Pech onderweg en het vervolg ervan

Pech

Het ging nochtans fijn maandagmorgen. Lekker weertje: beetje wind, beetje motregen, maar erg zacht voor de tijd van het jaar.

Nog maar goed op het jaagpad aangekomen, moest ik plots harder duwen. De Cycle Analyst toonde dat de motor braaf volgde en meer vermogen leverde. Toch ging de snelheid naar beneden en de Orca maakte slagzij. Lek vooraan dus en dat was alweer een hele tijd geleden.

Buiten de Orca was het minder gezellig. Eigenlijk was het bijna guur. De wind op zo'n open plek naast de rivier is verdomd koud en die lichte regen maakte het er niet aangenamer op. Zo besefte ik weer wat gewone fietsers moeten ondergaan.

De Orca ging op zijn kant, de band werd gewisseld en opgepompt. Meteen werd ik vergast op een vrolijk gesis... Dit was niet goed. De reserve binnenband lag blijkbaar al te lang in de fiets: het was een al hersteld exemplaar en de pleister was losgekomen. Uit ervaring weet ik dat een band plakken in de regen niet evident is, maar het moest. De eerste pleister kwam er zo weer af en was goed voor het afval. De lijmtube was ook bijna leeg. Het laatste beetje werd eruit geperst en een nieuwe, veel te grote, pleister kwam erop.
De band werd weer opgelegd en opgepompt. Een licht gesis maakte duidelijk dat het lek niet gedicht was, maar het moest dan maar zo. Geen reserve meer, geen lijm en geen pleisters.

De oplossing: keihard oppompen en gaan met die banaan! Met één tussenstop om wat druk toe te voegen raakte ik op het werk.

Daar ligt alle nodige materiaal om te herstellen, dus ook lijm en pleisters. Neen: geen binnen- of buitenbanden in de maat 406. Dat zou dan enkel voor mij van toepassing zijn. Na het werk, maar op het bedrijf, werd de eerste binnenband gecontroleerd, de lossende pleister werd verwijderd en er kwam een nieuwe in de plaats. De band heeft het gehouden tot thuis.

De voorraad herstelspullen in de fiets moest aangevuld worden.

Het vervolg

's Avonds gingen de Trykers eraf en een set nagelnieuwe Marathons kwam in de plaats, ondanks het feit dat ik er niet zo graag mee rij. Die lagen eigenlijk al enkele maanden klaar, met de bedoeling ze als 'winterbanden' te monteren. Na het verhaal van Harry Lieben gelezen te hebben, met de uitleg over het verschillend reageren van slicks en profielbanden in sneeuw, leek me dit zeker geen slecht idee.

Marathon (foto: Schwalbe)

Dinsdag volgde dan de eerste rit met de Marathons en ik kreeg meteen een bevestiging van mijn vroegere ervaringen: meer lawaai, meer trillingen, minder rijcomfort. Dat mag niet verwonderen, want de Trykers zijn veel soepeler. Het lijkt me logisch dat ze dan snelle trillingen veel beter absorberen, zoals bij rijden op betonklinkers.
Ook de zijdelingse grip is duidelijk minder met die Marathons: algauw hoorde ik de band glijden in snelle bochten. Dan doen Trykers gewoon nooit!
Harry Liebens onfortuinlijke avontuur indachtig, neem ik de nadelen maar voor lief.


The Secret Life of Velomobiles: Crashing. from twilwel on Vimeo.

Het voordeel is dat er nu banden met profiel op het loopvlak op liggen, die dus op sneeuw en ijs minder snel blokkeren. Ze zouden ook lekvrijer moeten zijn: een glad loopvlak, zachter rubber en een natte ondergrond vormen geen ideale combinatie. Uiteindelijk verwacht ik dat ze ook meer kilometers kunnen afleggen. Dat zal dan in meerdere sessies gebeuren, aangezien ik in de lente weer op Trykers zal overschakelen.

Neen, voor winterse omstandigheden heb ik de ideale voorbanden voor de Orca nog niet gevonden. Daarbij moet je er rekening mee houden dat de breedte beperkt is tot 40 mm.

De rest

Er zijn nog aanpassingen mogelijk of nodig voor de 'echte' winter:

• de Marathon Supreme (onderste band op de volgende foto) achteraan wordt weer vervangen
• het voetengat kan afgedekt worden

Achterband

Er zijn wat opties voor de achterband, allemaal uit de eigen voorraad.

Een voorraadje achterbanden

De Continental TourRIDE 47-406 (tweede van onderaan) kan er weer op. Nog ruim voldoende profiel, heel betrouwbaar en aangenaam rijdend.
Er is ook nog een Schwalbe CX Comp (bovenste band), die ik ooit van Flevobike mee kreeg en die min of meer een noppenband is. Die had wel de neiging om wat aan te lopen, dus daarvoor moet de achtervering wat strakker.
Tenslotte ligt er ook nog een Schwalbe Energizer Plus (tweede van boven te beginnen).

Het zijn alle drie gebruikte banden, net te goed om weg te gooien, met elk hun voor- en nadelen. Uiteindelijk koos ik voor de Conti. Die beschikt nog over een aanvaardbaar profiel, is degelijk gebleken, werkt met een lage druk (3 à 4 bar) en is breed. Breder dan de Marathon Supreme die hij vervangt.

Voetengat afdichten

De proef vorig jaar met een plexiplaat om het voetengat af te dekken, was positief.

Die afdichting heeft wel wat voordelen.
Eerst en vooral de - vooral theoretische - winst op het vlak van rendement. Er wordt gesteld dat bij hogere snelheden de vlakkere bodem tot minder vermogensverlies zou leiden. Nu is een Orca geen velomobiel waarbij je hierdoor spectaculaire veranderingen zal merken. Daarvoor is hij de hoog, te kort en te breed.
Daarnaast heb je minder problemen indien er sneeuw ligt. Als de sneeuwlaag wat dikker wordt - wat al jaren geleden is - heb je de kans dat de voetengaten sneeuw scheppen. Het is logisch dat dit niet meer kan als ze dicht zijn.
Tenslotte - en dat is voor mij het belangrijkste - hou je zo de warmte meer binnen. Als het flink vriest, is het aangenaam als het enkele graden minder afkoelt.

Breaking news: wintervoorbereiding

Dit is een jaarlijks weerkerende actie: de velomobiel (en de andere fietsen) winterklaar maken.
De winter in onze regio is vooral koud en nat. 'Koud' betekent dat de Orca een beetje warmer mag worden en 'nat' houdt vooral in dat de banden hun grip niet mogen verliezen.

Voetengat afdichten

Tegen 'koud' heb ik het idee van vorig jaar verder uitgewerkt. Het voetengat is opnieuw afgesloten, maar deze keer hopelijk op een betrouwbare manier.

Tijdens de installatie vorige winter

Het resultaat

Het kanaalplastic ('Coroplast') van vorig jaar bleek veel te broos en heeft het geen maand uitgehouden. Het concept - afsluiten van de voetengaten - bleek wel goed te werken.

Op zolder vond ik nog een vergeten polycarbonaatplaat van 2 mm. Die is niet UV-bestendig, maar voor de onderkant van een velomobiel maakt dat niet veel uit. Uit die plaat sneed ik (met een breekmes) een stuk van 38 op 43 cm. Aan de voorkant kwam hier aan strook aluminium bovenop en het geheel werd onder de bodem van de Orca vastgeschroefd.

Zo zie je er eigenlijk niks van

Aan de onderkant is het duidelijker

Die strook aluminium zit daar omdat de voorkant van de opening in alle richtingen gekromd is. Het (gelamineerde) aluminium kan de materiaalspanning beter verdelen.

Met de nieuwe plaat polycarbonaat is het een bizar zicht vanuit de E-Orca: je merkt niet dat er iets zit. Dat zal waarschijnlijk niet lang zo blijven.

De ervaring vorige winter was dat de binnentemperatuur heel wat aangenamer blijft een keer die grote ventilatie-opening afgesloten is. Mocht het gebeuren dat het sneeuwt, dan wervelen de vlokken ook niet binnen via die weg.

Een bijkomend voordeel is dat het rendement verhoogt: door het gat af te sluiten, verminder je de luchtweerstand van de velomobiel. Het is niet voor niets dat de DF standaard helemaal gesloten is.

Het bezwaar dat je niet meer kunt 'flintstonen' geldt eigenlijk niet op een gekende route. Achteruit rijden moet je voornamelijk doen bij een onvoorziene hindernis of een te krappe bocht. Op een traject dat je dagelijks aflegt, zijn dergelijke verrassingen nogal onwaarschijnlijk. Daarenboven is dat met een Orca - met een draaicirkel van 6m - bijna nooit nodig. Als het echt moet, stap ik maar uit.

Bandenwissel

Tegen 'nat' was de maatregel veel eenvoudiger: de Energizer Plus 47-406 werd verwisseld voor de CX Comp in dezelfde maat, die ik bij een bezoek aan Flevobike meekreeg. 

Dit is een noppenband en die zou beter overweg moeten kunnen met modder en sneeuw.

CX Comp profiel (foto: Schwalbe)

Het risico op lekken met deze band is wat groter: de Energizer Plus is een volle neef van de Marathon. Met de Energizer heb ik op 12.000 km (hij is nog niet op) welgeteld één keer lek gereden. Toen was niets te vinden in de buitenband, dus het kan evengoed slijtage van de binnenband zijn of een zandkorrel die erdoor sleet.

Energizer Plus (foto: Schwalbe)

De CX Comp 47-406 heeft Kevlar Guard als antileklaag en weegt 425 g. De Energizer Plus 47-406 beschikt over een Greenguard laag en weegt 640 g (volgens Schwalbe). Ze spelen ook in een andere prijsklasse: de Energizer kost zowat het dubbele. De adviesprijs van de CX Comp bedraagt € 15,90; die van de Energizer Plus € 28,90.

Ondanks de slechte ervaring met de CX Comp bij aanvang - hij was lek na amper 70 km - geef ik hem nog een kans.

Vervelend: lekke achterband op weg naar het werk

Speciaal voor de gelegenheid werd een boompje omgezaagd...

Vooraan blijven voorlopig de Trykers liggen. Het zou kunnen dat die binnenkort vervangen worden door Shredda's (de vouwversie) als winterbanden. Dat is nog niet zeker: de Marathon Plus is ook nog steeds een kandidaat. Die heet de ideale winterband te zijn.

Schwalbe Tryker (en Energizer Plus) - bedenkingen

Op de Alleweder gebruikte ik al Trykers en de E-Orca werd, op mijn verzoek, geleverd met diezelfde banden. Ondertussen zijn we al enkele jaren verder en ik probeerde tussendoor ook andere banden, zoals Schwalbe Marathon, Hutchinson Greenville, ...

Marathon (ook Marathon Greenguard genoemd)

Hutchinson Greenville 35-406

Loopvlak van de Greenville

De huidige bandenconfiguratie op de Orca bestaat uit Trykers vooraan en een Schwalbe Energizer Plus achteraan. Die laatste heeft er nu 6000 km op zitten en ziet er prima uit. Die raakte ook nog geen enkele keer lek.

Tryker

Onlangs maakte ik een flinke trip (de fronttoer), waarbij ik tweemaal lek reed. Eén keer rechts en één keer links. Toen ik nadien de banden controleerde, bleek de oorzaak telkens dezelfde: een scherpe, naalddunne steensplinter had zich door het loopvlak gewerkt.

De Tryker die ik laatst controleerde, zat vol kleine steentjes die zich door het rubber aan het vreten waren. Da's niet zo goed, natuurlijk. Jammer, want voor de rest voldoen die banden aan al mijn vereisten.
Ze rijden comfortabel. Dat wil zeggen: stil en trillingsvrij.

Stil: dit moet je zien in vergelijking met een Marathon of de Hutchinson Greenville. Vermoedelijk ligt het aan het profiel, maar vooral bij de Marathon viel me op dat die zoemt. Het koetswerk van een velomobiel versterkt dat geluid. Op zich is het niet erg, misschien, maar met een Tryker ontbreekt dat volledig. Omdat een velomobiel nu eenmaal luidruchtiger is dan een open fiets, vind ik het belangrijk dat je zoveel mogelijk bronnen van parasietgeluiden elimineert.

Ook trillingsvrij is in vergelijking met de andere banden. Waarschijnlijk ligt dit dan weer aan het feit dat de wangen van de Trykers heel wat soepeler zijn, waardoor ze de hoogfrequente trillingen van de weg (klinkers, tegels, keitjes in het asfalt, ...) beter wegfilteren. Uiteraard zijn dit niet de enige banden die op die manier opgebouwd zijn: wellicht de hele "race"-lijn van Schwalbe volgt dat concept, want het spaart gewicht uit.

Natuurlijk is de wegligging ook van belang. Bij het rechtdoor rijden voldoet zowat elke band hieraan, maar in bochten valt het op dat de zijdelingse stabiliteit van de Trykers prima is. Met andere banden heb ik de ervaring dat ze kunnen wegglijden of gaan dribbelen. Niet met de Trykers.

Wat rolweerstand betreft, kan ik geen oordeel vellen. Dat moet op een objectieve manier gemeten worden. In principe moet dat kunnen door telkens op dezelfde manier van een helling af te rollen. Daar heb ik geen behoefte aan. Je krijgt van mij geen oordeel hierover dus. Enkel dit: het lijkt ook op dit vlak voldoende te zijn.

Trykers zijn vouwbanden en in het verleden signaleerde ik enkele keren een exploderende binnenband.

Op reis, in Normandië

Jawel, ook met de Marathon viel dit voor. Het lag dus niet aan de Tryker

Flevobike bezorgde me vorige maand, in garantie, een velg, waarna ik de oude terugstuurde. Die bleek af te wijken van de norm (iets te klein), wat vermoedelijk de oorzaak is van het aflopen van de band. Ik kan dus niet zeggen in hoever het feit "vouwband" hier een rol in speelt. Wat elke keer gebeurde, was dat de buitenband van de velg afliep, waardoor de binnenband plots heel sterk uitzette en dus ontplofte.

De binnenband na de explosie

Het grootste nadeel is de lekgevoeligheid (zie verder).

Specificaties van de Tryker volgens Schwalbe:

Grootte:                ETRTO 40-406 (20 x 1.50 Inch)

Typ:                      Folding

Rubbermengsel:   Endurance

Uitvoering:            RaceGuard

Kleur:                    Black-Reflex

Skin:                     Lite

Gewicht:               320 g (11 oz)

Bandenspanning: 4.00 - 6.00 Bar (55 - 85 psi)

Max. belasting:     73 kg

EPI:                      67

Daarnaast is er redelijk wat ervaring met de Marathons. Zoals je uit de commentaar hierboven kunt afleiden, scoren ze (wat mij betreft) duidelijk minder op het vlak van rijgeluiden en trillingen. Ik vermoed dat de stijvere zijkanten hiermee te maken hebben (trillingen) en dat het profiel verantwoordelijk is voor het zoemen.

Positief is dan weer dat ik er slechts één lek mee had. Qua lekzekerheid scoren ze duidelijk hoger. Aan het profiel te zien, zal de levensduur ook beduidend meer zijn.

Specificaties van de Marathon volgens Schwalbe:

Grootte:                ETRTO 40-406 (20 x 1.50 Inch)

Typ:                      Wired

Rubbermengsel:   Endurance

Uitvoering:            GreenGuard

Kleur:                    Black-Reflex

Skin:                     Twin

Gewicht:                530 g (19 oz)

Bandenspanning:  4.00 - 7.00 Bar (55 - 100 psi)

Max. belasting:      80 kg

EPI:                       67

Onlangs nam ik de laatst lek geraakte Tryker onder de loep. Uit het loopvlak, over de hele breedte, haalde ik tientallen kleine steentjes. 

Je kunt het uit de tabellen van Schwalbe al afleiden: de antileklaag is niet dezelfde als bij de Marathons en dat heeft duidelijk gevolgen. De lekken deden zich ook allebei voor tijdens de fronttoer, waarbij ik een heel eind - 13 km - over een gravelpad reed. De voorlopige, voorzichtige conclusie is dat Trykers eigenlijk uitsluitend voor asfaltwegen geschikt zijn (gras en aarde kunnen ook wel).
 

Loopvlak van een Tryker

Daarnaast zat het loopvlak vol kleine sneetjes, waarvan één volledig tot aan de binnenkant ging.

Dat moet liggen aan het feit dat het een slick betreft, want het rubbermengsel is (volgens de gegevens) hetzelfde bij beide banden. Op de zijkanten kwam stilaan het weefsel aan het oppervlak. De rubberlaag moet daar dus flinterdun zijn. Dat zorgt mee voor het lagere gewicht van de band en de soepelheid van de wangen, maar het beperkt wel de levensduur.

Conclusie voor de Tryker: "mixed feelings". Op comfortvlak en wat betreft rij-eigenschappen, zijn ze tot nu het beste wat op de Orca lag, maar ze zijn kwetsbaar. De Hutchinson Greenvilles zijn smaller en daardoor minder comfortabel, terwijl de Marathons beter scoren op het vlak van levensduur en lekgevoeligheid, maar te luidruchtig zijn en teveel trillingen geven.

Een ander voordeel van de Tryker is dat het een prima reserveband is: een vouwband neemt nu eenmaal minder plaats in.

Energizer Plus

Al 6000 km ligt achteraan een 47-406 Energizer Plus van Schwalbe op de E-Orca. 

Volgens mijn log monteerde ik die in oktober 2014. Met deze band ben ik echt gelukkig. Hij doet wat hij moet doen op een onopvallende manier. Geen lekken, geen onverwachte bokkensprongen, geen sterke rijgeluiden, ... Het loopvlak ziet er nog prima uit ook: geen sneetjes, geen putjes, niks van dat alles. Natuurlijk is na 6000 km de diepte van het profiel wat verminderd, maar deze band moet toch minstens 10.000 km meegaan.

Als achterband doet de Energizer het perfect. Daar is de functie natuurlijk ook anders, want het achterwiel zorgt voor de aandrijving, dus is er flink wat grip nodig om doorslippen te voorkomen.
Jammer genoeg kan de Energizer niet vooraan, want in 406 bestaan ze enkel in 47 mm en vooraan ben ik beperkt tot 42 mm.

Populair onderwerp: banden...

Banden: je kunt er over bezig blijven en elke fietser heeft zo zijn eigen ervaringen. Ieders mening is daarop gebaseerd .

Eerst dit - want het is belangrijk - : op de Orca zitten rondom 20" wielen (ETRTO 406). Vooraan kun je (productie vanaf 10/2013) banden opleggen tot 42 mm breed en achteraan kun je tot 47 mm gaan. De keuze voor een klein achterwiel is gemaakt omdat zo de velomobiel compacter kan gebouwd worden en dit heeft als extra voordeel dat je overal dezelfde bandenmaat gebruikt; zo volstaat één reserveband. Het nadeel is dat het bandenaanbod in die maat beperkter is. De (in Nederland) populaire F-lite, die nota bene ook door Flevobike verkocht wordt, past bijvoorbeeld al niet op de Orca (te breed)...
Het is daarbij niet enkel zo dat je draaicirkel vergroot zou worden, maar de band past gewoonweg niet in de wielkast.
In de maat 559 (26") heb je ook een veel ruimere keuze, maar dat gaat alweer niet op de Orca.
De ervaringen met velomobielbanden zijn dus in mijn geval beperkt tot het aanbod in de maat 406.

We beginnen achteraan. Daar gebruik ik geregeld een ander model en de functie van die band verschilt ook van die van de voorbanden (aandrijving versus sturen en remmen).

Bij de levering was de Orca, op mijn verzoek, rondom uitgerust met Schwalbe Trykers.

Eigenlijk zijn dat prima banden: een behoorlijke levensduur (eentje haalde 8800 km en kan nog wel een eindje mee), prima zijdelingse grip, comfortabel en geruisloos. De "snakeskin" wangen blijken wel redelijk kwetsbaar, maar dat zal wellicht opgaan voor alle banden die hiermee uitgerust zijn. Het loopvlak is ook gevoelig voor sneetjes, maar dat lijkt niet direct van invloed op de levensduur. Op het aandrijfwiel is er wel een nadeel: een keer je het asfalt verlaat (wat niet echt de bedoeling is met een velomobiel) is de grip snel onvoldoende. Da's logisch, want het is een slick.
De kostprijs voor de Tryker loopt heel sterk uiteen: de richtprijs is € 38,50, maar met wat zoeken vind je diezelfde band voor ongeveer € 20, vooral bij Duitse webshops. Het loont dus de moeite om wat rond te kijken.

Op reis, in juli in Normandië, werd de Tryker achteraan, na een onherstelbare beschadiging, vervangen door de reserveband: een Schwalbe Marathon Supreme (42-406).

End of life voor de achterste Tryker

Profiel van Marathon Supreme

Die doet wat hij moet doen, met voldoende grip en zonder enig lek. Alleen: het is een luidruchtige band en op nat wegdek slipt hij vrij snel door. Het is, net als de Tryker, een vouwband en daardoor heel handig als reserve. Luidruchtig mag je op twee manieren lezen: het profiel veroorzaakt behoorlijk wat rumoer en de rubbersamenstelling lijkt behoorlijk hard, waardoor redelijk wat trillingen doorgegeven worden. Ook dat maakt lawaai, maar het verlengt de levensduur.

Daarom werd die kort na de reis vervangen door de testband die ik van Flevobike meekreeg: een Schwalbe Cx Comp (47-406).

Dat is een crossband uit het basisgamma. Basis betekent o.a. een beperktere lekweerstand en ook de opbouw van de band is eenvoudiger (minder soepele wangen bijvoorbeeld). Omwille van de prijs, ongeveer € 15, is het ook een draadband.

Dit blijkt een prima model voor onverhard (gravel- en aardewegen, die je hier vooral aantreft bij toeristische ritten op het platteland), op bemodderde wegen en in de sneeuw. Maar ook die band heeft last met nat asfalt, is rumoerig een keer ik de grens van 35 km/u nader  en durft aanlopen in de bochten. Ik zou de reële breedte eens moeten meten.

Om die redenen werd de Cx Comp opzij gelegd tot er echt winterse omstandigheden heersen (lees: sneeuw). In de plaats kwam een Schwalbe Energizer Plus. Ook dit is een vrij goedkope band (€ 15).

De Energizer Plus

Die meet ook 47 mm, maar loopt niet aan. Omdat het geen noppenband is, maar een model voor e-bikes, zal de levensduur normaal gezien ook heel wat langer zijn. Ik verwacht dat deze zowat een equivalent is van de befaamde Marathons. Tot op vandaag (3000 km afgelegd) zie ik nog geen enkel slijtagespoor, dus dat ziet er goed uit. Lekken had ik ook nog niet. Het enige merkbare nadeel is dat ook deze last heeft met de grip op gladde ondergrond, zoals wegmarkeringen of (natte) aardewegen. Dat gebeurt echt zelden, dus is het niet zo belangrijk.

Bij al deze banden is er, volgens mij herinneringen, geen enkele die kan tippen aan de Big Ben die op de Alleweder lag.

Jammer genoeg is die met zijn 55 mm ruim te breed voor de Orca. Die Big Ben had een prima grip, lange levensduur, was comfortabel en betrouwbaar en dat alles voor een prikje.

Vooraan is er minder gevarieerd. Ook daar lagen bij de levering Trykers op. Comfortabel, stil, prima grip en betrouwbaar. Alleen is de levensduur nogal variërend. Van de drie Trykers die er bij de levering op lagen, heeft er eentje tot nu overleefd. De tweede had een snee op het loopvlak die door en door ging en bij de derde is de zijkant doorgesneden door een steen. Allebei waren ze daarna goed voor het afval.

Tussendoor reed ik een poosje met Hutchinson Greenville bandjes (37-406). Deze haalde ik bij Decathlon voor € 10 per stuk.

De Greenvilles deden hun werk ook betrouwbaar (geen lekken, geen problemen met wegligging), maar ik moest inboeten op comfortvlak. Smallere bandjes, hogere druk... Dat betekent meer lawaai en meer trillingen. Lek gingen ze ook weer niet en van slijtage was geen spoor te merken. De balans is neutraal: betrouwbaar, maar niets bijzonders.

Sinds augustus liggen vooraan Schwalbe Marathons (40-406) (ook soms Marathon Greenguard genoemd).

Ze zijn iets rumoeriger dan de Trykers, hebben iets minder zijdelingse grip en lijken wat meer trillingen door te geven, maar ook hier lijkt het erop dat de levensduur heel wat langer wordt.
Let wel: dit zijn indrukken, niet ondersteund door objectieve meetgegevens! Precies om die reden zal ik ook niets zeggen over rolweerstand.
De Marathons zijn dus marginaal minder comfortabel dan de Trykers. Een reden hiervoor kan zijn dat de aanbevolen druk voor deze banden wat hoger is: bij de Tryker is dat 4 tot 6 bar, bij de Marathon 4 tot 7. Het zal vooral de levensduur zijn die bepalend wordt voor het eindoordeel. Dat kan, zo te zien, nog even duren. De Marathons zijn dus eerder neutraal te noemen: ze doen hun werk zonder op te vallen in één of andere richting.

Tot nu zijn de Trykers voor vooraan mijn favoriete banden. Voor achteraan ben ik er nog niet uit.

Tweaking

Vorig jaar, op 20 december, was ik in Dronten, bij Flevobike, om mijn E-Orca op te halen. Toen bleek dat ik bij de bestelling één zaak over het hoofd gezien had: de Orca wordt standaard met eenvoudige pedalen uitgerust. Ik rij liefst met klikpedalen, dus Arjan haalde ergens nog een setje gerecupereerde Shimano PD-M520 tevoorschijn en monteerde die.

Het was een oud, goed gebruikt setje, maar ze functioneerden nog. Ergens in het voorjaar haalde ik ze uit de velomobiel om ze grondig te reinigen en te smeren. Tijdens de fietsreis afgelopen zomer schoot ik af en toe uit de pedalen, dus er was iets aan de hand. Nadien begon er ergens wat te klikken en te kraken en stilaan deden mijn knieën ook wat moeilijk. De speling tussen schoenen en pedalen vergrootte ook, met gelijk welke fietsschoenen. Ook pedalen hebben niet het eeuwige leven blijkbaar.

Het werd tijd voor vernieuwing dus.

Nu heeft Shimano ondertussen voor de toerfietsers het Click'R systeem bedacht: meer zijdelingse speling en je hebt minder kracht nodig om je schoenen los te klikken. Dat leek me wel wat.
Daarnaast bleek dat het soms wel eens handig kan zijn om niet met SPD-schoenen te moeten rijden. Bij regenweer even snel om brood, daarvoor wil ik niet telkens van schoenen wisselen, bijvoorbeeld. Of - bij uitzondering - iemand anders met de Orca laten rijden is ook niet evident met die kleine MTB-pedalen.

Ik bestelde dus een setje Shimano PD-T420 pedalen: één kant SPD nieuwe stijl en aan de andere kant een ruim plateau.

Eigenlijk zijn die nieuwe pedalen wel handig voor de gewone ligger ook: ze zijn bedoeld voor toerfietsen en - overeenkomstig de wetgeving in vele landen - standaard uitgerust met reflectoren. Absurd in een velomobiel en overbodig op ligfietsen (daar staan je pedalen verticaal als je voeten erop steunen), maar zo ben je wettelijk in orde.

Wat de schoenen betreft, is het oudste paar ook versleten: een setje Nikes die ik kocht toen de Gforce in huis kwam en dat is al vele jaren geleden! Ze zijn nog wel bruikbaar, maar om te gebruiken naast de fiets zijn ze toch niet alles. Te stijve zool, te stijve bovenkant en de pasvorm was ook niet helemaal je dat.
Omdat ze toch in promo waren bij Bike24, bestelde ik maar meteen een paar Shimano SH-CT40 schoenen, specifiek voor het Click'r concept. Bij de duurdere versie, de CT70, is er nog een riem met velcro om de veters in toom te houden en te vermijden dat die in de ketting draaien, maar met de compleet afgesloten ketting in de Orca is dat overbodig.

De voorbije week was wat minder: een geïrriteerde zenuw in een tand hield me thuis. Onvoorstelbaar wat zo'n klein zenuwtje kan aanrichten! De nieuwe fietsonderdelen zijn dus nog niet grondig uitgetest, want ik moest thuis blijven.

Gisteren reed ik wel een eerste klein stukje, nog geen 10 km, met de nieuwe pedalen en schoenen en later nog eens een vijftal kilometers met gewone schoenen.
Voorlopige conclusie: de schoenen zitten me als gegoten. Ik volgde de raad van Bike24 en bestelde ze een maat groter dan normaal. Dat blijkt prima. De zool is soepel genoeg om aangenaam te kunnen stappen, de schoenen zijn erg licht ook. Het in- en uitklikken gaat moeiteloos en er is behoorlijk wat zijdelingse speling, waardoor je knieën niet in een bepaalde hoek gedwongen worden. Ik kan me voorstel dat het voor hoogperformante velomobielen (en andere fietsen) nuttig kan zijn om alles precies te regelen, maar voor mij is dit erg aangenaam. Het systeem doet wat ik wil: mijn voeten rusten op de pedalen zonder dat ik ze omhoog moet houden en ik kan voldoende trekken zonder dat mijn voeten loskomen van de pedalen.
Het ritje met gewone schoenen was een verrassing: blijkbaar ben ik het na al die jaren met klikpedalen zo gewoon dat mijn voeten bij elke omwenteling van de pedalen kwamen. Duwen en trekken tegelijk zit er dus in gebakken. Toch kan het handig zijn om voor korte verplaatsingen niet telkens op fietsschoenen te moeten omschakelen.

De voorbije weken was het af en toe flink vochtig op de baan en dan wordt je telkens weer geconfronteerd met de beperking van een Schwalbe Tryker als achterband: hij slipt door als er wat minder grip is. De CX Comp is wat lawaaierig - hij bromt een keer de snelheid de 35 overstijgt - en wil ik reserveren voor echt winterse omstandigheden (de grip op zand en modder is prima), dus zocht ik naar een tussenoplossing: een redelijk profiel, een zo vet mogelijke band (de Orca staat maximum 47 mm toe achteraan), een hoge betrouwbaarheid en lange levensduur. Zo kwam ik uit bij de Schwalbe Energizer Plus 47-406.

Met € 15,5 is dat een zeer betaalbare band en naar ik lees valt over de levensduur echt niet te klagen. Het is afwachten wat het comfort zal brengen, zowel naar demping als geluid.

Nu moet ik enkel nog eens werk maken van de zijruitjes voor het velomobieldakje en dan is de E-Orca ook klaar voor guur najaar- en winterweer. Nu ziet het er helemaal zo niet uit, maar dat weer komt er onvermijdelijk aan.

Terzijde: de Tryker die ik eraf haalde heeft er ondertussen ruim 8800 km op zitten en ziet er nog altijd goed uit. Anderzijds is het van de drie Trykers die bij aanschaf op de Orca zaten de enige die het zo lang uithield: bij één is de wang doorgesneden door een scherpe steen en bij de tweede zat er een snee door het loopvlak. Lekken (stoot- of doorpriklekken) had ik er niet mee. Het oordeel is dus gemengd: ze rijden erg comfortabel (zowel wat rijcomfort als geluid betreft) en hebben heel veel grip, zonder teveel rolweerstand te geven. Het loopvlak lijkt geschikt voor een lange levensduur, maar ze zijn ook eerder kwetsbaar. Voor wie enkel op asfalt rijdt, zijn het prima velomobielbanden, lijkt me. De problemen ontstaan vooral als je de verharde wegen verlaat en dat kan ik af en toe niet laten.