die theoretisch mogelijk is: door middel van het Fallbrook Harmony systeem de naaf automatisch laten werken. Daarbij stel je een trapfrequentie in, waarna het systeem zelfstandig de zaak regelt. Op die manier is wordt het een automatisch versnellingssysteem. Jammer genoeg is het enkel beschikbaar voor fabrikanten (voorlopig toch).

Flandrien

De verklaring van de titel, volgens Wikipedia: "de term is ontstaan tijdens de Vlaamse wielerkoersen van het interbellum toen de wielrenners een voortdurend gevecht moesten leveren tegen de slecht aangelegde kasseien van de Vlaamse wegen."

De heenrit naar het werk begint altijd met een flinke opwarmer. Van het eerste deel, pakweg 150 m, publiceerde ik al vroeger een foto, maar voor de volledigheid doe ik dat maar nog een keer.

Het volgende deel gaat door een fraaie dreef. Fraai, zo lang het mooi en droog weer is. Dat is al enkele maanden niet het geval, dus het uitzicht is licht veranderd. Niet enkel het uitzicht, maar ook de manier waarop ik door die dreef moet rijden.

Misschien is een amfibievelomobiel een betere oplossing ? Of zou ik mijn banden vervangen door iets in deze stijl ?

De rest van de route loopt gelukkig over mooiere wegen.

In elk geval bewijst een naafversnelling hier alweer zijn waarde: een derailleur in een 20" wiel betekent dat die alle meuk opschept. Zand en aarde in de derailleur en de ketting, dat heeft een eerder schurende werking. Geen derailleur, dus komt ook de ketting minder laag. Dat scheelt weer.